Kapalı kutu açıldı: İşte AB'nin yeni başkanı

Van Rompuy merkez sağ görüşleriyle biliniyor. Başbakanlık koltuğunda yaklaşık bir yıldan az süredir oturuyor olsa da bankacılık krizinin ardından göreve gelmesinden sonra ülkedeki sorunlu koalisyonu başarıyla idare ediyor.

                    �

Aslına bakılırsa Van Rompuy'un başbakanlık görevine isteyerek geldiğini söylemek zor. Geçtiğimiz yıl Aralık ayında ülkede yaşanan skandalların ve mali kaosun hükümetin sonunu hazırlayıp, ülkeyi neredeyse böldüğü dönemde Kral İkinci Albert Van Rompuy'u bu göreve gelmeye ikna etmişti.

                            �

Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy gibi Avrupalı liderler Van Rompuy'un en büyük destekçileriydi. Avrupa'nın en büyük iki ülkesinin bu aday üzerinde hemfikir olmalarının nedenleri belli. Birincisi her ne kadar İngiltere, İspanya, Polonya, İtalya ve bir dizi Orta ve Doğu Avrupa ülkesi bu destekten hoşnut olmasa da hiç kimse Avrupa'nın minik ülkesi Belçika'nın kıtayı ele geçireceğinden endişe etmiyor.

                         �

TEVAZUYLA KAZANDI         �

Bunun yanı sıra Van Rompuy uzun bir süre boyunca aslında bu görevi istemiyormuş ancak eğer yapmak zorunda kalırsa sorumluluğu üstlenirmiş görüntüsü çizdi. Dolayısıyla İngiltere eski Başbakanı Tony Blair'in yıldız tozu bulaşmış siyasetinin yanında Van Rompuy'un alçak gönüllülüğü Avrupa'nın büyüklerinin desteğini topladı.

Geçtiğimiz günlerde Belçika’nın önde gelen gazetelerinden De Morgen’da usta siyaset adamı ile ilgili “Van Rompuy’un tavizlere açık duruşu onun diğer adaylar arasında daha popüler olmasını sağlıyor. Dahası Van Rompuy dikkat çekmeyen siyaset anlayışı ve dikkatli ve alçakgönüllü çalışma etiğiyle de saygı görüyor” yorumu yapıldı.

AB liderlerinin Van Rompuy'un isminin üzerinde anlaşmasının bir diğer sebebi de Belçikalı siyasetçinin Ortadoğu'ya barış getirmek gibi büyük ve iddialı hedeflerin peşinde koşmaması.

FEDERALİST AVRUPA

Van Rompuy'un seçildiği bu görev aslında siyasi olmaktan çok sembolik bir önem taşıyor.      �

Birliğin görüşlerinin dünya arenasında dile getirilmesi ve uluslararası platformlarda AB adına tek bir sesle konuşulması görevini yerine getirecek olan başkanın yetkileri çok geniş değil. Ancak yine de seçilen kişi kim olursa olsun Avrupa'ya dair siyasi görüşlerinin Birliğin gelecekteki politikaları açısından önem taşıyacağı biliniyor.

Van Rompuy, Avrupa Birliği için federal bir yapı öngörüyor. Geçtiğimiz hafta içinde yaptığı çağrılar da buna işaret ediyor. Hatırlanacağı gibi Van Rompuy, AB otoritesinin ve Avrupalılık kimliğinin daha güçlü ve görünür kılınmasını istemiş bunun için bir dizi fikir ortaya atmıştı.

Bu fikirler arasında AB için bir milli marş oluşturulması, ayrıca euro dışında otomobil plakaları, kimlik kartları, ülke bayrakları gibi yerel sembollerin yerine AB sembollerinin konulması da yer alıyor.

                 �

Elbette ki bu öneriler AB içinde milliyetçi kanattan, özellikle de İngilizlerden büyük tepki topladı. Daha önce Beethoven'ın Neşeye Şarkı isimli eseri 1985'te AB'nin milli marşı olarak seçilmiş ancak Avrupa anayasasına böyle bir madde eklenmemişti.

