Cinsel istismara Hayır!

Fikirdenk.com’ un evsahipliği yaptığı ve Unnado’ nun sponsorluğunda gerçekleşen toplantıya İnternet Anneleri ekibi teknik destek verdi. Böylelikle farklı şehirlerdeki pek çok ebeveyn semineri online dinleme şansı yakalamış oldu.

Seminerde paylaşılanları Dorikus blogunun yazarı Sena Baran’ ın notlarından derleyerek aktarıyorum:

- Cinsel eğitime ne zaman başlanmalı? Cinsel eğitime başlamanın illa bir yaşı var mı derseniz, tuvalet eğitimini başlangıç noktası kabul edebiliriz. Bedenini tanımaya, bezi çıkarıp cinsel organını görmeye başlayan çocuklar için 18. aydan sonra hazırlık yapma zamanı gelmiş demektir. Hatta 5-6 aylık bebekler bile alt değişimi sırasında cinsel bölgelerine dokunma sırasında bilinçaltı için bir kayıt yaratıyor.

- Cinsel konularda baskı nelere yol açar? Bilinç kazandığı ve konuşmaya başladığı dönemlerde bedenine ait espriler; ayıp, pis, kaka, günah, yasak gibi tepkilerle onları baskı altına almamalıyız. Eğer anne baba olarak cinselliğe ait endişelerimiz, korkularımız varsa bebeklik döneminden itibaren duygu dedektörü olan çocuklarımızı kaygılandıracak bir tavır içine girmememiz gerekiyor. Çünkü bunu fark eden çocuk “bu konuda önemli/ kritik/ endişe verici bir durum var ” düşüncesine sahip olabilir.

- 3-5 Yaş arasındaki çocuklara cinsel eğitim konusunda nasıl yaklaşılmalı? 3-5 yaş civarında bedeniyle ilgili sorular sormaya başladığında ya da yaşıtları ile beraber bedenlerini keşfetme, farklılıklarını görme dönemi geldiğinde sorularına açık, net, kısa ve yaşına uygun cevaplar verilmesi gerekiyor. En önemli ve ilk dikkat edilecek unsur her ne sorarsa, ne olursa olsun anne-babasıyla açıkça konuşabileceğini bilmesi. Vereceğimiz cevapların kaygı içermeyen bir ifade ve iletişim seviyesinde olması, bedenini tanımasının normal olduğunu vurgulayan ve kafa karışıklığına yer vermeyecek net bilgiler içermesi çok önemli.

- Cinsel eğitim niçin gereklidir? Cinselliği anlatmaya başladığımız zaman temennimiz bütün çocukların güvenli ve hem bedenen hem ruhen sağlıkları bozulmadan büyümeleri.

- Cinsel istismar nerede başlar? İstismarın kapsamına çocuklara uygulanan her türlü taciz, şiddet, bedenen ve ruhen müdahale giriyor. Çocuklara bu istismarı yetişkinler ve diğer çocuklar uygulayabilir. Büyüme çağındaki iki çocuğun aralarında yaş farkı olması, yaşı büyük olan çocuğun kendi negatif deneyimlerini diğer çocuğa uygulama isteği bile istismar kapsamına giriyor.

- Çocuklarını cinsel istismardan korumak için ebeveynler neler yapabilir?

1. Çocuğun yaşının üstünde cinsel donanıma, bilgiye sahip olup olmadığını kontrol etmek,
2. Teknoloji ve internetle olan ilişkilerinin sınırlarını belirlemek,
3. Günlük yaşamında birden ortaya çıkan ani duygusal ve bedenen sinyallere karşı dikkatli olmak,
4. Bedeninin ona özel olduğunu anlatmak ve güvenliği için onunla açık iletişim kurmak,
5. Cinselliği konuşurken çocukları sıkmadan, tabu olduğunu düşündürmeden anlatmak, endişe verici bir tavır içine girmemek.
6. En önemlisi, küçük yaşlardan itibaren kötü dokunma- iyi dokunma kavramını, içeriğini ve farkını çocuklarımıza anlatmak.

- Kötü dokunma bir çocuğa nasıl anlatılır?“birisi seni hırpalarsa, sıkarsa, canını yakar ve istemediğin yerlerine, özel bölgelerine dokunursa”… şeklinde tarif edebilir.

- 2 yaşından itibaren çocuklara ne gibi tembihlerde bulunulabilir?: Yukarıda anlatılan kötü dokunmaya ek olarak ¨Tuvalete gideceğin zaman sana isimleriyle (A.B.C kişileri) yardım edebilir. Yine de rahatsız olduğun, sana yapılmasından hoşlanmadığın bir şey olursa bana anlat.” diyerek rahatlatmamız gerekiyor. Ne yaşarsa yaşasın ailesine gelebileceğini bilecek şekilde çocuklarımıza güven vermemiz çok önemli. Bu bilinçlenmeye 2 yaş ve sonrasında başlayabiliriz.

- İstismara maruz kalmış çocuklar hangi sinyalleri verir?

- Alt ıslatmaya başlama,

- uyku bozuklukları,

- çığlıklarla uyanmak,

- tırnak yeme,

- kabuslar,

- yetişkinleri görmek istememek,

- başka biri gibi davranma,

- hırsızlık,

- anne babaya düşmanlık (korunmadığına inandığı için)

- okuldan kaçmak,

- nedensiz ve ani ağrılar,

- vücutta lekeler,

- morluklar,

- idrar yolları enfeksiyonu gibi pek çok dikkat çekici sinyalin doğru algılanması ve takip edilmesi gerekiyor.

