Guantanamo kapatılacak mı?

Bu, Belçika’da ‘Editions La boite de Pandore’ yayınevinin yayınladığı araştırma kitabının adı. Senatör Anne Marie Lizin ile Amerikalı David Wright’ın birlikte hazırladıkları kitap.

Belçikalı siyasetçi Lizin ‘Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’ tarafından Guantanamo cezaevi hakkında rapor yazmakla görevlendirildi. Raporunu Guantanamo cezaevinin de aralarında bulunduğu ABD dışındaki hapishaneleri yöneten ‘Washington Cezaevleri Ofisi’nde görevli devlet yetkilisi David Wright ile birlikte hazırladı.

Kitap bu rapordaki gerçek belge ve tanıklıklara dayanarak yazıldı. Obama’nın ikinci kez seçildiği halde ilk seçim kampanyasında söylediği ‘Guantanamo’yu kapatma’ sözünü yerine getirmediğinin vurgulandığı kitapta, bunun ABD’ye büyük sıkıntılar yaşatacağı vurgulanıyor.

Kitapta, insan hakları ihlalleri, işkence ve kötü muamelenin olduğu bu cezaevini açık tutmanın altında neler yattığının bilmediği belirtiliyor. Yayınlanan çeşitli raporlarda olduğu gibi Guantanamo gerçeğini su yüzüne çıkaran raporlara dayanan bu kitapta, cezaevindeki ihlallere gardiyanların bile dayanamadığı belirtilirken neden seslerini kimseye duyuramadıkları sorularak şu görüşlere yer veriliyor:

“Bu cezaevi görevlileri, işkencenin son bulması için Bush yönetimine karşı büyük mücadeleler verdi ama kimse onları dinlemedi. Obama da onları dinlemiyor zira başından beri açıklamalarında bu cezaevini kapatmanın imkânsızlığını anlatıyor. Oysa belgelerle desteklenen tanıklıklar, danışmanlarının da bu konudaki yanlış anlamalarını ortaya koyuyor ki bunlar ABD için dramatik sonuçlar doğurabilir.

Guantanamo’da tutuklular arasında Taliban’ın da olduğuna dikkat çekilen kitapta “ABD askerleri Afganistan’dan 2014 sonuna kadar çekilecek. Peki ‘Kim ABD başkanı Obama’nın Küba’daki Guantanamo Cezaevini kapatacağı sözünü verdiğini unutabilir? Kim Guantanamo’yu görmezden gelebilir?’ soruları soruluyor.

Obama seçim kampanyalarında söz verdiği halde Guantanamo cezaevini kapatamadı? ABD Başkanı olarak ikinci kez seçilmesine rağmen Guantanamo’yu hala açık tutmasının gizli nedenleri nelerdir? Neden bu süper güç, kendini yönetmek için ‘ürettiği’ muhafazakâr bir lider, ülkesinin şimdi Suriye’de düştüğü durum gibi tam da Amerikan düşmanlığını körükleyen hem teknik hem de medyatik olan bir dosyayı kapatmak için tereddüt etsin?
Kitabı hazırlayan Belçikalı siyasetçi Anne Marie Lizin ve David Wright, 2008 den bu yana aylar, yıllar geçmesine rağmen Guantanamo’yu kapatmama kararının arkasındaki gerekçeleri bire bir görüştükleri tutuklular ve çeşitli belgelerle gün yüzüne çıkarıyorlar. Kapatma kararının gerçekleşmemesi özelliklede mahpus transferinin imkânsızlığı ‘Cumhuriyetçiler kampında yaşanan panikten açıkça gözlenebiliyor’ diyorlar.

Bu kitap, ‘Gizemli bir soruşturma’ gibi gösterilen ve ‘Guantanamo konsepti’ denilen dev dişleri olan makina çarkının nasıl döndüğünü ortaya koyuyor. Guantanamo’yu yönetenler arasında bunu destekleyenler olduğu gibi dış dünyada ABD’nin imajını lekelediğini düşünenler de var. Özellikle işkenceye son verme kararlarını engelleme ve sonrasında kongrede karar almama ile geçen zamanın bunda etkili olduğu vurgulanıyor. Beyaz Saray’da bu dosyanın yürümemesi için yavaş hareket edilmesi insan hakları savunucuları arasında da şok etkisi yaratıyor.

Sorulan soru şu, tüm bu gerçekler ve tanıklıklar ortada iken “Bir gün acaba Guantanamo kapatılacak mı?”

melveren@hurriyet.com.tr