S&P'den Türkiye konut piyasası için kritik yorum
Güncelleme Tarihi:
Zaman zaman, uluslararası medyanın da gündemine gelen 'Türkiye'de konut balonu var' tartışmalarına yeniden alevlenecek gibi. Son kritik açıklama, kredi derecelendirme kuruluşu S&P'den geldi. Uluslararası kredi derecelendirme şirketi Standard and Poors (S&P) Türkiye konut piyasasının iç ve dış taleple desteklendiğini vurguladı, ancak, ABD'de olası faiz artırımının piyasanın önündeki en önemli risk olduğu uyarısında bulundu.
Standard & Poor's Gelişmekte Olan Ülkeler Konut Piyasaları Araştırması'nda yer alan değerlendirmede, "Kısa vadede Türkiye konut piyasalarının fonlama koşullarının destekleyici olarak kalması bekleniyor. Yabancı alıcıların Türkiye konut piyasalarına karşı ilgisinin pazarı desteklemeye devam etmesi öngörülüyor. Ancak Türkiye’nin artan genç nüfusundan kaynaklanan güçlü yapısal talep, Türkiye konut piyasalarındaki ana itici etkenin olarak kalmaya devam etmesi bekleniyor" denildi.
Daha uygun parasal koşullar ve düşük petrol fiyatlarının sonucu 2015 yılında temel enflasyondaki düşüşe bağlı olarak satınalma gücünde beklenen artışın Türkiye konut piyasasındaki iç talebi canlandırması beklendiği belirtilen raporda, şu uyarıya yer verildi:
"Yine de Avrupa Merkez Bankası’nın parasal genişleme programı ve ABD’de FED’in olası faiz artırımı Türkiye’ye doğru sermaye akışlarının belirsizliğini artırıyor. Türkiye’nin dış sermaye akışına bağımlılığı gön önüne alındığında bu durumun Türkiye konut piyasasında riskleri içerebileceği görülüyor."
2014'TE YÜZDE 16'LIK FİYAT ARTIŞI
Türkiye'de 2014 yılında konut fiyatlarının ortalama yüzde 16'nın üzerinde arttığına dikkat çekilen raporda, "Konut fiyatlarında 2014 yılındaki reel artış, 2013 yılındaki yüzde 6'lık rekoru da aşarak yüzdre 7'ye çıktı" denildi.
Artan talep nedeniyle mortgage faizlerinin, 2013 Haziran ayındaki yüzde 8.3'lük en düşük düzeyinden, 2014 yılının Nisan ayında yüzde 13.6 ile rekor düzeye çıktığına da dikkat çekilen S&P raporunda, bu tarihten sonra başlayan iniş trendiyle konut kredisi faizlerinin Şubat ayında yüzde 10.8 düzeyine kadar çekildiğine işaret edildi.
S&P raporunda faizlerin yükseldiği dönemde kredili konut satışlarında önemli daralmalar yaşandığına da işaret edilerek, faizlerdeki düşüşlere paralel olarak kredili satışların da yükseliş içinde olduğu, fiyatların da yükseliş eğilimine girdiği belirtildi.
‘YABANCI YATIRIMCI BEKLEMEYE GEÇTİ’
Gayrimenkul uzmanı Ceren Kumbasar, S&P’nin yaaptığı açıklamaya ilişkin şu değerlendirmede bulundu: “S&P gelişmekte olan ülkeler konut piyasaları araştırmasında Türkiye konut piyasasının iç ve dış taleple beslenmesinden, genç nüfusdan kaynaklanan artan talebinden, 2015 yılındaki düsük enflasyon beklentisinin altı çizilmiş. Ancak bu tespitlerle beraber de Avrupa Merkez Bankasının parasal genişleme programı ve FED'in faiz artırımının Türkiye konut piyadasındaki en önemli tehdit olduğu belirtilmiş. Kuskusuz Avrupa Merkez Bankası da Fed de ekonomimiz üzerinde doğrudan etkili. Ancak Türkiye konut piyasasını değerlendirirken herhangi bir gelişmekte olan ülke ekonomisini değerlendirir gibi değerlendiremezsiniz. Değerlendirmeye konu olan ülkenin siyasi risk analizini, uluslararası ilişkilerdeki rolünü, coğrafyasından kaynaklanan tehdit ve fırsatları de günümüz koşullarına göre değerlendirmelisiniz. Zira iki yıldır Türkiye konut piyasasının en büyük problemi dış sermayenin, yabancı yatırımcının siyasi risk nedeniyle yatırımlarını beklemeye alması… İç piyasada da durum elbette ayni sekilde okunuyor. Dolayisiyla Fed kararinin Turkiye konut sektorunu etkileyecek en önemli etken değil ancak etkenlerden biri olduğu görüsündeyim. Ayrıca su konuya da dikkat çekmek isterim, ekonominin en sıkı darboğazdan geçtiği son donemde bile özellikle büyükşehirlerde konut talebinde de fiyatlarında da artış yaşanmıştır.”
