Hamileler İçin Keşkesiz Doğum Rehberi

Öncelikle “keşkesiz doğum” nedir? Felsefi bir bakış açısı mıdır? Bir teknik midir?

Uzm. Psk. Sibel Deniz Toledo: Keşkesiz doğum; anne baba, tüm aile ,sağlık personeli ve hatta bebeğin doğum şekli ne olursa olsun doğumdan keşkesiz çıkmasıdır. Keşkesiz doğumdaki farklılıklar şunlardır:

- Doğum bir takım işidir, doktor , ebe ve doğum psikologu 'Keşkesiz doğum takım' ını oluşturur. Bu takımda herkesin rolü vardır ve herkes eşittir.

- Anne baba adayı keşkesiz doğuma hazırlık eğitimi alır.

- Doğum psikologu  anne baba adayını, başta gebenin annesi olmak üzere anneyi etkileyen aile üyeleriyle görüşür. Bebeğiyle iletişim kurar ve bu iletişimi tüm doğum boyunca kullanır ve doğum sonrasında da devam ettirir.

- Ebenin çok önemli bir rolü vardır. Doğumu evden itibaren sezaryen dahi olsa takip eder ve anneden hiç ayrılmaz.

- Doğum psikologu doğum anında psikolojik bir tıkanma olduğunda o anda anne ve babanın bundan arınmasını sağlar.

- Doktor ebe ve tüm sağlık personelinin keyifli ve uyum içinde çalışması, keşkesiz kararlar alması önemlidir. Doğum psikologu aynı zamanda sağlıkçıların da iyilik haliyle ve travmatize olmamaları ile ilgilenir.

• Keşkesiz doğum; anneye ve bebeğe, bebeğin doğum yolcuğuna ve zamana saygı duyulan doğumdur.

•  Keşkesiz doğumda annenin bedenine yapılan müdahaleler ve bu müdahalelerin neden yapıldığı hakkında bilgi sahibi olma ve onay verme hakkı bulunmaktadır.

• Anne ile doktor arasında karşılıklı güven ilişkisi kurulmuştur. Annenin isteklerine ve ihtiyaçlarına saygı duyulmaktadır.

• Anneye sevgi, saygı ve nezaket çerçevesinde yaklaşılır.

• Annenin doğum sürecinde ve sonrasında mahremiyetine saygı duyulur. Keşkesiz doğum, bizim akademimizin doğuma bakış felsefesidir.

• Keşkesiz doğum aynı zamanda takım işidir.

• Doğum psikoloğu, ebe ve doktordan oluşan doğum takımı keşkesiz doğum yapmanıza yardımcı olur.

Sizce hamileler doğuma psikolojik ve fizyolojik olarak nasıl hazırlanmalı?

• Doğumdan korkutmayan, doğru yapılandırılmış bir doğuma hazırlık kursuna gitmek,

• Hamile yogası gibi uygun egzersiz programlarına katılmak bedeni doğuma hazırlamak,

• Doğum sırasında ebe veya doula desteği  almak,

Doula nedir?

• Anne adayları hamilelikleri boyunca kulaklarını çevresinden gelebilecek korkutucu doğum hikayelerine tıkamak, iyi bir başlangıç olacaktır.

Korku gerginliği gerginlikte ağrıyı getirir. Anne ne kadar rahat olursa o kadar keşkesiz bir doğum yaşama ihtimali artacaktır. Bu bağlamda ilaç dışı rahatlama tekniklerini: nefes egzersizleri, masajlar, derin gevşeme gibi öğrenmesi hem doğum sırasında hem de öncesinde rahatlamasına yardımcı olur.

Doğum Psikoloğu Prof. Neşe Karabekir:

“Doğumdan önce korkularınızı, kaygılarınızı ve en önemlisi kendi doğum hikayenizi çalışmak doğuma hazırlıkta çok değerli bir adımdır.Anne adayının genel korkuları, annesiyle ve ailesiyle olan ilişkisi, eşiyle olan ilişkisi , önceki travmaları, cinselliği, varsa kariyer planları, annelikle ilgili algısı, doğum algısı üzerinde çalışmak gereklidir.Gebelik ve özellikle doğum anı tüm eski travmaların su yüzüne çıkacağı anlardır, özellikle ertelenmemesi ve hassasiyetle ortaya çıkanların ele alınması gerekir. Hasır altı edilenler tedavi edilmiş değildir ve her yok sayılan şey gibi artarak geri dönme tehlikesi vardır.”

