Biri Irak'ı gözetliyor

IRAK’ın en kıdemli Sünni Arap politikacısı olan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Tarık el Haşimi, Şii Başbakan Nuri el Maliki ile ters düşüp Irak’ın kuzeyindeki Kürt bölgesel yönetimine sığınmasının ardından çıktığı ilk yurtdışı gezisinin İstanbul ayağında Hürriyet’e konuştu.
Aynı anda Başbakan, Ulusal Güvenlik Bakanı, İçişleri Bakanı ve Savunma Bakanı olan Maliki, geçen aralıkta son ABD askerlerinin Irak’tan çekilmesinin üstünden 24 saat geçmeden Haşimi’yi ölüm mangaları kurmakla suçlayıp tutuklanmasını emredince, Sünni lider kendisi gibi Bağdat ile ters düşen Erbil’e sığınmıştı.
Aynı zamanda Küresel Sorunlar Platformu Danışma Kurulu üyesi olan Haşimi, Katar ve Suudi Arabistan’ın ardından geldiği İstanbul’da önceki gece Hürriyet’e şunları söyledi:
- Maliki hükümetiyle kriz sonrası ilk dış geziniz için neden Suudi Arabistan, Katar ve Türkiye’yi seçtiniz?
Bu üç ülkenin şu an için benzer bir vizyon benimsediğini, en azından bölgesel ölçekte yaşanan değişimler konusunda bunun böyle olduğunu görüyoruz. O yüzden elbette bu üç gezi bağlantılı. Ben de Riyad ve Doha’da yaptığım görüşmelerden Türkiye’ye bazı mesajlar getirdim. Bu üç ülke, Ortadoğu’da ve Arap aleminde yaşanan değişimler konusunda sorumluluk üstlenmeye hazır.
- Maliki’nin, sizin Şiilere karşı ölüm mangaları kurduğunuzu savunduğu dosyayı Cumhurbaşkanı Celal Talabani neden reddetti?
Değerlendirmeyi Sayın Talabani yaptı. Dosyadaki tüm iddiaları objektif bir gözle tek tek inceledi, hepsini reddetti, hatta Maliki’yi arayıp “Bak bütün bu iddialar temelsiz, ben yardımcımı iyi tanıyorum, bu tür şiddet içerikli faaliyetlerin içine girmez. Dostun olarak söylüyorum, bu dosyayı başkasına verme” dedi. O gün ben Talabani’nin dosyayı iade etmesine karşı çıktım. Ona dedim ki: “Maliki bütün bu suçların arkasında kimin olduğunu gerçekten bilmek istiyorsa, ona şunu sorun: Benim iki erkek ve bir kız kardeşimi kim öldürdü?”
- Sizde de Maliki hakkında benzer bir dosya var mı?
İnanın bana yok. Ama Irak halkı gelecekte şoke olacak. Çünkü Haşimi değil ama başkaları, önde gelen Iraklı politikacıların bugünlerde neler yaptığını gözetliyor. Sadece beni değil, Maliki’yi de izliyorlar. WikiLeaks dosyalarına bakın. ABD’nin Bağdat Büyükelçiliği’nden Washington’daki ABD Dışişleri Bakanlığı’na yazılan kriptoları inceleyin. Suikastların, faili meçhullerin arkasında Maliki’nin çevresindeki bir grubun bulunduğu orada açıkça yazıyor. Maliki, adaletsizlikleri, yolsuzlukları, hatalı yönetimi ve Kürdistan yönetimiyle Bağdat arasında sorunların çözülememesini eleştirmemden rahatsızdı. Suriye rejimi düşmeden beni etkisizleştirip rakipsiz kalmak istemiş de olabilir.
- Maliki sizce bunu İran’ın talimatıyla mı yaptı?
Bunu söyleyemem. Bundan İran’ın çıkarı olduğu muhakkak. Ama bir ülke daha bu süreçte etkili olmuş olabilir. Bu bir süpergüç. Ne yazık ki (Maliki lehine) müdahil oldular.
- Rusya mı? Çin mi?
Hayır, hayır. Birikmiş çok delil var. Maliki’ye birileri, “Haşimi askeri darbe hazırlığında olabilir. Sen ona bir önleyici saldırı yap, bu darbeyi durdur” dedi.�
- O halde ABD mi dedi bunu?
Ben onu söylemeyi size bırakıyorum.
- Suriye krizinin derinleştiği bugünlerde hem ABD’nin, hem de İran’ın Irak’ta giderek otoriterleşen bir Şii lideri desteklemesi size mantıklı geliyor mu?
Amerikalılar konuşuyorlar, ama bir şey yapmıyorlar. Artık onların politikasından bıktık. Genel olarak konuşursak böyle. “Irak’ta artık askerimiz yok” diyorlar, ama bu arada Irak içinde CIA faaliyetlerini artırdıklarını söyleyen de kendileriydi.

‘Allah’a şükür, vizyonlar uyuşuyor’

HAŞİMİ, Başbakan Tayyip Erdoğan ile görüşmesi hakkında, “Irak’ın içişlerini ve bölgesel konuları görüştük. Elbette benim durumuma öncelik verildi” diye konuştu. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ve MİT Müsteşarı Hakan Fidan ile de görüşen ve yakında onlarla üçlü bir zirvede tekrar buluşacağı öğrenilen Haşimi, “Allah’a şükür, vizyonlarımız uyuşuyor. Türkiye Irak’taki durumdan endişeli. Hakan Bey zaten benim arkadaşım” dedi.

‘Barzani yanlış anladı o da Türkiye’ye geliyor’

HAŞİMİ, Kuzey Irak’tan bu gezi için yurtdışına çıkarken Mesud Barzani’ye haber vermediği için Kürt bölgesel yönetiminin liderinin tepkisini çektiği iddiasına şu yanıtı verdi: “Talabani’yi ziyaret planımdan bizzat haberdar etmiştim, Barzani’ye de bir mektup yazdım. Yani Erbil’i habersiz terk etmedim. Sadece bir yanlış anlama oldu. Birkaç gün İstanbul’da kalacağım. Bunu yalnız size söylüyorum: Mesud Barzani’yi bekliyorum. O da buraya gelecek. Görüşmeler yapacak. Erbil’e beraber dönebiliriz. Kürtler Maliki’yi sert eleştiriyor, ama Irak’ı bölme niyetleri yok.”