İran, ABD gezisi yüzünden gazı kesti
Güncelleme Tarihi:
CİHAN
Oluşturulma Tarihi: Ocak 09, 2008 11:162dk okuma
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Kurucu Başkanı Yusuf Günay, İran'ın doğalgazı kesmesinin ardında, bir türlü imzalanamayan Güney Pars Bölgesi Anlaşması olduğunu ileri sürdü.
ABD ziyareti öncesinde gazın kesilmesinin tesadüf olmadığını düşünen Günay, Türkiye'nin İran ile anlaşma imzalamamasının arkasında ise ABD olduğu tezini savundu. Güney Pras Bölgesi Anlaşması, Türkiye'nin İran'la termik santral, boru hatları, elektrik alımı ve doğalgaz çıkarılmasını kapsayan geniş bir 'iyi niyet' anlaşması olarak açıklanmıştı.
Günay, İran'ın doğalgaz kesintisinin arkasında Türkiye ile İran arasında yapılan Güney Pars Bölgesi anlaşmasının olabileceğini savundu. Anlaşmaya hep kuşkuyla baktığını söyleyen eski EPDK Başkanı Günay, "Esasında biz İran'ın doğalgazı Türkiye üzerinden AB'ye pazarlama şansını kaybettik" dedi. Günay, Türkiye'nin bu şansı 2004 yılında kaybettiğini belirterek "Bu 2004-2005 yıllarında olabilecek bir konuydu. Bu konunun olgunlaştığı bir dönemde kanun değiştirildi. Yetki EPDK'dan alınarak bakanlığa devredildi. Ondan sonra da İran ile ilgili olarak bilinen nükleer tartışmalar başladı. Bunun sonucunda da İran gazının AB'ye pazarlanması imkansız hale geldi. Bu anlaşmanın olmasında İran tarafı çok arzulu ve istekliydi. Tahmin ediyorum ki anlaşmanın imzalanması noktasında bazı pürüzler çıkmış olabilir. Bu nedenle bunun İran'ın bir tepkisi olabileceğini tahmin ediyorum." diye konuştu.
Güney Pars Bölgesi Anlaşması'nın yürürlülüğe koyulmayacağını düşündüğünü dile getiren Günay, "Öyle gözüküyor. Çünkü bu konularda sürekli 'Her türlü tedbir alınıyor, tüm konular konuşuluyor' ifade ediliyor ama şu ana kadar gerçekleşen birşey göremedim." diyerek anlaşmaya ilişkin ABD'nin rolüne işaret etti. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Enerji Bakanı Hilmi Güler'in ABD gezisi öncesinde böyle bir kesintinin olmasını tesadüf olarak görmediğini ifade eden Günay, "Bu yorumu yapacak bilgim yok. Seçimler öncesinde açıklanan anlaşmayı göremedik. Bunun etkisinin olabileceğini düşünüyorum." dedi.
"TÜRKİYE ENERJİDE 'AYAKSIZ' KÖPRÜ"
Günay, Türkiye'nin doğalgazda arz sıkıntısı yaşamamasının yolunun kontrat devri anlaşmalarını yapmasından geçtiğini söyledi. Yasa gereği devletin toplam ithalatının yüzde 20'sini özel sektöre devretmesi gerektiğini hatırlatan Günay, şöyle dedi:
"Bu şekilde yatırımcılar çeşitli ülkelerden doğalgaz getirmeye çalışacak ve böylelikle doğalgaz arzı çeşitlenmiş olacak. Ancak son 5 yılda sadece bir kontrat devri ihalesi yapıldı. Sonra bakıyoruz 'her türlü tedbir alınıyor. Hiçbir sorun yok' deniliyor. Bunların içinin doldurulması gerekiyor. Maalesef doğalgaz piyasasının oluşturulmasında EPDK'nın yaptığı çalışmalara ve çabalara paralel çalışmalar yapılmamıştır. Eğer bu kontrat devri yapılmış olsaydı o zaman bizim Türk özel sektörü bu ülkeye İran'dan da, Azerbaycan'dan da, Mısır ve Suriye'den de doğalgaz getirebilirdi. İşte o zaman ülkemiz enerji geçiş köprüsü olacaktır. Ama maalesef bu yönde somut ve kararlı çalışma yapılmadığı için bu köprünün ayakları yoktur. Türkiye ayaksız bir köprü görünümdedir."
