Zeytinde fiyatlar uçtu, ihracat çakıldı
Güncelleme Tarihi:
Türkiye’nin önemli ihraç sektöründen birisi olan zeytin ve zeytinyağı son bir yıl içerisinde fiyatlarıyla üreticisinin yüzünü güldürüyor. 10’TL’ye aşan zeytinyağı litre fiyatıyla uzun yılların rekoru kırılırken, salamura zeytinde 3 TL’yi aştı. Son 20 yılın rekor fiyatlarına ulaşılırken üretici bu durumdan son derece memnun hatta fiyatların daha da yükseleceği beklentisi içerisinde.
Zeytin ve Zeytinyağı sektöründe son dönemde görülmemiş ürün fiyatları üreticinin yüzünü güldürürken, ihracatçıyı kara kara düşündürüyor. Türkiye’den zeytin ve zeytinyağı ihracatı son bir yılda yüzde 36.6. gerilerken, Aydın’dan gerçekleştirilen zeytin ve zeytinyağı ihracatı da yüzde 37 geriledi. Aydın Ticaret Borsası Başkanı Adnan Bosnalı, zeytin ve zeytinyağı sektöründe ihracatçının çok ciddi sıkıntı içerisinde olduğunu kaydetti.
İHRACAAT GELİRİ YÜZDE 36 DÜŞTÜ
36 Son bir yıldır yüksek fiyata satılan zeytin ve zeytinyağında ihracat rakamları ise hiçte iç açıcı değil. Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin açıkladığı Nisan ayı rakamlarına göre 2013-2014 sezonunda 12 aylık dilimde Türkiye’den 332 Milyon 462 Bin Dolarlık ihracat yapılırken, bu rakam 2014-2015 sezonunda 12 aylık dönemde yüzde 36.6 gerileyerek 210 Milyon 852 Bin Dolarda kaldı. 2014 yılının ilk 4 ayında Türkiye’den 90 Milyon 532 Bin dolarlık zeytin ve zeytinyağı ihracatı gerçekleştirilirken 2015 yılının ilk 4 aylık diliminde 73 Milyon 346 Bin dolarlık ihracat gerçekleşti. Bu dönemde de ihracatta yüzde 19’luk bir gerileme yaşandı.
‘TARIMDA TEFECİLİK BAŞLADI’
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği eski Başkanı Ali Nedim Güreli hürriyet.com.tr’ye yaptığı açıklamada, zeytin ve zeytinyağında yaşanan fiyat artışının temelinde ‘tarım tefeciliği’nin yattığı görüşünde. Güreli, son 4-5 yıldan beri sektörün dışından kimi isimlerin yüklü alımlar yaptıklarını aktardı. Bu durumun piyasayı bozucu bir etkiye yol açtığına işaret eden Gürel, gerek kamunun gerek ilgili kooperatiflerin bu durumun önüne geçmekte başarılı olamadıklarına işaret etti. Kayıt dışılığın da önüne geçilemediğine işaret ederek, işini düzgün yapan firmaların ise bu durumdan önemli ölçüde zarar gördüğüne işaret etti.
AYDIN’DAN YÜZDE 37 GERİLEDİ
Türkiye’de en fazla zeytin ağacı varlığına sahip Aydın’ın ihracatına zeytin ve zeytinyağı olumsuz etkisini yansıttı. Aydın’dan dünya ya pazarlanan zeytin ve zeytinyağında da çok ciddi bir düşüş yaşanıyor. Aydın’ın en önemli geçim kaynaklarının başında gelen zeytin ve zeytinyağından 2015 yılının Ocak, Şubat, Mart ve Nisan aylarında gerçekleşen ihracatı 6 Milyon 519 Bin Dolar. 2014 yılı aynı döneminde ise Aydın’da 10 Milyon 412 Dolarlık zeytin ve zeytinyağı ihracatı gerçekleşirken Aydın’da geçen yıla göre zeytin ve zeytinyağı ihracatından elde edilen gelir ise yüzde 37 geriledi.
‘İHRACATÇI AÇISINDAN ÇOK BÜYÜK SIKINTI VAR’
Üreticisinin yüzünü güldüren ihracatçıyı düşündüren zeytin ve zeytinyağı konusunda açıklamalarda bulunan Aydın Ticaret Borsası Başkanı Adnan Bosnalı, “Avrupa ülkelerinde zeytinyağı 11 TL’ye satılıyor. Fakat üreticiye 3.5-4 TL prim desteği veriyor. Böylece üretici ürünün 14-15 TL’ye satmış oluyor. Bizim dışarıya ürün satabilmemiz için fiyatlarımız Avrupa standartlarında olması gerekiyor. Fakat üretici elden 10 TL’ye ürününü satarken, tüccardan ürün toplayan ihracatçı ürünü kaça satın alıp, kaç paraya ihraç edebilecek. Bizim prim sisteminde Avrupa standartları yakalayamadığımız sürece ihracatta ciddi sıkıntılar yaşamamız kaçınılmaz. Şuanda üretici açısından fiyatlar iyi. Fakat ihracatçı açsından çok büyük sıkıntı var. Bu dönemde üreticinin elinde ürün kalmaz ama tükete ne de düşünmek lazım. Biz ülke iç piyasada tüketimi artırmak için çaba harcarken, raf fiyatının yüksek olması tüketiciyi cezp etmiyor. Biz bu ürünü sadece bir yıl üretmiyoruz. Her yıl zeytinyağı üretiliyor ve bu zeytinyağın her yıl tüketilmesi gerekiyor” dedi.