Microsoft'un Nokia'yı satın alması neleri değiştirecek?

2000'lerin ortalarından itibaren işletim sistemi ve uygulamanın ne kadar önemli olduğunu Apple'ın iPhone ürününe bağlı iOS işletim sistemi ve App Store uygulama ekosistemi gündeme getirdi. Daha öncesinde Nokia ve Samsung gibi üreticiler kendi uygulama ve işletim sistemlerini mütevazı biçimdem müşterilerine sunmaya çalışıyorlardı. Apple yine yapacağını yapıp akıllı telefon pazarında rakiplerini büyük yatırımlar yapmaya zorlamıştı.

2010'a doğru artık pazar şekillenmeye başladı. Bir yanda Apple'ın tablet ve telefonlarında sunduğu iOS işletim sistemiyle bütünleşik App Store uygulama mağazası varken, ringin diğer köşesinde Google'ın öncülüğünde kurulan mobil işletim sistemi Android ve uygulama sistemi Google Play duruyordu. Tam da o dönemde Apple'ın rakibi durumundaki telefon üreticilerinin karar vermesi gerekiyordu. Ya kendi işletim sistemleri ve uygulama yatırımlarıyla yol alacaklardı, ya da Google'ın tarafında duracaklardı. HTC ve Samsung gözünü kırpmadan Google'ın safını seçti. Çünkü bir başka mantıklı seçenekleri yoktu. Pazarın adet ve gelir bazında o dönem lideri konumunda olan Nokia ise kendi işletim sistemi ve uygulama mağazasında diretmeye karar verdi. 2010'dan beri ben ve pek çok teknoloji yazarı "Nokia neden hâlâ Android'e geçmiyor?" sorusunu soruyorduk. Cep telefonu pazarı böylesine homojenleşmişken, Nokia'nın Android'den bu denli uzak durmasına anlam veremiyordum. Apple ve Google'ın pazarı adeta şekillendiren atakları özellikle Samsung'un bu alanda sdevleşmesini getirdi. 2010 başlarına kadar cep telefonu pazarında işletim sistemi olaran Nokia'nın Symbian'ı %47 gibi dev bir paya sahipti. O dönemler BlackBerry'nin de altın çağıydı. RIM'in BlackBerry işletim sistemi %20 gibi bir pazar payıyla keyif çatıyordu. 2010'un başlarında Apple'ın iOS'u %14'lerdeyken, Google Android %4'le gerilerden geliyordu.

Android her şeyi değiştirdi

Takvimler 2012 başlarını gösterdiğinde tablo tam tersine döndü. Mobil işletim sisteminde pazarın hâkimi artık Google Android oldu. Hem de %56,1 gibi ezici bir payla! Apple iOS ise %22 ile ikinci sırada yer aldı. Nokia Symbian %8,6'da kalırken, BlackBerry 6,9'da hapsoldu. Bilgisayar işletim sisteminin sultanı olan Microsoft'un yüzü mobilde bir türlü gülmüyordu. Windows Mobile işletim sistemi %1,9'la yok gibi bir şeydi. Microsoft, Windows Phone adını verdiğin yeni mobil işletim sistemiyle bu gidişe bir dur demek istiyordu. 2013 itibarıyla pazarda dengeleri değiştirmek için cep telefonu üreticileriyle masaya oturdu. Apple'ın karşısında Android tercihi yaparak satış konusunda büyük avantaj elde eden Samsung oralı olmadı. Git gide kan kaybeden Nokia için ise Microsoft kurtarıcı olabilirdi. Nokia hayatının en büyük kumarını oynayarak akıllı telefonda tamamen Microsoft'un işletim sistemini kullanmaya başladı. 2012'nin son çeyreğinde durumlar iyiye gitmeye başladı ve en azından Nokia için düşüş trendi bozuldu. Geçen sene bu zamanlar, "Microsoft ve Nokia arasında galiba bi şeyler var ama açıklamaya çekiniyorlar" yorumlarını yapmaya başlamıştık. Microsoft'un Nokia'yı aslında prensip olarak geçen sene satın aldığını ve daha sonraki dönemlerde süreci tamamlayacaklarını düşünüyordum. Çünkü Microsoft'un planı Nokia dışında başka telefon üreticilerini de Windows Phone sistemine dâhil etmekti. Fakat gelin görün ki HTC dışında kimse buna yanaşmadı. Geçtiğimiz günlerde Micorosft ve Nokia tarafından satışla ilgili beklenen açıklama geldi. Nokia artık bir Microsoft şirketi olmuştu.

