BM'nin Suriye'ye gözlemci planı hazır
Güncelleme Tarihi:
BM Güvenlik Konseyi'nde (BMGK), Suriye'deki ateşkese uyulmasını denetlemek üzere ilk etapta 30 kişilik silahsız bir askeri gözlemci misyonu gönderilmesini talep eden karar tasarısı üzerinde görüşmeler sürüyor. Tasarının bugün konseyde oylanması söz konusu.
AA muhabirinin BM kaynaklarından elde ettiği, ABD tarafından hazırlanan karar tasarısı metni üzerinde, BMGK'nin 15 üyesi uzlaşma sağlarsa, karar tasarısı oylamaya sunulacak ve kabul edilmesi halinde de Suriye'ye ilk etapta en fazla 30 kişilik personele sahip olan öncü bir BM gözlemci misyonu gönderilebilecek.
BMGK üyelerinin üzerinde görüştükleri, üzerinde uzlaşma olup olmayacağı, olursa da ne zaman oylamaya sunulacağı henüz bilinmeyen taslak metinde, Suriye yönetiminden, BM gözlemci misyonunun tüm personeline, “Suriye topraklarının tümünde tam ve engelsiz hareket serbestliği tanıması, misyon personelinin güvenliğini sağlaması ve misyona, istediği bireylerle, Suriye'nin herhangi bir bölgesinde görüşme imkanını tanıması” isteniyor.
Tasarı metninde BMGK'nin, Suriye'de şiddetin tam olarak durması halinde ise Suriye'ye, ülkede ateşkese uyulduğunu gözleyecek ve altı maddelik Annan planının tam olarak uygulanmasını destekleyecek bir BM denetleme-gözetleme misyonunun derhal gönderilmesi konusundaki “niyeti” de beyan ediliyor. Bu kapsamda taslak metinde BMGK, Genel Sekreter Ban Ki-mun'dan BM misyonunun kurulması hakkında resmi öneri sunmasını istiyor.
"HESAP VERECEKLER"
Metinde “Suriyeli yetkililerin yaygın, sistematik insan hakları ihlalleri kınanırken insan hakları ihlallerinden sorumlu olanların da hesap verecekleri” belirtiliyor.
Annan planına tam destek verilen ve Suriye yönetiminden altı maddelik plana tam olarak uyması istenen tasarı metninde, Suriye yönetiminden, Annan planının ikinci maddesinde yer alan “yerleşim merkezlerine yönelik askeri faaliyetlerini durdurma, bu yerlerde ağır silah kullanımını bırakma ve askerlerini ağır silahlarıyla birlikte yerleşim merkezlerinden geri çekme” maddelerini harfiyen yerine getirmesi de isteniyor.
Tasarıda Suriye'de tüm taraflardan derhal şiddeti, keyfi tutuklamaları, adam kaçırmaları ve işkenceyi bırakmaları talep ediliyor.
Tasarı metninin sonunda Suriye hükümetinin taahhütlerini yerine getirmemesi durumunda ise “BMGK'nın uygun olacak başka önlemler almayı düşünmekte kararlı olduğu” da belirtiliyor.
RUSYA VE ÇİN'İN TEPKİSİ NE OLACAK
Tasarıya daha önce BMGK'nin Suriye'ye ilişkin iki ayrı karar tasarısını veto eden Rusya ve Çin'in nasıl tepki verecekleri henüz bilinmiyor.
Çin ve Rusya'nın BM Daimi Temsilcileri, BM-Arap Birliği Özel Temsilcisi Kofi Annan'ın BMGK'ya verdiği dünkü brifingin ardından BM'deki gazetecilere, Suriye'ye BM gözlemci misyonunun gönderilmesini desteklediklerini ifade etmişlerdi.
Ancak BMGK'da veto gücüne sahip olan iki ülkenin Suriyeli muhalif gruplardan çok Esad rejimini hedef alan metinlere sıcak bakmadıkları iyi biliniyor.
Karar tasarısı metinlerinde BMGK'da resmen oylamaya sunuluncaya kadar değişiklikler olabiliyor.