Pedalınıza kuvvet...

“Bu sadece bir bisiklet yarışı değildir. Aynı zamanda ulusal bir ritüel, ortak bir bilince sahip olma ve toplum olma hissiyatıdır.” Fransız sosyolog-tarihçi Georges Vigarello çok sevdiği Fransa Bisiklet Turu’nu anlatırken işte böyle diyordu. 114 yıl önce şimdilerde L’Equipe olarak bilinen L’Auto gazetesinin promosyon amacıyla başlattığı Fransa Bisiklet Turu artık devasa küresel bir ritüele dönüşmüş durumda. Üstelik son 20 yılda birçok doping skandalıyla boğuşmuş olmasına rağmen... Takvimdeki diğer üç haftalık turlar İtalya ve İspanya bazen daha zor da olsalar hiçbir zaman Fransa Bisiklet Turu gibi göz alıcı olamadılar. Birçok bisikletçinin sadece katılmak için bile ‘yaşama sebebi’ olarak gösterdiği bu yarış, çoğu izleyicinin bisikletle belki de en kuvvetli bağını oluşturuyor. Bu yıl yine temmuz ayında 22 takımdan 198 bisikletçi, üç hafta boyunca Paris’e kadar 3.540 km yolu aşmaya çalışacaklar. O bağı kuvvetlendirecekler. İçlerinden sadece biri genel klasmanı yani ‘Sarı Mayo’yu kazanacak. Ancak Fransa Bisiklet Turu sadece kazananların onurlandırıldığı bir yer olmadığından biz de sadece kazananların peşinde olmayacağız...

1) Yola nereden çıkılacak?
104. kez düzenlenen Fransa Turu 22. kez ülke dışından, dördüncü kez ise Almanya topraklarından start alıyor. En son 30 yıl önce henüz duvar yıkılmamışken Batı Berlin’den başlayan yarış, özellikle 2000’lerdeki doping skandallarıyla birlikte bisikletten soğuyan Almanya’ya geri dönüyor. Kendisi de amatör bisikletçi olan belediye başkanı Thomas Geisel’in önderliğinde Düsseldorf kenti sahipliği için ‘Tour organizasyonu’na 11 milyon dolar ödendi. Mönchengladbach kenti de ikinci gün sprint kapısına ev sahipliği yapacak. 

2) Bu sene rota nasıl?
Bisikletçiler Almanya’dan sonra Belçika ve Lüksemburg’u geçip Fransa’ya ulaşacaklar. 21 günlük yarışta 9 düz, 10 dağlık etap varken sadece üç zirve finişi olacak. Aslında alışılmadık bir durum. Ayrıca toplamda sadece 36.5 km’lik iki bireysel zamana karşı etabı var. Fakat 25 yıl sonra ilk defa Fransa’nın beş büyük dağlık bölgesinden de geçilecek: Vosges, Jura, Alpler, Pireneler ve Massif Central. 

3) ‘Sarı Mayo’da en büyük favori mi?
Kenya’da doğup, Güney Afrika’da büyüyen Britanyalı Chris Froome dördüncü kez sarı mayoyu kazanmanın peşinde. Fakat bu yıl hem onun hem de takımı Team Sky için zor geçti. Froome Fransa’ya ilk defa bir yarış kazanmadan geliyor. Zaten pelotonda pek sevilmeyen Britanya ekibi de 2011-12 döneminden kalan bazı doping iddialarıyla boğuşuyor. 

4) Mayolar ve anlamları...
Sarı: 21 etap sonunda genel klasmanda toplam süresi en az olan kazanır. Yarışın kralı.
Yeşil: Düz etap finişlerinde ve ara sprint kapılarından en çok puanı alan kazanır. Sprint kralı.
Kırmızı benekli/Polka dot: Dağlık finişlerde ve ara yokuş kapılarından en çok puanı alan kazanır. Dağların kralı.
Beyaz: 25 yaş altı genel klasmanda yeri en iyi olan kazanır. Prens.

5) ‘Sarı Mayo’da diğer ‘Olağan Şüpheliler’ kimler?
Son dört yılın üçünde kazanan Froome’un formsuzluğu diğer tüm favorilerin iştahını kabartmış durumda. Eskiden Froome’un domestiği olan, sonrasında BMC takımına geçen Avustralyalı Richie Porte daha önce üç haftalık turlarda hep problem yaşasa da kariyerinin en formda döneminde. Rakipleri de onu favori gösteriyor. Yeterince atak yapmadığı için eleştirilen 2015’in ikincisi Kolombiyalı yokuşçu Nairo Quintana, 32 yıldır bir Fransızın ‘Le Tour’u kazanamamasının baskısını hisseden geçen yılın ikincisi Fransız Romain Bardet, bu sezon sakatlıklar yaşasa da ‘Yetenekli Bay İtalyan Fabio Aru, belki de son Fransa Turu’na katılan, bu sene Froome’la beraber bir başka eski şampiyon pedal dansçısı Alberto Contador diğer favoriler. Aru’nun Astana’dan takım arkadaşı Danimarkalı Jakob Fuglsang da son Dauphiné yarışını kazanarak adını gizli favoriler arasına yazdırdı. ‘İspanyol Benjamin Button’ yani çok formdaki 37 yaşındaki Alejandro Valverde’ye ise her zaman dikkat. 