Her hamile doğal doğum mu, sezaryen mı ikilemi yaşar. Bundan nasıl kurtulunur? Sezaryen ile doğum yapmak isteyen hamilelerin öncelikleri ne olmalı?

Uzm. Psk. Sibel Deniz Toledo: Sezaryen bir kurtarma ameliyatıdır. Çok önemli ve değerli bir ameliyattır. Öncelikle bunu unutmamak gerekir. Kanıta dayalı tıbbi gereklilik durumları oluştuğunda sezaryen anne ve bebeğin hayatını kurtarmak ve sağlığını korumak için yapılan bir tıbbi müdahaledir. Anne ve bebek açısından tıbbi bir durum olmadığı halde doğum yapmaktan korktuğu için sezaryen olmak isteyen anne adayları, doğuma hazırlık kursuna giderek doğum hakkında gerçekçi bilgi sahibi olmalı ve sezaryen ile ilgili tercihlerini konuşabilmelidir.

Op. Dr Hakan Çoker:

“Sezaryen ameliyatı doğumun bir parçasıdır. Gerek doğuma hazırlananlar, gerek tıbbi nedenlerle sezaryen olacağı belli olanlar, gerekse sezaryeni bir doğum şekli olarak tercih edenlerin her zaman sezaryen alternatifleri vardır.”

3 tip sezaryen ameliyatı vardır;

1. Planlı sezaryen: Karar verilen bir günde doğum başlamadan sezaryen yapılır. Eskiden 38 haftalıkken yapılırdı ancak birçok sakıncası ortaya çıktığından bu süre 39 haftaya çekildi. Ancak daha da geç yapılmasını savunanlar var.

2. Doğum başladıktan sonra yapılan acil sezaryen: Doğum sırasında oluşan acil durumlarda yapılır. Bunlar arasında bebek kalp atışlarının bozulması, kanama, ilerlemeyen doğum vs sayılabilir. Bir kurtarma ameliyatı olduğundan avantajları dezavantajlarının önüne geçer.

3. Doğum başladıktan sonra yapılan ve acil olmayan sezaryen: Doğum başladıktan sonra ve acil bir durum oluşmadan önce yapılır. Doğumu en fazla taklit eden sezaryen şeklidir. Doğumun başında annenin korktuğu ağrılı bir dönem olmaz. Doğumun tüm doğal hormonları salgılanmıştır ve bebek hazır olduğunda doğumu başlatmıştır. Bebekler çok daha aktif doğar, solunum problemi neredeyse hiç olmaz, anne-bebek bağlanması daha kolay olur, doğum sonrası emzirme problemleri en aza iner, annede depresyon görülme ihtimali azalır. Yapılan çalışmaların birçoğu doğum başladıktan sonra acil olmayan sezaryenin en sağlıklı doğum biçimlerinden biri olduğunu ortaya koymaktadır.

Anne-bebek dostu sezaryen nasıl olur?

Aşağıdaki durumlarda Anne ve Bebek Dostu Sezaryen yapılabilir;

1. Makat geliş gibi bebeğin pozisyon anomalilerinden bazıları
2. İkiz gebelik
3. İri bebek
4. Tüp Bebek
5. Doğum korkusu
6. Daha önce sezaryen ile doğum yapmış olmak
7. Anneye bağlı bazı hastalıklar
8. Ikınmanın riskli olduğu bazı hastalıklar

 
Anne ve Bebek Dostu Sezaryen için aşamalar;

1. Doğum kendiliğinden başlar.
2. Epidural anestezi tercih edilir. Anne uyanıktır.
3. Ameliyathane önceden ısıtılır.
4. Tüm ekip davranış ve konuşmalarında doğuma saygılıdır.
5. Doktor tüm ekiple önceden konuşur ve hazırlar.
6. Baba veya annenin tercih ettiği kişi ameliyathaneye alınır.
7. Doğumdan sonra bebek kontrol sonrası anne göğsüne çıplak bırakılır.
8. Ameliyat boyunca ve odaya çıkarken hep anne göğsünde yatar.
9. Bebeğin götürülmesi gereken özel durumlarda bebek mümkün olduğunca babanın kucağındadır.

