Görüyor Kilitliyor Vuruyor
Güncelleme Tarihi:
Uğur ERGAN / ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Aralık 30, 2007 00:00
Türk Hava Kuvvetleri’nin, Irak’ın kuzeyine yönelik operasyonlarda terör örgütü PKK’yı imha etmedeki en etkin gücü, "Lantirn" olarak adlandırılan gece görüş sistemine sahip F-16’ların attığı lazer güdümlü bombalar oldu.
1992-1994 arasında bölgede savaş pilotu olarak görev yapan Hava Kuvvetleri’nden emekli önemli bir isim, operasyonlarda PKK kamplarının ve teröristlerin "nasıl kilitlendiğini" Hürriyet’e anlattı. Deneyimli pilot şöyle konuştu:
ÖNCEDEN İŞARETLENİYOR
Uçağı hedef üzerine götüren, aynı zamanda hedefi görüntüleyen ve kilitleyen sisteme "Lantirn" deniliyor. Birbirine entegre bu sistem, F-16’nın solundaki hava alığının altına takılıyor. Bu sistemde "Flir" olarak adlandırılan ve "göz" olarak tanımlayabileceğimiz turuncu renkli bir pencere var. Hedefe kilitlenme dediğimiz şey, bu pencereden gönderilen lazer ışınları sayesinde oluyor. Ancak hedeflerin önceden karadan veya havadan belirlenip işaretlenmesi gerekiyor. Buna "noktalama" diyoruz. Bu işaretlemeyle hangi hedefin imha edileceği belirlenmiş oluyor. Noktalanmış hedefin koordinatları uçaktaki Lantirn sistemine yükleniyor. Uçak seyrüsefer podu (Otomobillerde adres bulmayı sağlayan navigasyon sistemine benzer düzenek) sayesinde hedefin olduğu bölgeye gidiyor. "Flir" dediğimiz pencereden gönderilen lazer ışınları daha önceden noktalanmış hedefi buluyor. Pilot, kokpitteki ekrandan yerdeki nokta hedefi "artı" işareti olarak görüyor. Flir’in gönderdiği lazer ışını ile yerdeki artı işareti aynı noktada buluştuğunda pilot sinyal alıyor. Böylece hedefe kilitlenmeyi sağlıyor.
4 jet havalanıyor sivil vurulmuyor
KİLİTLENMEDEN sonra pilot ateşleme tetiğine basıp, lazer güdümlü bombayı bırakıyor. Evet bomba fırlatılmıyor sadece bırakılıyor. Bomba, lazer güdümüyle hedefi bulup imha ediyor. Şimdiye kadar anlattıklarımı tek bir uçak yapabilir. Ancak bu vuruş dörtlü kol (dört uçak) halinde de yapılabilir. Dört jet havalanır. Kol liderinde hedefin yerini bulacak seyrüsefer podu, diğer üç uçakta ise kilitlenme podu olur. Üç uçaktan birisi kitlenmeyi sağlar, kol lideri de hedefin üzerine bombayı bırakır. Buna da "kollu imha" yöntemi denir. Bu sistemde sivillerin vurulması mümkün değil.
ÖNCEDEN İŞARETLENİYOR
Uçağı hedef üzerine götüren, aynı zamanda hedefi görüntüleyen ve kilitleyen sisteme "Lantirn" deniliyor. Birbirine entegre bu sistem, F-16’nın solundaki hava alığının altına takılıyor. Bu sistemde "Flir" olarak adlandırılan ve "göz" olarak tanımlayabileceğimiz turuncu renkli bir pencere var. Hedefe kilitlenme dediğimiz şey, bu pencereden gönderilen lazer ışınları sayesinde oluyor. Ancak hedeflerin önceden karadan veya havadan belirlenip işaretlenmesi gerekiyor. Buna "noktalama" diyoruz. Bu işaretlemeyle hangi hedefin imha edileceği belirlenmiş oluyor. Noktalanmış hedefin koordinatları uçaktaki Lantirn sistemine yükleniyor. Uçak seyrüsefer podu (Otomobillerde adres bulmayı sağlayan navigasyon sistemine benzer düzenek) sayesinde hedefin olduğu bölgeye gidiyor. "Flir" dediğimiz pencereden gönderilen lazer ışınları daha önceden noktalanmış hedefi buluyor. Pilot, kokpitteki ekrandan yerdeki nokta hedefi "artı" işareti olarak görüyor. Flir’in gönderdiği lazer ışını ile yerdeki artı işareti aynı noktada buluştuğunda pilot sinyal alıyor. Böylece hedefe kilitlenmeyi sağlıyor.
4 jet havalanıyor sivil vurulmuyor
KİLİTLENMEDEN sonra pilot ateşleme tetiğine basıp, lazer güdümlü bombayı bırakıyor. Evet bomba fırlatılmıyor sadece bırakılıyor. Bomba, lazer güdümüyle hedefi bulup imha ediyor. Şimdiye kadar anlattıklarımı tek bir uçak yapabilir. Ancak bu vuruş dörtlü kol (dört uçak) halinde de yapılabilir. Dört jet havalanır. Kol liderinde hedefin yerini bulacak seyrüsefer podu, diğer üç uçakta ise kilitlenme podu olur. Üç uçaktan birisi kitlenmeyi sağlar, kol lideri de hedefin üzerine bombayı bırakır. Buna da "kollu imha" yöntemi denir. Bu sistemde sivillerin vurulması mümkün değil.