Evlerde misafire oda kalmadı

Araştırmaya göre Türkiye’de hanelerin %35’i 120 metrekareden büyük, %28’i 100-120 metrekare arası, %22’si 80-100 metrekare arası evlerden oluşuyor. Daha geniş ailelerin ağırlıkta olduğu ve arazinin daha kolay bulunabildiği doğuya gidildikçe metrekareler büyüyor. 120 metrekareden büyük evlerin oranı Güneydoğu Anadolu’da %71’e, Doğu Anadolu’da %47’ye çıkarken, metrekare fiyatlarının daha yüksek olduğu Marmara Bölgesi’nde ilk sırayı %28 ile 80-100 metrekare arası evler alıyor.

Evler büyük, hanehalkı sayısı küçük

Türkiye’de özellikle 80’li yıllardan itibaren artan şehirleşme, sanayileşme ve modernleşme sürecinin bir sonucu olarak hanehalkı büyüklükleri 2-4 kişi arasında yoğunlaşmış görünüyor. Çekirdek ailenin hakimiyetini gösteren bu tabloya göre 2, 3 ve 4 kişilik hanelerin her birinin oranı %26 olurken, 5 ve üzeri hanelerin oranı %14. Bölgesel bazda bakıldığında Marmara Bölgesi’nde %33 ile 2 kişilik haneler ilk sırayı alıyor. 5 ve üzeri hanelerin oranı ise Güneydoğu Anadolu’da %42’ye, Doğu Anadolu’da %36’ya, Karadeniz’de %27’ye çıkıyor.

Aile içi sosyalleşmenin merkezi salon oldu

En güzel odanın misafirlere ayrıldığı evler geçmişte kalırken, özellikle batıda tüm alanlarının aktif olarak kullanıldığı bir dönem yaşanıyor. Türkiye genelinde yalnızca misafir geldiğinde kullanılan bir salonu bulunduğu söyleyenlerin oranı %22. Yani yalnızca 5 evden birinde misafir salonu bulunuyor. Bu konuda bölgesel farklar ise dikkat çekici. Marmara Bölgesi’nde bu oran %13’e, Ege Bölgesi’nde %19’a gerilerken; Güneydoğu Anadolu’da %61’e, Doğu Anadolu’da %56’ya yükseliyor.

Bununla birlikte her 2 haneden 1’inde tüm aile bireyleri en çok salonda vakit geçiriyor. Salonu %31 ile oturma odası izliyor. Oturma odasının aile içi sosyalleşmede salonun öne geçtiği bölgeler ise %59 ile Güneydoğu Anadolu, %45 ile Karadeniz ve %44 ile Doğu Anadolu.

Emlak bulma sitesi Emlakjet'in Adgager araştırma şirketiyle birlikte gerçekleştirdiği araştırmasına göre misafirlere özel oda ayırma oranı azalsa da Türkiye genelinde hala misafir ağırlama geleneği sürdürülüyor. Hanelerin %63’ünde haftada 1 veya daha fazla misafir ağırlanıyor. Yılda 1-2 kez misafir ağırlayanların oranı %8. En misafirperver bölge ise haftada 1 veya daha sık misafir ağırlama oranının %78’e çıktığı Karadeniz.

Balkon ve bahçede sosyalleşmeyi seviyoruz

Araştırmaya göre, balkon ve bahçeler evlerde nefes alınacak alanlar olarak görülüyor. Her 10 haneden 9’unda balkon ya da bahçe bulunurken, bu alanları aileyle vakit geçirmek, yemek yemek, misafir ağırlamak gibi sosyalleşme amaçlı kullananların oranı toplam %50. Çamaşır asmak ve sigara içmek için kullananlar %36 iken, depo haline getirenlerin oranı yalnızca %4. Bu da bir dönem hayli yaygın olan balkonu kapatarak ev kullanım alanına katma eğiliminin gerilediğini gösteriyor.

Bölgesel olarak bakıldığında Güneydoğu Anadolu’da hanelerin tamamında balkon ve bahçe bulunduğu ve %68 oranında sosyalleşme amaçlı kullanıldığı görülüyor. Sosyalleşme amaçlı kullanım yine sıcak iklimler olan Akdeniz’de %63, Ege’de %55 oranıyla hayli yüksek seviyede bulunuyor.

Geceleri yatak odasına dönüşen oturma odaları geride kalıyor

Batıda hanehalkı nüfusunun azalması, doğuda metrekarelerin büyüklüğüyle birlikte hane sakinlerinin kendi odalarına sahip olma oranı artıyor. Oturma odasının geceleri uyumak için kullanıldığı hanelerin oranı yalnızca %36 seviyesinde bulunuyor. Burada en yüksek oran %47 ile Doğu Anadolu’da gözleniyor. Aynı zamanda Türkiye genelinde hanelerin %93’ünde bir odada en fazla 2 kişi uyuyor. Bu oran Doğu Anadolu’da %80’e, Güneydoğu Anadolu’da %84’e geriliyor.

Mutfaklar da önemli sosyalleşme alanları

Ayrı bir yemek odasına sahip olma oranı %4 ile çok düşük seviyede bulunuyor. Yemek yemek için en çok tercih edilen alanlar %45 ile mutfak ve %31 ile salon. Mutfakta yemek yeme oranı Güneydoğu Anadolu ve Karadeniz’de %61’e, İç Anadolu’da %55’e çıkıyor.

Mutfaklar, aile içi sosyalleşmede de unutulmayan alanlardan. Katılımcıların %14’ü aile bireylerinin en çok mutfakta vakit geçirdiğini söylüyor. Bu sonuçlar birlikte yemek hazırlanan, yenen ve sonrasında sohbet edilen mutfak kullanımının varlığını ortaya koyuyor.