6) Kaçırılmaması gereken etaplar hangileri?
5. ETAP: La Planche des Belles Filles yokuşunda ilk zirve finişi olacak.
9. ETAP: 1974’ten beri geçilmeyen çok zorlu Mont du Chat yokuşu çıkılacak.
12. ETAP: Pireneler’de yokuşçular Peyragudes zirvesinde kapışacaklar.
13. ETAP: Pireneler’de bu sefer 100 km’lik kısa, tempolu ve havai fişek gibi baştan atakların olacağı bir gün. Ne de olsa Bastille gününe denk geliyor.
17. ETAP: İnişle bitse de Galibier yokuşunun geçildiği bir Alpler klasiği.
18. ETAP: Ağaçsız kayalık zirvesi nedeniyle Kırık Çöl lakaplı Izoard’da yokuş finişi var. 

7) En genç ve en yaşlı bisikletçiler kim?
22 yaşındaki Fransız Elie Gesbert bu yılki en genç bisikletçi. Ondan sadece 110 gün büyük Belçikalı Tiesj Benoot ise en yetenekli isimlerden biri. 24 yaşındaki Guillaume Martin üniversitede felsefe okuyup, master’da hayranı olduğu Nietzsche üzerine tez yazan bir isim. ‘Peloton’un en yaşlısı ise 41 yaşındaki Haimar Zubeldia olacak. Trek-Segafredo takımından Andre Cardoso’nun doping testi pozitif çıkınca onun yerine takıma girdi İspanyol yokuşçu.

8) Peter Sagan sonunda ‘Hulk’a dönüşecek mi?
Peter Sagan 2012’den bu yana Fransa Turu’nda yarıştığı 100 günün 86’sında yeşil mayoyu sırtında taşıdı. Her etabı kazanmadı ama heyecan verici yarışçılığı ve kendine özgü karakteriyle en büyük izi bırakan isim oldu. Üst üste altıncı kez yeşil mayoyu kazanıp Alman Erik Zabel’in rekoruna ortak olmaya çalışacak. 

9) Yokuş isimlerinin sırrı nedir?
Fransa Turu boyunca -büyük dağlar hariç- göreceğiniz bazı yokuş isimleri yarışın organizatör şirketi ASO tarafından uydurulabiliyor. Fransızca yamaç anlamında gelen ‘Côte’ kelimesini bir tepede bulunan kasaba-köy ismine ekliyorlar. Örneğin bu sene 6. Etaptaki Cote de Langres gibi. 9. Etaptaki hors-categorie (en yüksek zorluk seviyesi) yokuş Mont du Chat ise Kedi Dağı anlamına geliyor. Gerçek adı bu. Zirvesindeki kayalıklar kedi burnuna benzediği için bu isim verilmiş. Bu yokuş seviyesi ise irtifa, eğim, uzunluk, zemin zorluğu vs. gibi faktörlerle belirleniyor. 

10) Bu seneki ‘mönü’de neler var?
Düsseldorf’ta başlayan yarışta Currywurst tarzı sosisler açılışı yapıyor. Belçika’ya geçildiğinde ise bir klişe eseri olarak bira-midye peşine tatlı olarak gauffre devreye giriyor. Fransa’da ise peynir için Jura Dağları’nda durmak gerekecek. Franch-Comté bölgesinin meşhur Le Comté peynirleri, 75 cm çapında tekerler halinde saklanıyor. 35 kg Comté peyniri için 450 kg inek sütü kullanma standardı var. Bu yılın yıldızı ise Burgonya bölgesi. Dünyaca ünlü şarapları, Dijon hardalı ve Charolais bifteğinden yapılan boeuf bourguignon yemeğiyle tanınır. 

ETAP ÇİZELGESİ

1 Temmuz: Düsseldorf (14 km)
2 Temmuz: Düsseldorf - Liege (203.5 km)
3 Temmuz: Verviers - Longwy (212.5 km)
4 Temmuz: Mondorf-les-Bains - Vittel (207.5 km)
5 Temmuz: Vittel - La Planche des Belles Filles (160.5 km)
6 Temmuz: Vesoul - Troyes (216 km)
7 Temmuz: Troyes - Nuits-Saint-Georges (213.5 km)
8 Temmuz: Dole - Station des Rousses (187.5 km)
9 Temmuz: Nantua - Chambéry (181.5 km)
10 Temmuz: Dordogne (Dinlenme Günü)
11 Temmuz: Périgueux - Bergerac (178 km)
12 Temmuz: Eymet / Pau (203.5 km)
13 Temmuz: Pau / Peyragudes (214.5 km)
14 Temmuz: Saint-Girons / Foix (101 km)
15 Temmuz: Blagnac / Rodez (181.5 km)
16 Temmuz: Laissac-Sévérac l'Église / Le Puy-en-Velay (189.5 km)
17 Temmuz: Le Puy-en-Velay (Dinlenme Günü)
18 Temmuz: Le Puy-en-Velay / Romans-sur-Isère (165 km)
19 Temmuz: La Mure / Serre-Chevalier (183 km)
20 Temmuz: Briançon / Izoard (179.5 km)
21 Temmuz: Embrun / Salon-de-Provence (222.5 km)
22 Temmuz: Marsilya (22.5 km)
23 Temmuz: Montgeron / Paris Champs-Élysées (103 km)

Not: Fransa Bisiklet Turu'nda bütün etaplar, Eurosport 1'den baştan sona canlı yayınlanacak.