Oluşturulma Tarihi: Kasım 16, 2003 00:00
Türkiye dün Şişhane'deki Neve Şalom ve Şişli'deki Beth İsrael sinagoglarında meydana gelen patlamaların şokuyla sarsıldı.Bomba yüklü aynı marka iki kamyonet saat 09.14 ve 09.16’da patladı. Ortalık kan gölüne döndü. Çevreye ceset parçaları saçıldı. Yıkılan binalar, yanan otomobiller, toz bulutu içindeki insanlar 11 Eylül görüntülerini hatırlattı. Patlamaların olduğu sırada insanlar sinagoglarda dua ediyordu.ŞABAT duasının yapıldığı Şişhane'deki Neve Şalom ve Şişli'deki Beth İsrael sinagogları önünde patlayan bomba yüklü kamyonetler, ortalığı kan gölüne çevirdi. Patlamaların yaşandığı sokaklarda ceset parçaları çevreye saçıldı. New York'daki 11 Eylül dehşetini aratmayacak görüntülere sahne olan İstanbul'da, İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu'nun verdiği bilgiye göre 1'i Musevi asıllı 20 kişi öldü. 302 kişi de yaralandı. Neve Şalom Sinagogu'nun bulunduğu Şişhane Büyükhendek Sokak'taki patlamanın habercisi, Galata Kulesi yanından, saat 09.14'te pırıl pırıl bir İstanbul sabahına yükselen sarı duman oldu. Ardından gelen müthiş patlama sesi, Hasköy, Fatih, Eminönü ve Taksim'den duyuldu. KIRMIZI BİR PİKAPGörgü tanıklarının verdiği bilgiye göre, kırmızı bir pikap, 08.30'da başlayan Şabat duasının sürdüğü sinagogun önünden geçerken hızını artırdı. Sürücü direksiyonu, sinagogun kapısına doğru kırdı. Kamyonet kaldırıma çarptığı anda müthiş bir patlama oldu. Kırmızı kamyonet, savunma tipi bir el bombası gibi, parçalara ayrıldı. Parçalar, sokakta dükkanlarını yeni açan esnafın, işe gidenlerin ve sinagog önündeki korumaların üzerine ölüm yağdırdı. Kırılan camlar, binalardan kopan taş, alüminyum, tahta, demir parçaları, yerden sökülen asfalt ve kaldırım taşları, sokaklara yağmur gibi yağdı. Sinagogun önünde 2-3 metre çapında, 50 santim derinliğinde bir çukur açıldı. Büyükhendek Sokak'ta, 3 otomobil hurdaya döndü. Sinagogun 25 metre yakındaki tüm taşıtlar ağır hasar gördü. Patlamanın hemen ardından sokağa fırlayanlar, kırık cam fırtınasıyla karşılaştılar. Jilet gibi kesen camlar nedeniyle çok kişi yaralandı.34 UHK 68 PLAKALI KAMYONETŞişhane'deki patlamadan 2 dakika sonra, Osmanbey'de Hahambaşı İshak Haleva ve Türk Musevi Cemaati Lideri Bensiyon Pinto'nun da Şabat duasına katıldığı Beth İsrael Sinagogu önünde saat 09.16’da büyük bir patlama daha meydana geldi. Beth İsrael Sinagogu önüne yaklaşan gübre yüklü kamyonetten, dua nedeniyle bölgede güvenlik önlemi alan polislerden Bülent Bostancıoğlu şüphelendi. Polis memuru, kamyoneti durdurmak için yanına doğru koşarken patlama oldu. Nakiye Ergül Sokak'ta da, tıpkı Büyükhendek Sokak gibi can pazarı yaşandı. Dua nedeniyle sinagog önünde güvenlik önlemi alan polis memuru Bostancıoğlu olay sırasında şehit oldu, yanındaki meslektaşı da yaralandı. Havaya uçan kamyonetin yakınında hasar gören dogalgaz şebekesi nedeniyle yangın çıktı. Dehşet içinde kendilerini sokağa atanlar, yola savrulmuş, boynunda hálá kravatı olan bir insan başıyla karşılaşınca çılgına döndüler. Kaldırımlar, yol ve duvarlar, kopan ceset parçalarıyla kana bulanmıştı. Görgü