Windows Phone kumar mı?

Şimdi Nokia için iki senaryo var. Kullanıcı Windows Phone işletim sistemini benimseyecek ve Apple iOS ile Google Android platformlarını terk etmeye razı gelecek; ya da Samsung, LG, Motorola, HTC ve Sony Mobile gibi Andoid savaşçılarına boyun eğerek düşük bir pazar payına razı gelecek. Kişisel kanaatim, Android'in ve uygulama mağazasının yakın zamana kadar son derece yetersiz olduğu yönündeydi. Fakat 2013'ün ikinci ceyreği Android cephesinde büyük değişimler getirdi. Telefon üreticilerinin bu konudaki desteği de yabana atılacak gibi. değil. Önümüzdeki sene Android cephesi hem Apple'a, hem de Microsoft'a ecel terleri döktürebilir. Apple'ın "ucuz iPhone" stratejisi de bu önlenemez büyümeye bir direniş olarak yorumlanabilir.

Windows Phone işletim sistemi, Android ve iOS'tan çok daha farklı, çok daha özgün. Kullanıcının telefon tercihinde işletim sistemini marka kadar temel kriter olarak baz alması göz önünde bulundurulmalı. Microsoft'un uygulama marketine bir an önce yatırımı artırması ve kafalardaki "Windows Phone uygulamaları çok zayıf" imajının daha da yerleşmeden değiştirmesi gerekiyor. Şirkete sorsanız çok farklı rakamlar ortaya sürerler fakat pazardaki genel ruh hali böyle.

Peki 2014'te neler olacak?

2014'le ilgili bir öngörüde bulunmak gerekirse; Samsung ve Apple'ın paazar paylarını artırırken, şu aralar büyüme sancıları çeken Sony'nin dört nala peşlerinden koşacağına inanıyorum. Xperia serisiyle büyük başarı yakalayan şirket henüz %6'larda gezen pazar payını bir sene içinde %10-15 bandına taşıyabilir. Peki bu pazarı kimden çalacak? BlackBerry ve Nokia olabilir gibi duruyor ama bence cihazları arasında yakınlık olan Samsung'dan da müşteri çalması olası. Hesaba katmamız gereken HTC ve LG gibi faktörler de var ve dişli rakip olarak duruyorlar pazara hâkim üreticiler için. Samsung'un cep telefonu pazarında çok hızlı ve aşırı büyümesinin orta vadede olumsuz etkileri olabilir. Akıllı telefon pazarında trendi belirleyen şirket bir süredir Samsung. Herkesin burun kıvırdığı 4 inç üstü ekranlı telefon pazarına Galaxy Note serisi ile müthiş bir giriş yaptı. Diğer üreticiler de "durduğumuz kabahat" diyerek üretime başladı. Muhtemelen 2014, büyük ekranların yılı olacak. 2014 sonunda Samsung ve Apple birbirine yakın pazar paylarına sahip olacak diye tahmin ediyorum. Nokia'nın küçük bir farkla üçüncülükte kalması ve hemen ensesinde Sony'nin durması da bence olası. 2014'te Nokia ve Windows Phone pazar payını ancak BlackBerry ve Android'den çalarak artıracak.

Microsoft'un Nokia'yı satın alması, her iki şirket için de mobil pazarda son mermileri. İkisi de birbirlerinin kurtuluşu veya yok oluş sebebi olabilir. Neler olacağını anlamamız için 2014'ün ortalarını beklememiz yeterli olacak. Mobil pazarda tablo 2014 ikinci çeyrek sonunda belli olur diye tahmin ediyorum.

E-posta: ekaplanseren@hurriyet.com.tr
Twitter: https://twitter.com/kaplanseren

#14 Ağustos 2013 Google Harita'larla keşfe çıkın
#14 Ağustos 2013 Yeni başlayanlar için Twitter
#07 Ağustos 2013 Doğu Cephesi’nde yeni bir şey yok!
#29 Temmuz 2013 Parolalarınızı güvenle saklayın
#24 Temmuz 2013 Ücretsiz yazılımla kendi e-kitabınızı yayımlayın
#18 Temmuz 2013 Samsung, SSD’de hız ve kapasite yükseltti
#14 Temmuz 2013 Evde kablo zulmünden kurtulmanın zamanı gelmedi mi?

YAZARIN TÜM YAZILARI İÇİN >>