NATO'dan Rus istilasına karşı dev askeri plan

SOĞUK Savaş sonrası dönemde komuta yapısında radikal değişikliğe giderek küçülen, Kırım’ın işgalinden bu yana da olası bir Rusya saldırısı endişesi her geçen gün daha da artan NATO, etkinliğini artırmak için dikkat çekici adımlar atıyor. Komuta yapısını günün tehdit ve şartlarına uydurma kararı alan NATO’nun bir amacı da Avrupa Birliği (AB) ile işbirliği içinde birliklerin sorunsuz sevkine olanak verecek ‘askeri Schengen’ oluşturulması.

AB’nin, iç sınır olmaksızın serbest dolaşıma olanak veren Schengen uygulamasının askeri alana uygulanmak istenmesinin ardında Rusya’nın birliklerini NATO sınırlarına çok hızlı şekilde aktarabilmesine rağmen İttifak’ın bu kapasiteye sahip olmaması yatıyor.

KIRIM GÖZÜNÜ AÇTI

Rusya’nın Kırım’ı işgal etmesi, ardından benimsediği agresif askeri yaklaşım NATO için ilk alarm sinyalleri niteliğindeydi. Rusya’nın eylülde düzenlediği tatbikatla binlerce asker ve ekipmanı, çok kısa sürede NATO’nun doğu sınırlarına yığması yeni adımları kaçınılmaz kıldı.

Konu, Brüksel’de sona eren NATO Savunma Bakanları Toplantısı’nın da gündem maddeleri arasındaydı. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, askeri hareket kabiliyetinin caydırıcılık ve savunma için kilit önemde olduğunun altını çizerek, “Bu sadece komutayla ilgili değil. Yollar, tren yolları, havalimanları gibi sivil altyapı için de askeri gereksinimlerimizi güncellemeliyiz” dedi. Stoltenberg, doğru güçlerin, doğru ekipmanla, doğru yerde olmasının NATO için çok önemli olduğunun altını çizdi.

ABD Savunma Bakanı Mattis de, “Eğer müttefikleri gerçekten koruyabilecek bir NATO istiyorsanız, birlikte çalışmalısınız. Buna birliklerin sınır ötesi hareketi de dahil” ifadelerini kullandı.

AB İLE İŞBİRLİĞİ

‘Askeri Schengen’ fikrinin hayata geçirilebilmesi için NATO ile AB arasında tam işbirliği gerekiyor. Ana hedefler arasında, gerekmesi halinde trenlerin gerekli ekipmanı hızlı şekilde bir bölgeden saldırı noktasına aktarmasına olanak verecek, tankların her ülkede ilerlemesini sağlayacak köprü ve yolları içeren bir altyapı bulunması yer alıyor. Bürokratik işlemelerin en alt seviye düşürülmesi de hedefler arasında. Son olarak bir ABD gücünün, ikisi de NATO üyesi olan, Romanya ve Bulgaristan sınırında pasaport ve silah kontrolü için iki saat bekletilmesi, ‘askeri Schengen’ gerekliliğine örnek gösteriliyor.

SOĞUK SAVAŞA DÖNÜŞ MÜ

Rusya’nın son yıllardaki ‘askeri performansı’ dikkate alınarak yapılan çalışma ve analizler NATO’nun olası bir Rus saldırısına etkili şekilde karşılık vermekte zorlanacağını ortaya koyuyor. ‘Soğuk Savaş’ dönemine dönüş iddialarını sürekli reddeden NATO, buna rağmen askeri yapılanmasını tekrar genişletme eğilimine girdi. Soğuk Savaş döneminde NATO’nun komuta yapısında 23 bin asker görev yapıyordu. Şimdi ise bu sayı yaklaşık 7 bin. Geçmişte 33 olan komuta merkezi sayısı ise 7’ye düşmüş durumda.

ALMANYA ÖNE ÇIKIYOR

Yeşil ışık yakılan iki komuta merkezinden lojistik odaklı olanı için Avrupa’nın ortasında olması nedeniyle stratejik bir konuma sahip olan Almanya öne çıkıyor. Deniz odaklı tehditlere karşı oluşturulması öngörülen Atlantik komuta merkezi için ise Portekiz, İspanya, Fransa ve ABD’nin adı geçiyor.