tanıkları patlayıcı yüklü kamyonetin plakasının 34 UHK 68 olduğunu söylediler. Kamyonetin kaportasına ait beyaz sac parçaları, sinagogun 100 metre uzağındaki Fransız Katolik Mezarlığı'nda bulundu.Dikkat çeken 5 noktaRuhsat, kayıp kimlik üzerineİki sinagoga düzenlenen intihar saldırılarıyla ilgili ilk ipuçları kanlı eylemin aylar önce planlandığını ortaya koydu. Polis olayın üstünden 24 saat geçmeden şu bulgulara ulaştı: 1) Teröristler saldırıda kullandıkları kamyonete plaka çıkartmak için 1 Mayıs Bingöl depreminde çalınan bir kimliği kullandı. 2) İki sinagogdaki güvenlik kameralarındaki görüntülere göre intihar saldırıları İsuzi marka bomba yüklü iki kamyonetle yapıldı. 3) Aynı marka kamyonetlerden kırmızı renkli olanı Neve Salom'da beyazı Beth İsrael sinagoguna düzenlenen saldırıda kullanıldı.4) Önce park edilmiş araçlardaki bombaların uzaktan kumanda ile patlatıldığı ihtimali üzerinde duruldu. Ancak sonra sürücülerin hareket halinde patlatılan araçlarda bulundukları kesinleşti.5) Bağdat BM binası ve Riyad saldırılarını andıran patlamaya yol açan bombanın laboratuar incelemesinden örgüte ulaşılacak.Çalıntı kimlikle plakaBeth İsrael Sinagogu önünde patlayan beyaz renkli, 34 UHK 68 plakalı 1994 model kamyonetin
trafik kayıtlarındaki adresi sahte çıktı. Yapılan araÅŸtırmalarda aracın sahibinin Metin Ekinci olduÄŸu, ancak kimliÄŸinin 1 Mayıs Bingöl depreminde çalınmış olduÄŸu belirlendi. Ekinci, ‘‘8 Temmuz 2003’te gazeteye kayıp ilanı verdim’’ dedi.20 dakika sonraSavaÅŸ alanına dönen sokağı, yaralıların çığlıkları ve inlemeleri doldurdu. Önünde nöbet tutan bir güvenlik görevlisinin yaÅŸamını yitirdiÄŸi, ikisinin yaralandığı sinagogda ayine katılanlar, patlamanın ardından, yan sokaÄŸa açılan kapıdan dışarı çıkarıldılar. Sinagogtan çıkanların çoÄŸu, bina içinde patlayan camlardan yaralanmıştı. Ä°lk polis anonslarının ardından sokağın ÅžiÅŸhane tarafındaki giriÅŸine gelen ambulansların görevlileri, keskin bir kokunun ve dumanın hakim olduÄŸu sokaÄŸa, yeni bir patlama meydana gelebilir endiÅŸesiyle yaklaşık 20 dakika girmediler. Sinangog yakınında parçalanan bir doÄŸalgaz borusundan sokaÄŸa yayılan gaz, Ä°GDAÅž görevlilerinin müdahalesiyle kesildi. Patlamadan hemen sonra dışarı çıkan Büyükhendek Sokak'ta oturan bir hemÅŸire, hemen hastaneye kaldırılması gereken yaralıları, tespit edip, masaları, kopan sunta parçalarını sedye gibi kullanıp yaralı taşımaya çalışan sokak sakinlerine gösterdi. Yaralılar önce yakındaki Avusturya Sent Georg ve BeyoÄŸlu Devlet Hastanesi'ne kaldırıldılar. Buradan da Taksim Ä°lkyardım Hastanesi'ne sevk edildiler.Hahambaşının üzerine kapandılarOsmanbey'deki Beth Ä°srael Sinagogu'nda, patlamanın olduÄŸu sokaÄŸa yakın salonunda dua eden Museviler, tavanın üzerlerine çökmek üzere olduÄŸunu gördüler. Birbirlerine sakin olmalarını telkin ederken, bir yandan da Hahambaşı Ä°shak Haleva ve cemaat lideri Bensiyon Pinto'nun üzerine kapanarak, dışarı çıkardılar. Türk Musevi Cemaati Yönetim Kurulu üyesi Robert Obudura, ‘Sinagogda 300 kiÅŸi dua ediyorduk. Büyük bir patlama oldu. Çatı ve avizeler üstümüze çöktü. Hemen hahambaşının üzerine gittik, arkadaÅŸlarımın üzerine kapandığını gördük. Onu da çıkardık’ dedi. Sinagogun üst salon bölümü ağır hasar gördü. Hafif yaralılar taksilerle hastanelere gitti. Olay sırasında yoldan geçen ÅžiÅŸli Belediyesi'nin kamyoneti de yaralı taşıdı. 