DIŞ HABERLER SERVİSİ
Oluşturulma Tarihi: Ocak 17, 2008 00:002dk okuma
Nobel ödüllü yazar Harold Pinter’ın 1985’te Ankara’da ABD Büyükelçiliği’ndeki resepsiyondan kovulmasının nedeni 23 yıl sonra arşivindeki belgelerden anlaşıldı. Pinter’ın davette, "Neden insanların cinsel organlarına elektrot bağlayıp işkence ediyorlar" diye sorduğu ancak cinsel organın argodaki ismini söylediği ortaya çıktı.
İNGİLTERE Milli Kütüphanesi British Library’nin açtığı Harold Pinter sergisi, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi yazarın 23 yıl önce yaptığı olaylı Türkiye ziyaretiyle ilgili tarihi ayrıntıları gün ışığına çıkardı.
MILLER’LA GELMİŞTİ
British Library, ünlü tiyatro yazarının arşivinde bulunan tüm belgeleri geçen ay 1.1 milyon sterlin karşılığında satın almıştı. Kütüphanenin Londra’da sergilemeye başladığı belgelerden bazılarında Türkiye’nin de adı geçiyor. Pinter, 1985 yılında, Türkiye’deki insan hakları ihlallerini incelemek üzere, Amerikalı ünlü meslektaşı Arthur Miller’ın başkanlığını yaptığı Uluslararası Yazarlar Kulübü (PEN) heyetiyle birlikte Türkiye’ye gelmişti. 17 Mart 1985’te Arthur Miller ile birlikte Yazarlar Sendikası’nı ziyaret eden Pinter, bir davet sırasında, "İşkenceci" olarak nitelediği 12 Eylül yönetimini savunan ABD Büyükelçisi Robert Strausz-Hupe ile kavga etmişti. Pinter bu olaydan sonra elçilikten kovulmuştu. Pinter’ın ABD Büyükelçiliği’nden niçin atıldığı, 13 Nisan’a kadar açık kalacak olan British Library sergisinde yer alan mektupları sayesinde belli oldu.
CİNSEL ORGANA ELEKTRİK
Pinter ile Miller arasında yaşanan mektuplaşmaya göre, ABD Büyükelçisi’nin Pinter’ın sert tepkisine sinirlenmesinin nedeni işkence eleştirisi değil, kullandığı ’müstehcen’ ifadeydi. Sözünü sakınmamasıyla tanınan Pinter, resepsiyon sırasında kalkıp, "Neden insanların cinsel organlarına elektrot bağlayıp işkence ediyorlar" diye sordu. İşkence sözünden çok, cinsel organın argodaki ismini söylemesi, Türk temsilcilerin de yer aldığı protokolü şoke etti.
Pinter, ABD Büyükelçiliği’nden kovulunca, Hollywood’un efsanevi yıldızı Marilyn Monroe’nun eski kocası olan PEN Başkanı Miller da, ona destek vererek Türkiye’den ayrıldı. Dünyanın neresinde savaş ve darbe olsa oraya koşan Pinter, Türkiye’deki insan hakkı ihlallerine ve işkenceleri konu alan ’Bir Tek Daha’ ve ’Dağ Dili’ adlı iki oyun yazmıştı.