 
Anne ve Bebek Dostu Sezaryen için önceden yapılması gerekenler;

1. Doğum ve sezaryen konusunda yeterli bilgi sahibi olmak (Doğuma hazırlık kursları, birebir danışmanlık vs.)
2. Özellikle SSVD (Sezaryenden Sonra Vajinal Doğum) için psikolojik hazırlıkların tamamlanması (Hamile ve Doğum Psikoloğu ile)
3. Doktorla tercihlerinizin çok önceden konuşulması
4. Uygun hastanenin seçimi
5. Doktorun tercihler yönünde hazırlıklar ve uygulamalar için organizasyon yapması
6. Aile ile durumun konuşulması ve doğum sonrası mahremiyet için organizasyonların yapılması
7. Sezaryen sırasında da profesyonel destek için ebe, psikolog, doula kullanılması
8. Bebeğin ameliyathanede kalamayacağı özel durumlar için bir B Planı saptanması

Doğal doğum yapmak isteyen hamileler nelere dikkat etmeli?

Op. Dr. Hakan Çoker: Öncelikle doğal doğum nedir biraz onu açıklamak isterim;

Doğal doğum mümkün olduğunca müdahale edilmeden yapılan doğumdur. Çünkü kendiliğinden başlayan doğal bir doğumda beden ve bebek ne yapacaklarını bildikleri mükemmel bir çalışma içindedirler. Yapacağınız her müdahale bu işleyişi az ya da çok bozabilir. İdeal olan bedenin bu mükemmel çalışmasını destekleyecek bir ortam yaratılarak anne ve bebeğinin fiziksel ve duygusal olarak desteklenmeleridir. Bu sayede hiçbir ilaç ve müdahaleye maruz kalmayan bir anne bebeğini, tüm doğal hormonlarının etkisi altında doğuracak, doğar doğmaz bebeğini göğsüne alabilecek ve bebeği ile güçlü bir bağ kurabilecektir. Doğum sonrasındaki kritik dakikalar anne ve bebeğinin bağ kurması açısından çok önemlidir. Sevgi ve coşku dolu bu doğum sonrasında anne ve bebeğinin buluşması onların gelecekteki davranışlarını da olumlu etkileyecektir.

Doğal doğum yapmak isteyen hamilelere tavsiyelerimiz;

1. Doğuma hazırlık kursuna katılmaları
2. Hamile yogası veya hamile pilatesi gibi doktorunun da uygun gördüğü egzersizleri yapmaları
3. İlaç dışı rahatlama tekniklerini öğrenmeleri ve uygulamaları; Derin gevşeme, nefes egzersizleri, masajlar, vs...
4. Doğum süreci ve sonrası ile ilgili beklentilerini doktoru ile konuşmalı. Doktoru ile karşılıklı güven ilişkisi kurmalı.
5. Mümkünse hamilelikte başlayarak ebe ve ya doula desteği almalı.
6. Kendine, bedenine ve bebeğine güvenmeli
7. Korku ve sıkıntı yaratacak doğum hikayelerine kulaklarını tıkamalı.

Son günlerde Prenses Kate’ in yaklaşan doğumuyla gündeme gelen Hypno-birthing nedir?

