İstanbul'da kritik toplantı

Türkiye'nin sınırötesi operasyonu gümdemdeki sıcaklığını korurken İstanbul, önemli bir toplantıya ev sahipliği yapıyor.  Irak'ın içinde bulunduğu durum ve Irak'la  ilgili sorunlar, komşu ülkelerin yanı sıra BM Güvenlik Konseyi daimi üyeleri, AB ve  İslam  Konferansı Teşkilatı'nı (İKT) bir araya getirecek genişletilmiş Irak'a komşu ülkeler dışişleri bakanları toplantısında ele alınıyor.

Çırağan Sarayında yarın sabah erken saatlerde sadece Irak'a komşu  ülkelerin katılacağı sabah kahvaltısıyla başlaması planlanan toplantının resmi açılışını Başbakan Recep Tayyip Erdoğan bir konuşmayla yapacak.  Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün de katılımcılara öğle yemeği vermesi  öngörülüyor.

16 ÃœLKE KATILIYOR

Toplantıya Irak ve Türkiye'nin yanı sıra, ABD, Almanya, Bahreyn, Fransa,  İngiltere, Irak, İran, İtalya, Japonya, Kanada, Kuveyt, Mısır, Rusya  Federasyonu, Suudi Arabistan, AB Komisyonu, Arap Birliği, BM ve İKT'den temsilciler katılacak.

BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, Irak Başbakanı Nuri El Maliki, ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, Fransa Dışişleri  Bakanı Bernard Kouchner, Almanya Dışişleri Bakanı Frank Walter  Steinmeier, Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari, İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki gibi önemli isimler İstanbul'da olacak.
       Â
TÜRKİYE'NİN ÖNCÜLÜĞÜNDE BAŞLADI
       Â
Irak'a komşu ülkeler toplantısı girişimi, Türkiye'nin öncülüğünde 2003  yılında başlatılmıştı. Başlangıçtaki amacı, Irak'taki çalkantı ve  sorunların, komşu ülkelere yayılmasının önüne geçmenin yollarının  araştırılması olan sürece 5. toplantıdan itibaren bizzat Irak'ın da  katılmasıyla, komşuların Irak'ın istikrara kavuşturulmasına katkı  yapmalarına yönelik yöntemler de ele alınmaya başladı.

ÅžARM EL ÅžEHY'Ä°N DEVAMI

Irak'a komşu ülkelerin dışişleri bakanları, bu çerçevede dokuz kez  resmi, dört kez de gayri resmi toplantılarda bir araya geldi. Komşu ülkelerin sık sık bir araya gelmesinin ve sürecin oturmasının  ardından, yine Türkiye'nin önerisiyle, BM Güvenlik Konseyinin beş daimi  üyesi ile G-8'lerin BM Güvenlik Konseyi daimi üyesi olmayan dört üye  ülkesinin katılımıyla, genişletilmiş formatta ilk kez 4 Mayıs 2007  tarihinde Mısır'ın Şarm El Şeyh kentinde toplanıldı. Şarm El Şeyh'te  "Enerji", "Yerlerinden Edilmiş Kişiler" ve "Güvenlik" konularında  Irak'ın gereksinimlerinin karşılanmasına yardımcı olmayı amaçlayan üç  çalışma grubu kurulması kararlaştırıldı. Türkiye her üç çalışma grubuna  da katıldı.

ANA MADDE TERÖR

Toplantılarda, Irak'ın bağımsızlık ve egemenliğinin, ulusal birlik ve  toprak bütünlüğünün korunması, Irak'taki ulusal uzlaşı ve siyasal  diyalog sürecine destek verilmesi, Irak'ın istikrar, refah ve huzura  kavuşmasında komşuların katkıda bulunması, Irak'taki her türlü terörizm  faaliyetinin kınanması ve Irak'la komşuları arasında terörizm konusunda  işbirliğine gidilmesi gibi temel ilkelerde birleşen katılımcıların,  yarınki toplantıda da Irak'la ilgili görüş ve önerilerini aktarmaları  bekleniyor.
       Â
21 MADDE ELE ALINACAK
       Â
İstanbul Toplantısı sonunda kabul edilecek sonuç bildirisinde, daha  önceki toplantılarda alınan kararların teyit edilmesi öngörülürken, ele  alınacak ve sonuç bildirisinde yer verilmesi beklenen diğer başlıklar  şöyle sıralanıyor: "Irak'ın ulusal birliği ve toprak bütünlüğünün vurgulanması, BM'nin  Irak'taki rolünün güçlendirilmesi, Iraklı mülteciler, enerji ve güvenlik  konularında daha önce kurulmuş bulunan çalışma gruplarının  faaliyetlerinin değerlendirilmesi, Irak'ın komşularının ve uluslararası  camianın Irak'a yapabilecekleri katkıların belirlenmesi, Irak ile  komşuları arasında terörizmle mücadelede işbirliğinin güçlendirilmesi."
       Â
TÜRK-ARAP İŞBİRLİĞİNE İMZA
       Â
Toplantı çerçevesinde, Türkiye ile Arap Birliği ve Mısır arasında iki  ayrı belgeye de imza atılacak.
Türkiye ile Arap Birliği arasında, bu akşam imzalanacak olan "Türk-Arap  İşbirliği Forumu Çerçeve Anlaşması" belgesi, Türkiye ile Arap Birliği  arasında siyasi ve güvenlikle ilgili konuların yanı sıra ekonomik,  kültürel ve sosyal kalkınma alanlarında işbirliği yapılmasını, ayrıca  Medeniyetler İttifakı Girişiminin geliştirilmesi hedefi doğrultusunda  güç birliğine gidilmesini öngörüyor.

MISIR'LA STRATEJÄ°K ORTAKLIK

İstanbul toplantısı çerçevesinde imzalanacak bir başka belge ise  "Türk-Mısır Stratejik Ortaklığı için Çerçeve Belgesi" olacak. Doğu  Akdeniz'in önde gelen iki ülkesi olan Türkiye ve Mısır arasında, ikili  ilişkileri stratejik ortaklık düzeyine çıkartma hedefiyle imzalanacak  belgede, iki ülke arasında siyasi, ekonomik ve kültürel alanlarda  bakanlar, kıdemli memurlar ve teknik düzeyde istişare ve işbirliği  mekanizmalarının oluşturulması ve düzenli aralıklarla toplantılar  yapılması öngörülüyor.

SINIRÖTESİ OPERASYON GÜNDEME GELECEK

Resmi gündemi Irak'ın sınır güvenliği, mülteci sorunu ve enerji ihtiyacı  gibi konular olması beklenen toplantıda, Türkiye'nin özellikle son  dönemde Irak'tan kaynaklanan terör nedeniyle karşı karşıya bulunduğu  sıkıntılar ve olası bir sınırötesi operasyonu konularının da ağırlıklı  olarak ele alınması bekleniyor.