MİT Müsteşarı Beyaz Saray'da, CIA Başkanı nerede
Güncelleme Tarihi:
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın ABD ziyaretindeki en büyük sürpriz, heyete MİT Müsteşarı Hakan Fidan'ı da dahil etmesiydi. Fidan, Beyaz Saray'da Türk Cumhurbaşkanı ya da Başbakanı'nın yaptığı görüşmelere katılan "ilk MİT Müsteşarı" olarak tarihe geçti.
Bu uygulama Türkiye açısından bir ilk... Çünkü Fidan'dan önceki MİT müsteşarları, sadece karşıtları ile görüşmelerle yetinirler, göz önündeki diplomatik görüşmelere katılmayı pek tercih etmezlerdi.
HEYETLERARASI GÖRÜŞME 13 KİŞİ... AKŞAM YEMEĞİ 3 KİŞİ
Beyaz Saray'daki Erdoğan ve Obama'nın başkanlık ettikleri Türkiye-ABD heyetlerarası görüşmelerine Türk heyetinden 13 kişi katıldı.
Oysa akşam yemeğinde Erdoğan'ın yanında sadece iki kişi vardı: Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ve MİT Müsteşarı Hakan Fidan.
Obama ise üç kişilik Türk heyetinin karşısına yanına Dışişleri Bakanı John Kerry ile Ulusal Güvenlik Danışmanı Danilon'u alarak oturdu.
GÖZLER CIA BAŞKANI'NI ARADI
Normalde bu tip önemli diplomatik yemeklerde "karşıtlık" ilkesine dikkat edilir. Yemeğe kimin katılacağı önceden belirlenip, karşı tarafa bildirilir. Ev sahibi ülke de genellikle kendi heyetine, misafir heyette yer alanlarla aynı görevde bulunan kişileri dahil eder.
Bu açıdan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun mevkidaşı olan John Kerry'nin de yemekte bulunması olağan bir uygulama idi.
Ancak kısıtlı yemekte Türk heyetinde MİT Müsteşarı Hakan Fidan yer alınca gözler de doğal olarak Obama'nın heyetinde Fidan'ın "karşıtı" durumundaki CIA Başkanı'nı aradı.
CIA BAŞKANI BRENNAN İSRAİL'DE, ÜSTELİK SURİYE'Yİ KONUŞUYOR
Yemek fotoğrafındaki en ilginç konu da burada düğümleniyor.
Yanı başındaki iç savaşa karşı doğru adımları atabilmesi için Türkiye açısından istihbarat kilit önemde. Bu nedenle MİT Müsteşarı Hakan Fidan da bugüne kadar Türkiye'nin Suriye politikasında öne çıkan isimlerden biri oldu.
Fidan sadece Suriye konusunda değil, Türkiye'nin İsrail-Filistin politikalarında da son dönemde göz önündeydi. Örneğin birkaç ay önce Mısır'daki Filistinli grupların arasındaki gerginliği azaltma görüşmelerine Türkiye adına katılanlardan biri de MİT Müsteşarı Hakan Fidan olmuştu.
Nitekim Türkiye açısından Erdoğan-Obama görüşmesinde en önemli iki konuyu Suriye ve Filistin-İsrail dosyaları oluşturduğundan Başbakan Erdoğan bu konularda "kilit" isim olan Fidan'ı da "kısıtlı görüşmeye" dahil etti.
Peki Fidan Beyaz Saray'dayken karşıtı CIA Başkanı John Brennan neredeydi, neden bu kilit görüşmeye gelmedi?
Bu sorunun yanıtı da çok ilginç;
Çünkü Beyaz Saray'daki Hakan Fidan'ın da dahil olduğu, Suriye ile İsrail-Filistin meselelerinin masaya yatırıldığı akşam yemeği sürerken CIA Başkanı da aynı konularda görüşmelerde bulunmak için yurtdışı bir seyahate çıkmıştı, İsrail'e gitmişti.
CIA Başkanları'nın seyahat ayrıntıları gizli tutulur. Ancak İsrail basınına sızan bilgilere göre, Brennan'ın Beyaz Saray'da Türk-ABD resmi görüşmelerinin olduğu saatlerde İsrail'e ulaştı, doğrudan Filistin Cumhurbaşkanı Mahmud Abbas'la görüşmek üzere Batı Şeria'ya geçti. Yine İsrail basınına göre, Brennan dün geç saatlerde yani Beyaz Saray'daki kısıtlı yemek sürerken de İsrailli yetkililerle Suriye ve Filistin'i ele alan bir dizi görüşmede bulundu.
Zeynep Gürcanlı