Esad'a ne olacağı belirsiz

BM ve Arap Birliği'nin Suriye Özel Temsilcisi Kofi Annan'ın çağrısıyla Cenevre'de bir araya gelen BM Güvenlik Konseyi daimi üyeleri ile Irak, Kuveyt, Katar ve Türkiye'nin dışişleri bakanları barış anlaşması üzerinde mutabık kalırken, Esad'ın gidip gitmeyeceği konusunda fikir birliği sağlanamadı.

ASKERİ MÜDAHALE YETKİSİ
ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, BM Güvenlik Konseyi'nden, Suriye'ye askeri müdahale yetkisi veren yaptırımlar geçirmesi çağrısında bulundu.

Clinton, Suriye konulu uluslararası toplantının sonuç bildirisinin yayınlanmasından sonra yaptığı konuşmada, kabul edilen planın, “Esad sonrası hükümetinin yolunu açtığını” söyledi.

ABD Dışişleri Bakanı, “Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın, bildiride dile getirilen ortak rıza testini elindeki kanla asla geçemeyeceğinden gitmek zorunda olduğunu” kaydetti.

Hillary Clinton, konuşmasında ayrıca BM Güvenlik Konseyi'ne Suriye'ye askeri müdahale yetkisi veren yaptırımlar geçirmesi çağrısında bulundu.

Fransız TF1 kanalına konuşan Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Fabius da, Clinton gibi, Esad gitmeden siyasi geçiş sürecinin başarılı olamayacağını ifade etti.

Fabius, Cuma günü Batı ve Arap hükümetlerini bir araya getirecek olan Suriye Halkının Dostları toplantısında Esad üzerindeki “baskıyı artıracaklarını” kaydederken, bunun işe yaramaması halinde BM Güvenlik  Konseyi'nin, BM Sözleşmesi'nin “bilhassa askeri olmak üzere tüm unsurlar dizisinin” yolunu açan bölümüne başvurabileceğini sözlerine ekledi.

"ESAD'IN GİTMESİNE GEREK YOK" �
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Suriye konulu uluslararası toplantı sonrası yaptığı açıklamada, BM'nin Suriye barış planına göre, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın görevini bırakmasının gerekmediğini iddia etti.

Lavrov, İsviçre'nin Cenevre kentinde yapılan Suriye konulu uluslararası toplantının sonuç bildirisinin yayımlanmasından sonra yaptığı açıklamada, bildiride, “Suriye halkına, herhangi bir geçiş süreci biçimini empoze etme girişiminin bulunmadığını” söyledi.

Rusya Dışişleri Bakanı, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın görevini bırakmasının gerekmediğini öne sürdü.

HAGUE: RUSYA VE ÇİN DE ONAY VERDİ
İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague ise, toplantıyla ilgili olarak, “Zor görüşmeler yapıldı ancak elde etmeye değer ileri doğru bir adım atıldı” dedi.

İngiltere Dışişleri Bakanlığı'nın resmi internet sitesinde, Cenevre'deki toplantının ardından Hague'in açıklamasına yer verdi.

Suriye'deki geçiş sürecinin ve bir geçiş hükümetinin nasıl olması gerektiğinin ilk kez toplantıda telaffuz edildiğini vurgulayan Hague, buna Rusya ve Çin'in de onay vermesini memnuniyetle karşıladığını belirtti.

Görüşmeleri “Maraton” olarak niteleyen Hague, “Toplantının sonucunun, uluslararası toplumun Suriye halkına yönelik devam eden sorumluluğunu gösterdiğini” dile getirdi.

MUHALİFLER BARIŞ PLANINDAN RAHATSIZ
Suriyeli muhalif Heytam Melih, İsviçre'de alınan 'Suriye'de barışın tesisi için geçiş hükümetinin kurulması' kararını "zaman kaybı" olarak nitelendirdi ve Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad rejiminin üyeleriyle masaya oturmayacağını söyledi.

Suriye Ulusal Konseyi'nin sözcüsü Bessam Kodmani de anlaşmanın belirsiz, mekanizması ve uygulama takviminin  eksik olduğunu kaydetti.

SONUÇ BİLDİRGESİ
Toplantının sonuç bildirisinde, geçişin mümkün olacağı tarafsız bir ortam yaratılabilmesi için bir geçiş hükümetinin kurulması konusunda anlaşıldığı bildirildi.

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu varılan sonuçla ilgili olarak, "Suriye Eylem Grubu'nun üyeleri, Annan'ın 6 maddelik planına bu sefer daha operasyonel bir boyut da katarak destek verdi. Bu operasyonel boyutun belki de en önemli unsuru ve üzerinde en çok tartışılan boyut bir geçiş yönetiminin oluşması boyutudur, bu geçişin bir değişim de öngördüğünün metinde açıkça zikredilmesidir” dedi.

Davutoğlu, “Daha önceki çalışmaların çoğunda sadece ateşkes vurgulanıyordu. Bu sefer serbest seçimler, çoğulcu bir toplum ve serbest gösteri hakkı ve serbest basın da olmak üzere kapsamlı bir perspektif, değişime yönelik bir geçiş süreci öngörülüyor” yorumunda bulundu.

DÖRTLÜ YOL HARİTASI
Cenevre’de uzlaşılan yol haritasının ana hatları şöyle:�

Suriye geçiş dönemi hükümeti Esad’a kapı gösterilmeden kurulmaya başlanacak. Bu hükümette şimdiki yönetim yanı sıra muhalefet temsilcileri de eşit temsil esasına göre yerlerini alacak.

Suriye kaderini Cenevre’de belirlemeye çalışan ülkeler ise daimi çalışan denetim komitesi kuracak. Bu komite geçiş dönemi Suriye yönetiminin şekillenmesinde hakem rolünü üstlenecek.

Geçiş hükümeti bir yıl içinde yeni anayasayı hazırlayacak ve ardından ülkeyi genel seçimlere götürecek.

Geçiş döneminde Annan planı da genişletilmiş yetkilerle yeniden devreye sokulacak.