Yıl 1828... Yer İzmir... Ekmek zammı geri alındı

İzmir Büyükşehir Belediyesi Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi’ne İlhan Pınar tarafından bağışlanan belgelere göre, Türkiye tarihindeki ilk kadın hareketi 1828 yılında, Kadifekale, Tilkilik, Namazgah ve Damlacık gibi Türk mahallelerinden gerçekleşti. Belgelere göre, dönemin İzmir Valisi Hasan Paşa tarafından verilen izinle yapılan "ekmek zammı" önce erkekler tarafından protesto edildi, ancak sonuç alınmayınca kadınlar çocuklarıyla birlikte sokaklara çıkarak üç gün boyunca protesto gösterileri yaptı. İzmirli kadınların bu protestosu sonrasında ekmek zammı, Hasan Paşa’nın devreye girmesiyle geri alındı.

Ä°ÅžTE O BELGELER / FOTO GALERÄ°

O dönemlerde Ä°zmir’de bulunan Avusturya- Macaristan Ä°mparatorluÄŸu’nun elçisi Baron Anton Prokesch von Osten tarafından tanık olunan olaylar, 1934 yılında Avusturya’da yayımlanan "Jahrbücher der Literatür" (Edebiyat yıllığı) adlı derginin 67 ve 68’inci sayılarında kaleme alındı. Ä°zmir’de bulunduÄŸu dönemde eski Smyrna’yı arkeoloji dünyasına tanıtan Baron Von Osten, kaleme aldığı yazısında, Ä°zmir’de yaÅŸanan kadın eylemlerini olduÄŸu gibi anlatarak, Türk kadınının zam karşısında gösterdiÄŸi mücadeleye geniÅŸ yer verdi.  Â

MEŞRUTİYET’TEN ÖNCE HAREKETE GEÇİLDİ

İzmir Büyükşehir Belediyesi Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi Müdürü Yrd. Doç. Dr. Oktay Gökdemir, Osmanlı İmparatorluğu döneminde hak ve özgürlükler adına en büyük adımın Meşrutiyet döneminde atıldığını hatırlatarak, İzmir’in bu anlamda Meşrutiyet’ten de önce harekete geçtiğini söyledi.

Yrd.Doç.Dr. Gökdemir, "Her yenilikte öncü olan, Osmanlı ve Türkiye için ilklerin kenti İzmir, bu ayaklanmaya da öncü konumunda. İzmirli kadının kendi hakları için sokaklara çıkması önemli bir demokrasi hareketi. Kökeni Amazonlara dayanan İzmir kadını, farkını 1828 yılındaki protestolarda göstermiş" dedi. Yrd.Doç.Dr. Oktay Gökdemir, araştırmacı - yazar İlhan Pınar’ın, ’İzmir Toplu Yazıları’ eserinin, Şubat ayında İzmir Kent Kitaplığı’ndan çıkacağını da sözlerine ekledi.