Ricciardone'den Türkiye'ye Suriye ve İran mesajı
Güncelleme Tarihi:
ABD Büyükelçisi Francis Ricciardone, sürpriz basın toplantısında sürpriz bir açıklama yaptı.
Başbakan Erdoğan, İran'la yaşanan nükleer krizin çözümü için Tahran'da temaslar yaparken, ABD Büyükelçisi, Türkiye açısından kritik bir açıklama yaptı.
"Türkiye bir karar vermelidir" dedikten sonra şu mesajı verdi:
"Bazı ülkeler, İran'dan petrol ithalatlarını önemli ölçüde azalttı. Türkiye de dahil diğer ülkelerin de benzer bir adım atmasını bekliyoruz. Türkiye'nin bu konuda bir karara varmasını bekliyoruz."
Büyükelçi'den ikinci mesaj da Suriye için geldi:
"Türkiye ve ABD, (Suriye konusunda) askeri müdahalenin en son seçenek, en arzu edilmeyen seçenek olduğuna inanıyor. Bu sorun, uluslararası hukuka uygun, diplomatik bir süreçle çözümlenmeli. Bu, kolay yanıtları olmayan, sihirli bir şekilde ortadan kaybolmayacak, kolay bir çözümü olmayan bir durum. Dolayısıyla bu sorunun çözümü için birlikte çalışıyoruz."
İREM KÖKER'İN İZLENİMLERİ
Toplantıyı izleyen İrem Köker, detayları şöyle anlattı:
Türkiye'de kamuoyuna yönelik faaliyetler konusunda en aktif temsilciliklerden biridir ABD. Ancak Wikileaks olayından bu yana İstanbul'da düzenledikleri organizasyonlara biraz ara vermiş gibiydiler.
Bu nedenle geçtiğimiz hafta gelen ve Koç Üniversitesi'nde düzenlenecek bir konferansta ABD'nin Ankara Büyükelçisi Francis Ricciardone'nin konuşma yapacağını bildiren basın bülteni, İstanbul'daki birçok dış politika muhabirini heyecanlandırdı.
Esas sürpriz ise birkaç gün önce revize edilen programda sabah saatlerinde Ricciardone'nin basın mensuplarıyla bir araya geleceğinin duyurulması oldu.
Sürpriz çünkü birçoğumuz, ABD Büyükelçisi'nin programlara sonradan basın toplantısı eklemesi bir tarafa, genellikle basınla bir araya gelmesinin programdan çıkarılmasına alışığız.
GÜNDEM YOĞUN
Ricciardone'nin bu programının zamanlaması oldukça önemli. Zira, Başbakan Tayyip Erdoğan bugün İran'da Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ile bir araya geliyor.
Suriye'nin Annan'ın çözüm planını kabul etmesi bir yıldır devam eden istikrarsızlığı başka bir yola sokmuş durumda. Pazar günü ise 'Suriye'nin Dostları' İstanbul'da toplanıyor.
Tüm bu gelişmeler ışığında birçok gazeteci, sabahın erken saatlerinde şehrin oldukça dışında bulunan Koç Üniversitesi kampusunda yerini almıştı.
Ricciardone, tam saatinde ABD'nin İstanbul Başkonsolosu Scott Kilner ve Koç Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Umran İnan ile basın karşısındaki yerini aldı.
Kısa bir girişten sonra doğrudan sorulara geçildi. Elbette ki gelen sorular ağırlıklı olarak Suriye hakkındaydı.
Daha ilk soru sorulur sorulmaz Ricciardone, net bir mesaj verdi:
"Türkiye ve ABD, (Suriye konusunda) askeri müdahalenin en son seçenek, en arzu edilmeyen seçenek olduğuna inanıyor. Bu sorun, uluslararası hukuka uygun, diplomatik bir süreçle çözümlenmeli. Bu, kolay yanıtları olmayan, sihirli bir şekilde ortadan kaybolmayacak, kolay bir çözümü olmayan bir durum. Dolayısıyla bu sorunun çözümü için birlikte çalışıyoruz."
Ardından Pazar günkü toplantıdan çıkacak sonuca ilişkin beklentileri soruldu.
