Güncelleme Tarihi:
ABD ve Rusya’nın girişimiyle sonuçlanan, Suriye’nin Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü’ne (OPCW) üye olup elindeki kimyasal silahları imha etmesi planı hızla işliyor. Geçen hafta Salı günü Lübnan’dan Suriye’ye geçerek 19 Eylül’de Esad Rejimi’nin OPCW’ya verdiği kimyasal silah stok listesini incelemeye başlayan Birleşmiş Milletler şemsiyesindeki uzmanlar, Pazar akşamı da silahların imha sürecine başlandığını duyurdular. Yaklaşık 20 kişilik heyetin çalışmalarını Hürriyet’e değerlendiren OPCW Direktörü Büyükelçi Ahmet Üzümcü ise Suriye’nin geçen hafta kendilerine kimyasal silahlarla ilgili yeni bilgiler verdiğini, Suriye Yönetimi’nin sorulan sorulara cevap verdiğini söyledi. Üzümcü, tüm silahların imhası için 2014 yılı ortası olarak belirlenen hedefin gerçekleşip gerçekleşmeyeceği sorusuna ise “Buna henüz kesin yanıt vermek zor” dedi.
20’NİN ÜZERİNDE LOKASYON
Üzümcü, “Öncelikle imha planıyla ilgili çalışmaların sonuçlandırılması lazım. 15 Kasım'a kadar süremiz var. Uzmanlarımız Suriye'ye yardımcı oluyorlar” derken, Suriye’nin geçen hafta kuruma en son bildirdiği listenin içeriğini açıklamadı. “Tüm Suriye bildirimleri gizli” diyen Üzümcü, ancak OPCW’ya sunulan envantere göre Suriye’nin elindeki kimyasal silahların 20’nin üzerinde lokasyona yayıldığını belirtti.
“Çalışmalarda koordinasyonu BM yürütüyor. İlk aşamada bu silahların tutulduğu depoların uygun olup olmadığına bakılıyor. Birinci ayın sonundaki hedefimiz ise silahların tutuldukları depolardan çıkarılması ve üretim tesislerinin artık tamamen kullanılamaz hale gelmesi” dedi.
PLANLAR LAHEY’DE YAPILIYOR
Şu anda Suriyeli yetkililer ve OPCW uzmanlarının Lahey’de kimyasal silahların imhasının nasıl yapılacağını planladıklarını belirten Üzümcü, bunun lokasyon ve silah türüne göre birkaç şekilde olabileceğini anlattı. Boş mermi imhalarının görece kolay olduğunu ama toksik maddelerin imhası için çevre ve güvenlik önlemleri alınması gerektiğini ifade eden Üzümcü, toksiklerin nötralize edilmesi, patlatma ve yakma gibi değişik yöntemler olduğunu, bunların en uygunlarının plan aşamasında belirleneceğini söyledi.
HEPSİ REJİMİN KONTROLÜNDE
Üzümcü, Fransız istihbaratına göre 1000 tonun üzerinde olduğu tahmin edilen Suriye’deki kimyasal silah stoğunun şu anda rejimin elinde olduğunu ve uzmanların bu silahların bulundukları depoları teker teker gezdiklerini söylerken bazı depolar arası geçişler muhaliflerin kontrolüne girdiğinden misyonun zaman zaman aksayabildiğini belirtti.
Üzümcü, Suriye’den sonra bölgede OPCW üyesi olmayan Mısır ve İsrail gibi ülkelerin de bir başvuru hazırlığında olup olmadıkları ile ilgili ise “Bize şimdiye kadar bir başvuru olmadı ama İcra Konseyi bu ülkelere yaptığı üyelik çağrısını Suriye’nin başvurusundan sonra da yenilemişti” dedi.