Osmanlı döneminden bugüne Mısır tarihi

Dünya gündeminin nabzı Planet'te atıyor      

İşte Mübarek’in 30 yıllık iktidarının kilit anları:

6 Ekim 1981 – İslamcıların Devlet Başkanı Enver Sedat’a düzenlediği suikastın ardından Başkan Yardımcısı Hüsnü Mübarek onun yerine geçti. Kasım ayında yapılan referandumda başkanlığı onaylanan Mübarek Ekim 1987 ve Ekim 1993’te yapılan seçimlerde yeniden seçildi.  �

26 Haziran 1995 – Silahlı bir grup, Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa’da düzenlenen Afrika Birliği Örgütü zirvesine gelen Mübarek’in aracına saldırdı. Mübarek sağ salim Mısır’a döndü, daha sonra saldırıdan Sudanlıları sorumlu tuttu.

17 Kasım 1997 – Mısır’ın en büyük İslami militan örgütü Cemaat el İslamiye, Luksor yakınlarındaki tarihi bir tapınakta 58 turisti ve dört Mısırlıyı öldürdü. Altı saldırgan ve üç polis memuru da olayda hayatını kaybetti. Devlet Cemaat el İslamiye ve İslami Cihat gibi turistleri, Hıristiyanları ve 1990’lardaki İslami devlet kampanyalarıyla bakanları hedef alan örgütleri baskı altına aldı ve o günden bu yana da baskı altında tuttu.

5 Ekim 1999 – Mübarek dördüncü dönem başkanlığa seçildi Kemal Ganzuri hükümetinin istifasının ardından Atıf Ubeyd’i başbakanlığa atadı.

22 Aralık 1999 – Mısır, İsrail Başbakanı Ehud Barak’ın tabiriyle “Barış Boru Hattı” olarak tanımladığı kanalla İsrail’e doğalgaz satmayı kabul etti. Ortadoğu barış sürecinin paralelinde yıllar boyunca ilerleyen müzakerelerin ardından Barak, hazın Mısır’ın El Ariş limanından İsrail ve Filistin Yönetimi’ne, daha sonra da Türkiye, Suriye ve Lübnan’a taşınacağını belirtti.

Mart 2005 – Mübarek’in beşinci iktidar dönemine ya da oğlu Cemal’i yerine geçirme ihtimaline karşı çıkan “Kefaya” (Yeter) hareketinin düzenlediği protestoları Mısır’ın genelinde yüzlerce kişiyi sokaklara döktü. Günler öncesinde polis Müslüman Kardeşler’in 200 üyesini ve destekçisini tutukladı.

 11 Mayıs 2005 – Parlamento tartışmalı başkanlık seçimlerinin yapılması için anayasayı değiştirmek adına oylamaya gitti. Muhalefetin sıkı kuralların gerçek bir rekabete engel olacağı yönündeki itirazları dikkate alınmadı. Mayıs ayının sonlarına doğru yapılan referandumda çok büyük bir çoğunluğun oyuyla anayasa değiştirilmesi kabul edildi.

27 Eylül 2005 – Mübarek, 7 Eylül’de ilk kez başkanlık seçimlerinde yapılan seçimler sonrasında, art arda beşinci dönem başkanlığa oturdu. Rakibi Ayman Nur, tören sırasında yerinden kalkmayan tek milletvekili oldu ve resmi oy sayımını reddettiğini gösterdi.

8 Aralık 2005 – Müslüman Kardeşler, şiddet olaylarının damga vurduğu bir seçimle meclisteki sandalye sayılarını artırdı ancak Mübarek’in partisi çoğunluğunu sürdürdü. 7 Aralık’ta seçimlerin son günü sekiz kişi öldürüldü. Müslüman Kardeşler elde ettiği 12 yeni sandalyeyle 88 milletvekiline ulaştı. Böylece Kardeşler meclisin beşte birini elde etti.

19 Kasım 2006 – Mübarek hayatının geri kalanında görevinde kalacağını açıkladı.

4 Haziran 2009 – ABD Devlet Başkanı Kahire’de yaptığı konuşmada Washington ve İslam dünyası arasındaki ilişkilerde “yeni bir başlangıç” çağrısı yaptı.

26 Mart 2010 – Birleşmiş Milletler Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu eski Başkanı Muhammed el Baradey Şubat ayında Mısır’a döndükten sonra ilk kez kamera önüne çıktı. Baradey, eğer iktidarı sınırlayacak anayasal değişiklikler dahil talepleri yerine gelirse başkanlığa aday olabileceğini söyledi.

29 Kasım 2010 – Müslüman Kardeşler seçime yolsuzluk karıştığını ve örgütün parlamentodaki tüm varlığının sona erdiğini, dolayısıyla 2011 başkanlık seçimleri öncesi Mübarek’in iktidardaki partisinin bütün muhalefeti ortadan kaldırdığını söyledi. Müslüman Kardeşler din temelli partilerin seçimlere girmesini yasaklayan kanunu bağımsız adaylarla aşıyor.

25 Ocak 2011 – Göstericilerin baskı ve fakirlikten duydukları öfkeyi dile getirmeye başlamalarıyla Mısır genelinde yaşanan hükümet karşıtı protestolar başladı.

28 Ocak 2011 – Mübarek bir gece yarısı kararıyla göstericileri bastırmak için sokaklara askerleri ve tankları gönderdi. Kahire, Süveyş ve İskenderiye’deki çatışmalarda en az 24 kişi öldü, 1,000 kişi yaralandı.

1 Şubat 2011 – Yüz binlerce gösterici Mübarek’in iktidarının sona ermesi için çağrı yaparak Kahire’nin merkezindeki bulunan Tahrir Meydanı’na akın etti. Televizyondan yayınlanan konuşmasında Mübarek, Mısır’dan ayrılmayacağını belirterek yolsuzlukla mücadele dahil reformları hayata geçirme sözü verdi.