- Ayrıca, çocuklardaki ses tonlamaları, mimikler, oyun oynarken kurduğu replikler, oyuncaklarına isim vererek ve hayali oyunlar kurarak anlatmaya çalıştıkları, taklit vb. gibi unsurlar psikologlar için birer ipucu aslında.

- İstismara uğrayan çocuğun yaşadıkları nasıl anlaşılabilir? Terapistler ve psikoloji alanında çalışan uzmanlar istismara uğramış çocukları incelerken oyun terapisinden faydalanıyor. Çünkü çocuklar oyun esnasında gerçek kimliklerinden taşıdıkları izlerle, soru-cevap ve tepkiler yoluyla başlarına gelenleri daha kolay anlatabiliyor.

- Aile içi cinsel taciz ve tecavüze uğrayan çocuklar neler yaşıyor? Travmaya uğramış çocuklarda aile içi istismarın sıralamada ikinci olması travmanın boyutlarını arttırıyor. Anne-babadan korunma ve güven talep ederken travmanın kaynağı olarak onları gören çocuklar içe kapanıyor, iletişimi kesiyor. Tehdit, korkutma gibi unsurlar da işin içine girince istismarın failini korumaya bile yönelebiliyorlar. “Çocuklarının istismara uğradığını gören ancak bunu örtbas etmeye niyetli ebeveynlerin geçmişlerinde bu konu ile ilgili sağlıklı olmayan bir başka travma olması çok muhtemeldir.” diyor Uzm.Psk. Pınar Mermer. Bu yüzden istismarın boyutları giderek artıyor.

- Cinsel istismarla ilgili hukuki boyut nasıl işliyor? Hukuki anlamda cinsel istismar; suç sınıfına giren her türlü müdahaleye deniyor. Dünyanın çeşitli coğrafyalarına göre; cinsel istismarın hangi koşullarda suç sayıldığı çeşitlilik gösteriyor. Türkiye’de 0-15 yaş grubuna her türlü cinsel müdahale suç kapsamında.

- 15-18 yaş arasındaki çocuklarla ilgili durum nedir? 15-18 yaş aralığında kanunlar karşısında cebir, tehdit unsuru olup olmadığına bakılıyor ve iradeyi sakatlayan bir durum olup olmadığı kontrol ediliyor. Hukukun ve yaşanılan travmanın farklı yorumlara maruz kalması kamuoyu vicdanını tatmin etmese de, kanunlar suçun tespit edilmesi için aranılan koşulların varlığının ispatını istiyor. Burda kastedilen suç; cinsel arzu tatmini için çocukların kasten kullanılması diye tabir ediliyor.

- Cinsel istismar suçunun cezası nedir? Verilen cezalar suçun boyutuna göre 3 yıldan 15 yıla kadar değişiyor. Sürenin belirlenmesinde ağırlaştırılmış sebeplerin olup olmadığına bakılıyor. Mesela suçun aile üyeleri tarafından, yakın akrabalarca işlenmiş olması ağırlaştırılmış sebep sayılıyor. Suçun sonunda bedenen ve ruhen sağlığın bozulmuş olup olmadığı inceleniyor.

- Cinsel istismar tespit edildiğinde neler yapılmalı? İstismarın varlığının tespiti halinde; çocuklara bu konuları onları sorgulamadan, baskı yapmadan sormalı ve dinlemeliyiz. Hukuka başvurmanın ilk adımı Cumhuriyet savcılıklarına, karakollara dilekçe ile şikayette bulunmak.

- Çocuklara acil psikolojik destek nasıl sağlanabilir? Genelde bu çocuklar tehdit edilmiş, korkutulmuş ve saklaması için baskı görmüş olabilir. Bu durumda istismarı uygulayanı korumaya ve olayı ört bas etmeye çalışabilir. Her türlü adli ve psikolojik yardım için Adli Yardım Hizmet Numaralarını arayabilmek mümkün.

- İstismarın fiziksel boyutları tespit edilirken sağlık çalışanları ne yapmalı? İstismarın kontrolü için yapılan sağlık taramalarında durumun varlığını tespit eden eczacı, doktor, hemşire, sağlık görevlisi, ilk yardım ekibinin suçu bildirme zorunluluğu ve cezai yaptırımı var. Hukukun işleyebilmesi için ailelerin de yasal birimlere doğru bilgi vermesi ve işbirliği yapması gerekiyor. Malesef ülkemizde böyle travmatik suçlar için tespit edilmiş kısıtlı cezalar ve uzun yıllar süren inceleme ve yargılama süreçleri mağduriyeti arttırıyor.

Yeni yasa neler getiriyor?

https://twitter.com/AylinAnne
www.aylinanne.com

#07 Eylül 2013 İyi ki doğdun Ata
#04 Eylül 2013 Çocuğunuz için değmez mi?
#31 Ağustos 2013 Yemek yemek istemiyorum anne!
#24 Ağustos 2013 Söylesem Tesiri Yok Sussam Gönül Razı Değil
#21 Ağustos 2013 Postpartum Kılavuzu
#17 Ağustos 2013 Anne olmadan önce ve Anne olduktan sonra
#14 Ağustos 2013 Annelerin uzmanlık alanları


YAZARIN TÜM YAZILARI İÇİN >>