ABD Büyükelçisi bu soruya oldukça temkinli yaklaştı. Ricciardone, toplantının ardından Pazartesi sabahı uyandığımızda Suriye'deki sorununun çözümlenmiş olmayacağını ancak çözüme yaklaşılmış olacağını ifade etti.
Ve elbette Türk halkının gönlünü hoş tutmak amacıyla hemen ekledi: "Ben Türk olsam böyle farklı kesimleri bir araya getiren bir toplantının İstanbul'da yapılmasından gurur duyardım."
Ricciardone ayrıca, Pazar günü Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun İran'daki temaslarının ardından Suriye'deki durumu nasıl gördüklerini dinlemenin ilginç olacağını da sözlerine ekledi.
Ricciardone, Suriye konusunda sorulan tüm soruları ABD ile Türkiye'nin birlikte çalıştığı vurgusunu yaparak yanıtladı. Bunun üzerine bir gazeteci, iki ülke arasında görüş ayrılığı olup olmadığını sordu.
FARKLI BAKIŞ AÇISI OLMASI DOĞAL
Büyükelçi bu soruyu da ince bir mesaj vererek yanıtladı:
"Türkiye ile aramızda belli bir derecede farklı bakış açılarının olması doğal. Sonuçta Türkiye'nin Suriye ile sınırı var. Ancak aynı amacı paylaştığımız konusunda kuşku yok. Türkiye ile aramızdaki ilişki model ortaklık ve bu ortaklığın faydalarını Suriye konusunda göreceğimizi düşünüyorum."
Ricciardone, Suriye konusunda ayrıca muhalif grupların silahlandırılmasının işe yarayacak bir yöntem olduğuna kesinlikle inanmadıkları mesajını da iletti.
Gazetecilerin Ricciardone'ye ağırlıklı soru yönelttiği bir diğer konu da İran oldu. ABD Büyükelçisi, hem Türkiye'nin hem de ABD'nin nükleer silah sahibi bir İran istemediklerinin altını çizdi.
TÜRKİYE’YE İRAN MESAJI
ABD'ye göre, İran'ın nükleer programı konusunda üzerine düşen adımları atması halinde dünya daha iyi bir yer olacak.
Ancak Ricciardone'nin İran'la ilgili Türkiye'ye esas mesajı ise petrol ticareti konusundaydı:
"Bazı ülkeler, İran'dan petrol ithalatlarını önemli ölçüde azalttı. Türkiye de dahil diğer ülkelerin de benzer bir adım atmasını bekliyoruz. Türkiye'nin bu konuda bir karara varmasını bekliyoruz."
ŞAFAK PAVEY RESEPSİYONU, BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ
Ricciardone'nin basın toplantısında geçen hafta içerisinde ABD Dışişleri Bakanlığı'nın “Uluslararası Cesur Kadınlar” ödülüne layık görülen CHP İstanbul Milletvekili Şafak Pavey için verdiği resepsiyon da gündeme geldi.
Bu resepsiyona Pavey'in yanı sıra gazeteci Nedim Şener ve eşi, 2007 yılında öldürülen Agos gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink'in eşi Rakel Dink ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu gibi isimler katıldı. Bu davetli listesi basında uzun süre gündemi meşgul etti.
Ricciardone'ye bu davetli listesinin neye göre hazırlandığı sorusunu ilettik. Ricciardone, yanıt vermeye Pavey'i "ilham verici bir kadın, ilham verici bir insan ve lider, sessizlerin sesi" diye tanımlayarak başladı.
Ardından da davetli listesinin özenle hazırlandığını ve onur konuğu Pavey'in olmasını istediği isimlerin de eklendiğini belirtti.
Ricciardone, hükümetten de davetliler olduğunu belirterek, "Ne zaman bu tarz bir etkinlik düzenlesek 'tarafsız' hareket ediyoruz" dedi.
Toplantıyı İngilizce yapan Ricciardone'nin bu soruya yanıt verirken, tarafsız kelimesini Türkçe söylemesi ise hem dikkat çekti hem de salonda gülüşmelere neden oldu.
Son olarak Ricciardone, Şener ve gazeteci Ahmet Şık'ın serbest bırakılmasından dolayı "büyük mutluluk duyduğunu" da sözlerine ekledi.
İrem Köker