              �

Hollanda ve Fransa'da 2005 yılında anayasa referandumlarından "hayır" sonucu çıkınca Van Rompuy, Belçika parlamentosunda yaptığı konuşmada bu sonuca rağmen "daha fazla Avrupa" için çalışmaya devam ettiklerini belirterek federalist duruşunun altını bir kez daha çizmişti.

�

AVRUPA'YA VERGİ

Van Rompuy'un federalist duruşunun bir başka simgesi de yine geçtiğimiz günlerde ortaya attığı Avrupa genelinde uygulanacak vergi politikaları fikri. Buna göre benzin ve uçak bileti gibi ürünler üzerine "yeşil vergiler" uygulanması ve elde edilen gelirin doğrudan Brüksel'in kasasına gitmesi öngörülüyor.

Open Europe isimli düşünce kuruluşundan Pieter van Clippe, Van Rompuy'un tipik bir federalist olduğunu ifade ediyor: "Kimsenin ayağına basmak ya da Blair ve Sarkozy gibi dünyaya hakim olmak niyetinde değil. Ancak Avrupa'nın günden güne daha fazla güç kazanması ve seçmenlerin söz hakkının azalması konusunda sonuna kadar güvenilecek biri."

TÜRKİYE'YE KÖTÜ HABER?

Ülkesinde kurtarıcı olarak görülen Van Rompuy'un Hristiyan Demokrat siyaset anlayışı Türkiye için kötü bir haber olabilir zira Belçikalı siyasetçi Hristiyanlığın Avrupa'nın temel değerlerinden biri olduğunu ve Türkiye'nin AB'ye üyeliğinin bu değerlere aykırı olduğunu savunuyor.

Örneğin 2004 yılının Aralık ayında Belçika parlamentosunda yaptığı konuşmada Van Rompuy "Türkiye Avrupa'nın bir parçası değil, asla da olmayacak" diyerek bu konudaki net tavrını ortaya koymuştu.

O dönemde muhalefette olan Van Rampuy, "Türkiye'yi içine alacak bir genişleme dalgası bundan önceki genişlemeler gibi olmayacaktır. Bugün Avrupa'da etkili olan ve aynı zamanda Hristiyanlığın da temel değerleri olan evrensel ilkeler, büyül bir Müslüman ülke olan Türkiye'nin AB'ye girişi ile güç kaybedecektir" demişti.

Ancak Türkiye yanlısı İngiltere'nin bu açıklamalardan faydalanmak istemesi ihtimaline karşın bir Belçikalı yetkili EUObserver isimli haber sitesine muhalefette söylenen sözlerin iktidarda söylenenlerden farklı olduğunu belirtti. 

Muhafazakar Avrupa gazetesi Brussels Journal da Van Rompuy'un 2004'te söylediği sözlere karşın AB bürokrasisi içindeki Türkiye yanlısı hava dolayısıyla Ankara ile müzakerelere devam edeceğini belirtti.

Van Rompuy da başkanlığı açıklanır açıklanmaz yaptığı açıklamada Türkiye ile ilgili daha önce söylediklerinin bir önemi olmadığını, müzakerelerin eskisi gibi devam edeceğini belirtti.

ŞAİR BAŞKAN

Van Rompuy karavanıyla seyahatlere çıkmaktan hoşlanıyor. Sevenlerinin Rompuy-Pompuy ya da Rumpypumpy olarak tanıdığı Van Rompuy siyasetçiliğinin yanı sıra şairliğiyle de biliniyor. Haiku olarak bilinen Japon şiir türünde ilginç eserler veren Van Rompuy'un ismi adaylık kulislerinde konuşulmaya başladıktan sonra gazetelerde kendisinin ağzından Blair ve diğer adaylara yönelik esprili haikular yazılmıştı.

İşte merak edenler için bir Van Rompuy şiiri ve çevirisi

Een meeuw op één poot /starend staande in de zee. / De kou deert haar niet.

Tek ayak üstünde bir martı / durmuş denize bakıyor. / Soğuk can yakmıyor