20'ye yakın ambulans görev yaptı. GEA Arama Kurtarma Ekibi de çalışmalara katıldı. Ä°srail, Türk yetkililer ile yapılan görüşmeler sonucunda arama-kurtarma ekibi ZAKA'yı Ä°stanbul'a gönderme kararı aldı. Bombalı eylemlerden sonra yaptıkları ilk müdahaleyle tanınan ZAKA, dün akÅŸam Ä°stanbul'a geldi. Elektrik, su ve doÄŸalgaz kesildi. Çevre yollar trafiÄŸe kapandı. Sinagogun içini çelik kapı koruduPatlamanın etkisini Neve Åžalom Sinagogu önüne konulan özel çelik kapı ve arkasına yapılan güçlendirilmiÅŸ güvenlik duvarı önledi. Görgü tanıkları dışarıdaki inanılmaz hasardan, sinagogun içinde eser olmadığını anlattılar. Patlama sırasında sinagogu koruyan çelik kapı ve üzerindeki teras büyük hasar gördü. Uzmanlar, çelik kapı ve özel duvarın, patlamanın etkisini yansıttığını, bu nedenle karşıdaki binalardaki hasarın çok ağır olduÄŸunu açıkladılar. Patlamanın etkisiyle sinagog önünde açılan çukurun derinliÄŸi 50 santim, geniÅŸliÄŸi ise yaklaşık 2 metreydi.Bombalar yaklaşık ‘1ton’Her iki saldırıda kullanılan patlayıcıların amonyum nitrat ağırlıklı C-4 olduÄŸu belirlendi. Ä°ntihar saldırısı sırasında kullanılan iki kamyonetin içinde yaklaşık 1 ton patlayıcı bulunduÄŸu tahmin ediliyor. Ä°stanbul Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Åžubesi'nde görevli bomba uzmanı polisler, ilk incelemelerden sonra bu çapta büyük bir bombalı eylem için C-4, TNT veya RDX olarak bilinen patlayıcıların kullanılmış olduÄŸunu söyledi. Bu patlayıcı maddelerden birinin amonyum nitrat, potasyum fosfat ve sodyum florat gibi maddeler kullanılarak basınç etkisinin güçlendirilebileceÄŸini belirten uzmanlar, bölgedeki yoÄŸun amonyak kokusunun bu ihtimali kuvvetlendirdiÄŸini ifade etti. Patlamanın meydana geldiÄŸi yerden alınan örneklerin laboratuvar incelemesi sonucu patlayıcının C-4 olduÄŸu, basınç etkisinin de artırılması için amonyum nitrat kullanıldığı anlaşıldı. Her iki kamyonetin de yaklaşık 1 ton patlayıcı yüklü olduÄŸu tahmin ediliyor. Uzmanlar, C-4'ün, bugüne kadar Ä°BDA/C'nin de aralarında bulunduÄŸu radikal islami gruplarca bazı eylemlerde kullanıldığını hatırlattılar.5 kilometre mesafede 2 dakika arayla patladılarÄ°lk patlama saat 09.14'te, Kuledibi'ndeki Büyükhendek Sokak'ta, Åžabat Duası yapılan Neve Åžalom Sinagogu önünde meydana geldi. 2 dakika arayla yaÅŸanan ikinci patlamanın adresi ise 5 kilometre uzakta, Osmanbey Nakiye Ergül Sokak'taki Beth Ä°srael Sinagogu'nun önüydü. Patlamadan kısa süre sonra havalanan helikopterdeki Hürriyet muhabiri, dehÅŸetin yaÅŸandığı iki sokağı gökyüzünden görüntüledi.Mustafa ÖZDABAK, Serkan AKKOÇ, Gökhan ÇELEM, Mustafa KÜÇÜK, Ardıç AYTALAR, Hüsnü SAVAÅž, Ayda KAYAR, Mesude ERÅžAN, Tamer YÃœKSEL, Asım GÃœNEÅž, Toygun ATÄ°LLA, Sefa ÖZKAYA, Åženol COÅžKUNER, Ömer ÇAÄžLAK, Burak AKBULUT, Selçuk YAÅžAR, Ali AKSOYER, Ramiz HEPCAN, Süleyman KAYAÂ
button