Hypno-birthing daha sakin, korkusuz ve coşkulu bir doğum yapabilmeniz için kullanabileceğiniz doğum yöntemlerinden biridir. Hypno-birthing size ve eşinize derin gevşeme, özel nefes teknikleri, rehberli imgeleme teknikleri ile doğumda  bedeninizi nasıl rahat bırakabileceğinizi öğreterek, daha bilinçli ve farkında bir doğumun kapılarını açar. HypnoBirthing Enstitüsünün kurucusu Marie F. Mongan 1987 yılında hipnoterapi sertifikasını aldıktan sonra bunun doğumda ilk uygulamasını kendi kızıyla yaptı.1990 yılında kızı Maura doğum boyunca sadece kendine ve bebeğine konsante olarak, hiçbir ağrı çekmeden, çalışan sağlık personellerinin şaşkın bakışları altında oğlu Kyle’yi dünyaya getirdi. Marie Mongan halen Amerika’da merkezi olan HypnoBirthing Enstitüsü düzenli aralıklarla kurslar organize ederek hamile eğitimi yapmak isteyenleri yetiştirmektedir.

Doğumdan sonra geriye bakıldığında "keşke" dememek mümkün mü? Keşkelerin en az şekilde olması için ne yapmalı?

Doğumdan sonra geriye bakıldığında keşke dememek mümkündür. Bunun için en önemli adım anne adayının nasıl bir doğum istediğini, nelere ihtiyaç duyduğunu belirlemesidir. Bunları açıkça doktoruyla konuşmalı ve mümkün olduğunca bu doğum planını nasıl gerçekleştireceklerini belirlemelidirler. Anne adayı şunu bilmelidir ki, bazen işler farklı gelişir ve o zamanda doktoruyla yapacağı müdahaleler konusunda konuşmalı ve bilgilenmelidir.

Evde doğum konusunda ne düşünüyorsunuz?

Yapılan çalışmalar ev doğumlarının, en az hastane doğumları kadar güvenilir olduğunu göstermektedir. Ancak bu veriler bakanlıkların da desteklediği yurt dışı çalışmalara aittir. Oysa ülkemizde bakanlık henüz ev doğumlarını desteklememektedir. Uygun eğitimler ve düzenlemelerle gelecekte ev doğumlarına yeniden dönüş olacaktır.

Keşkesiz Doğum Ekibi sayesinde şimdilik ara bir formül keşfettik. Ebe desteği ile evde başlayan doğum yine evde ebe ile takip ediliyor. Hastaneye daha geç geliniyor ve destek orada da devam ediyor. Bu sayede anne her ortamda güvende ve destek içinde hissediyor.

Uzmanlarla birlikte hazırladığımız bu rehberle umarım pek çok anne adayının kafasındaki soru işareti yanıt bulur. Doğum yepyeni bir hayatın başlangıcı olduğu için ne kadar az keşke olursa bebeğin hayatına o nedenle olumlu yansıyacaktır.

Bebek bekleyen herkese keşkesiz doğumlar dilerim.

Haftanın Kitabı:  Hamilelik öncesinden, oğlunun 5 yaş dönemine değin aldığı notları Ege' nin Kitabı' nda paylaşan Gülden Görgülü Güler'in, kanser riskiyle mücadelesinin mutlu sonla bittiği bu kitapta bir annenin samimiyetini, sakin ve bir o kadar güçlü anlatımını bulacaksınız. Tavsiye ederim.

Annelerin Kara Listesi' nde Bu Hafta: Çinliler var. Anne sütünün iyileştirici özelliği nedeniyle yeni doğum yapmış genç anneleri haftalık ücretle kiralayan, bebeklerin anne sütü hakkını engelleyen milyoner Çinliler, bu hafta kara listeye zirveden giriş yaptılar. Bu uygulamayı saçma hatta iğrenç buluyorum. Umarım birileri buna dur der ve anneler sadece bebeklerini emzirir!

https://twitter.com/AylinAnne
www.aylinanne.com

#3 Temmuz 2013 Anneler Mama Konusunda Yanlış mı Yönlendiriliyor?
#29 Haziran 2013 Çocuklara Taciz ve Tecavüzün İç Yüzü
#26 Haziran 2013 Ağlarsa anneler ağlar
#22 Haziran 2013 Çoçuklar gündemdeki olaylar hakkında ne düşünüyor?
#19 Haziran 2013 Okul çağındaki çocuklara stresle baş etme önerileri
#15 Haziran 2013 En baba gününüz kutlu olsun

YAZARIN TÜM YAZILARI İÇİN >>