Günay, İran'ın doğalgaz kesintisinin arkasında Türkiye ile İran arasında yapılan Güney Pars Bölgesi anlaşmasının olabileceğini savundu. Anlaşmaya hep kuşkuyla baktığını söyleyen eski EPDK Başkanı Günay, "Esasında biz İran'ın doğalgazı Türkiye üzerinden AB'ye pazarlama şansını kaybettik" dedi. Günay, Türkiye'nin bu şansı 2004 yılında kaybettiğini belirterek "Bu 2004-2005 yıllarında olabilecek bir konuydu. Bu konunun olgunlaştığı bir dönemde kanun değiştirildi. Yetki EPDK'dan alınarak bakanlığa devredildi. Ondan sonra da İran ile ilgili olarak bilinen nükleer tartışmalar başladı. Bunun sonucunda da İran gazının AB'ye pazarlanması imkansız hale geldi. Bu anlaşmanın olmasında İran tarafı çok arzulu ve istekliydi. Tahmin ediyorum ki anlaşmanın imzalanması noktasında bazı pürüzler çıkmış olabilir. Bu nedenle bunun İran'ın bir tepkisi olabileceğini tahmin ediyorum." diye konuştu.
Güney Pars Bölgesi Anlaşması'nın yürürlülüğe koyulmayacağını düşündüğünü dile getiren Günay, "Öyle gözüküyor. Çünkü bu konularda sürekli 'Her türlü tedbir alınıyor, tüm konular konuşuluyor' ifade ediliyor ama şu ana kadar gerçekleşen birşey göremedim." diyerek anlaşmaya ilişkin ABD'nin rolüne işaret etti. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Enerji Bakanı Hilmi Güler'in ABD gezisi öncesinde böyle bir kesintinin olmasını tesadüf olarak görmediğini ifade eden Günay, "Bu yorumu yapacak bilgim yok. Seçimler öncesinde açıklanan anlaşmayı göremedik. Bunun etkisinin olabileceğini düşünüyorum." dedi.
"TÜRKİYE ENERJİDE 'AYAKSIZ' KÖPRÜ"
Günay, Türkiye'nin doğalgazda arz sıkıntısı yaşamamasının yolunun kontrat devri anlaşmalarını yapmasından geçtiğini söyledi. Yasa gereği devletin toplam ithalatının yüzde 20'sini özel sektöre devretmesi gerektiğini hatırlatan Günay, şöyle dedi:
"Bu şekilde yatırımcılar çeşitli ülkelerden doğalgaz getirmeye çalışacak ve böylelikle doğalgaz arzı çeşitlenmiş olacak. Ancak son 5 yılda sadece bir kontrat devri ihalesi yapıldı. Sonra bakıyoruz 'her türlü tedbir alınıyor. Hiçbir sorun yok' deniliyor. Bunların içinin doldurulması gerekiyor. Maalesef doğalgaz piyasasının oluşturulmasında EPDK'nın yaptığı çalışmalara ve çabalara paralel çalışmalar yapılmamıştır. Eğer bu kontrat devri yapılmış olsaydı o zaman bizim Türk özel sektörü bu ülkeye İran'dan da, Azerbaycan'dan da, Mısır ve Suriye'den de doğalgaz getirebilirdi. İşte o zaman ülkemiz enerji geçiş köprüsü olacaktır. Ama maalesef bu yönde somut ve kararlı çalışma yapılmadığı için bu köprünün ayakları yoktur. Türkiye ayaksız bir köprü görünümdedir."