Güncelleme Tarihi:
YAZ geç geldi, ama tam geldi. Türkiye’yi etkisi altına alan Basra sıcakları nefes aldırmıyor. 40 dereceleri bulan sıcaklıklar Türkiye’nin hemen hemen her yerinde etkisini gösteriyor. Haliyle, herkes kavurucu sıcaktan korunmanın yollarını arıyor. Sıcak havalar tüketicilerin de satın alma davranışlarını etkiledi. Son 1 ay içerisinde market raflarında satışı en çok artan ürün enerji içeceği oldu. Su, maden suyu, gazoz ve dondurma rafları adeta boşaldı. Soğuk kahve satışları patladı. Yüzme malzemelerinin satışı artarken, özellikle haftasonu plaj ve havuzlarda doluluk oranı yüzde 100’e ulaştı. İstanbul’da 5 yıldızlı otellerin kişibaşı havuz fiyatı 480 liraya kadar çıkarken, evde kalanların imdadına vantilatör, klima ve soğutucu ürünler yetişti. Klima satışları son 1 hafta içerisinde yüzde 30 artarken, sürekli çalışan bu ürünler elektrik faturalarını da şişirdi. Yalnızca bir günde 350 milyon liralık elektriğin tüketildiği Türkiye’de, iki gün üst üste tüm zamanların elektrik tüketim rekoru kırıldı.
TRAKYA VE GÜNEYDOĞU
Kıyaslama yapmak gerekirse, 1 Temmuz’da elektrik tüketimi 745 bin 894 MWh düzeyindeydi, hatta ay ortasında 537 bin MWh’a kadar düştü. Bu yılın en düşük tüketimi ise 31 Mart günü 471 bin 774 MWh olarak gerçekleşmişti. Enerji Bakanı Taner Yıldız, Çarşamba günü en yüksek tüketimin saat 14.50’de gerçekleştiğine işaret ederek, sebebinin yüksek sıcaklıklarda çok yoğun klima kullanımı, tarımsal sulamadan kaynaklı elektrik kullanımı ve sanayi bölgelerindeki elektrik tüketimi olduğunu söyledi. Yıldız, şöyle konuştu: “Çarşamba günü ülke genelinde tüm zamanların en yüksek elektrik tüketimine ulaştık. Geçen yıl sıcaklarda ölçülen en yüksek rakama göre bu tüketim 35 milyon kilovat saat daha fazla oldu. En yüksek tüketim olan bölgelerimiz ise Trakya, Güneydoğu ve Ege bölgeleri.”
MİLYAR LİRALIK FATURA
Klimalar, bu ay elektrik faturalarına da doping etkisi yapacak. Son tüketicilerin MWh başına ödediği KDV dahil bedelin yaklaşık 400 lira olduğunu göz önüne aldığımızda, 866 bin MWh civarındaki rekor tüketimin parasal karşılığı da 350 milyon lira ediyor. Yani bir günlük tüketim rekorunun faturaya yansıması 350 milyon lirayı buluyor. Sıcaklıkların böyle devam etmesi durumunda, tüketilen elektriğin faturası birkaç günde milyar liraya ulaşıyor. 350 milyon liralık tüketimin 4 gün devam etmesi, 1 milyar 400 milyon liralık fatura anlamına geliyor. Hava sıcaklığının artmaya devam ederek, Akdeniz kıyılarında mevsim normalleri civarında, diğer yerlerde mevsim normallerinin 5 ila 9 derece üzerinde seyretmesi bekleniyor. Bugüne kadar kaydedilen en yüksek elektrik tüketimi, geçtiğimiz yıl 831 bin 871 MWh ile 14 Ağustos 2014 Perşembe günü gerçekleşmişti. Yıldız, “Enerji arz güvenliğimizde herhangi bir problem yok ancak yine de özellikle bu yüksek tüketimin olduğu günlerde vatandaşlarımız enerji israfından kaçınmalı ve biraz daha fazla tasarrufa yönelmeli” uyarısı da yapıyor. Bu yılın ilk yarısında üretilen 125 milyar kWh elektriğin yüzde 36’sı doğalgaz santrallerinde, yüzde 16.3’ü barajlardan elektrik üreten santrallerde, yüzde 11.8’i ise akarsular üzerine kurulan HES’lerde üretildi.
Dondurma yetişmiyor
ARTAN sıcaklığa bağlı olarak tüketiciler de ferahlamak için serinletici ve rahatlatıcı ürünlere yöneliyor. Dondurma tüketiminin sezonsal olarak yaz aylarında artış gösterdiği ülkemizde, son bir haftada dondurma satışları da patladı. Sektör temislcileri, “Ürün yetiştirmekte zorlanıyoruz. Birçok marketin rafında dolaplar boşaldı” dedi. Açık dondurma pazarı da sıcak havaların etkisiyle hızlı birbüyüme yakaladı. Birçok satış noktasında uzun kuyruklar oluşurken, dondurma satışı en çok sat 20.00 ile 23.00 arasında gerçekleşiyor.
Havuzlar doldu
Türkiye’de serinlemenin bedeli en yüksek il ise İstanbul. Haftasonu otellerin havuzları, Şile ve adalardaki plajlarda doluluk oranı yüzde 100’e ulaşıyor. 5 yıldızlı otellerde haftasonu kişibaşı havuz fiyatı 90 liradan başlayıp 480 liraya kadar çıkabiliyor. Havuza giriş için ödediğiniz ücretle dış havuz, iç havuz, jakuzi, sauna ve fitness’ten faydalanabiliyorsunuz. Sabah saat 07.00’de açılan havuz akşam saat 19.00’a kadar açık.
Bu rakam Şile ve adalardaki plajlarda ise 30 liradan başlıyor. İzmir ve Muğla gibi illerde ise halk plajlarına giriş ücretsiz. Ancak bu illerde birçok hizmetin bulunduğu özel plajlarda giriş fiyatları 150 liraya kadar çıkabiliyor.
SICAK havalarda en çok tüketilen ürün ise soğuk içecek grubu oldu. Carrefoursa’nın verilerine göre enerji içeceğinin satışları haziran ayına göre temmuzda yüzde 73 oranında arttı. Bu rakam ambalajlı suda yüzde 35’e ulaştı. Temmuz ayında gazoz satışları yüzde 29 oranında artarken, sade maden suları yüzde 25, gazoz yüzde 29, meyveli maden suyu yüzde 23 oranında artış kaydetti. Marketlerde satılan yüzme malzemelerinin cirosu temmuz ayında yüzde 50 yükseldi.
merdil@hurriyet.com.tr; ckuburlu@hurriyet.com.tr