Borsadan çıkmak o şirketler için rasyonel, borsanın derinliği için olumsuz
Güncelleme Tarihi:
Türk sanayi devlerinin SPK Tebliği’nin verdiği hakkın ardından art arda borsadan çıkmaları borsanın derinliği açısından endişeleri doğurdu. Uzmanlara göre halka açıklık oranı düşük olan şirketin özkaynak talebi olmadığı sürece halka açık kalmasının avantajı bulunmuyor. Borsadan çıkma potansiyeli olan 25 şirketin halka açık kısmı BİST’in halka açık değerinin sadece binde 4’ünü oluşturuyor. Ancak özellikle köklü şirketlerin çıkması halka arzların ivme kaybettiği bu dönemde borsanın derinliği açısından olumsuz görülüyor.
Sermaye Piyasası Kurulu’nun Temmuz başında yayınladığı tedbir ile halka açıklık oranı yüzde 5’in altında olan şirketler için borsadan çıkışı kolaylaştırmasıyla birçok dev şirket borsadan çıkma prosedürlerini başlattı. Türk Demirdöküm’ün ardından, Petrol Ofisi A.Ş. Mutlu Akü, Alternatifbank ve son olarak Eczacıbaşı Yapı Gereçleri A.Ş. borsadan çıkmak için harekete geçti. Özellikle son yıllarda İstanbul Finans Merkezi projesi kapsamında halka arz seferberliği düzenlenmesi ancak 2013’ten bu yana sermaye piyasalarındaki dalgalanmayla birlikte istenilen halka arzların gerçekleşmemesi borsadaki payı az da olsa bu köklü şirketlerin çıkmasını daha önemli hale getiriyor.
HALKA AÇIK KISMIN BİNDE 4’ÜNÜ TEMSİL EDİYORLAR
SPK Tebliği ile birlikte şu an 26 şirket borsadan çıkma hakkını kolaylıkla elde edebilecek durumda. Bu şirketlerin arasındaki borsada işlem gören hisse payı çok düşük olsa da piyasa değeri 1 milyar TL’yi aşan 9 şirket bulunuyor. Bu grup içinde Denizbank, Finansbank ve TEB gibi önemli bankalar bulunurken Tuborg, Carrefour, Lafarge Aslan Çimento , Kent Gıda gibi dev sanayi ve perakende şirketleri de bulunuyor. Piyasa değeri 1 milyar TL’yi aşan Petrol Ofisi AŞ ile Alternatifbank şimdiden prosedürü başlatmış durumda.
Peki bu şirketlerin borsada işlem gören hisseler arasında ağırlığı ne? Halka açık piyasa oranı BIST’teki şirketlerin 577 milyar TL’lik piyasa değerinin yüzde 29 seviyesinde ve169 milyar TL’yi temsil ediyor. Bu 169 milyar TL içinde SPK tebliğine göre potansiyel borsadan çıkma hakkı elde edebilecek şirketlerin halka açık piyasa değeri ise toplamı 739 milyon TL seviyesinde bulunuyor. Yani bu şirketlerin tamamı borsadan çıkma hakkını kullandığında halka açık piyasa değerinden sadece binde 4’ü eksilecek.
BIST HALKA AÇIK KISIM GOLDMAN SACHS KADAR
Ancak çıkacak ve çıkma potansiyeli olan şirketler hem Türkiye’nin köklü şirketleri hem de piyasa değerlerinin büyüklüğü açısından dikkat çekiyor. BIST’teki şirketlerin 577 milyar TL’lik piyasa değeri içinde çıkma potansiyeli olan şirketlerin toplam piyasa değeri 38. 3 milyar TL ile yüzde 6.5’ini oluşturuyor. Yani bu şirketlerin tamamı çıktığında “Borsada işlem gören şirketlerin piyasa değeri” rakamından yüzde 6.5’lük kısmı kopup gidecek. BIST’in halka açık kısmın 169 milyar TL ile 79 milyar dolarlık bir değeri oluşturduğu düşünüldüğünde bu rakamın 1 Goldman Sachs piyasa değeri ettiğini de belirtmek gerekiyor. Köklü şirketlerin borsadan çıkıp yerine küçük ölçekli şirketlerin girmesi bu rakamın artırılması konusundaki şüpheleri de artırıyor.
“BÜYÜK ÖLÇEKLİLER ÇIKIYOR, KÜÇÜK ÖLÇEKLİLER GİRİYOR”
Özellikle büyük ölçekli şirketlerin halka açık paylarının az bile olmasının borsa için endişe verici bir durum olduğunu beliretn Global Yatırım Stratejisti Gökhan Uskuay büyük ölçekli şirketler çıkarken küçük ölçekli şirketlerin halka açıldığının altını çizdi. Uskuay “Yabancı yatırımcılar satın alma olarak Türkiye’ye geldiği zaman Pazar payında lider kuruluşları tercih ediyor. BIST’in en değerli şirketleri satıldıktan sonra çağrı gerçekleşiyor %5’in altında kalıyordu halka açıklık oranları. Yabancıların doğrudan satın almaları devam ettiği sürece bu süreç böyle devam edecek. Endişe veren durum ise BIST’in toplam halka açık piyasa değeri. BIST’in toplam halka açıklık piyasa değerinin düşmesi, BIST’in daralması anlamına gelir” diye konuştu.
BORSADAN ÇIKMALARI RASYONEL KARAR
Uskuay şirket cephesinden ise borsadan çıkma kararının rasyonel olarak gördüğünü belirtti. Bu kararı alacak şirketlerin sayısının artacağını belirten Uskuay “Çünkü ortaklıktan çıkarma alan şirketlerin halka açık oranları çok düşük olsa bile SPK mevzuatına tabi olmak zorundalar. Önemli nitelikli işlemler yapmaları durumunda bu ek bir yük olarak şirkete dönebiliyor. Gelecekte öz kaynak talepleri olmayacaksa; halka açık olmalarının bir avantajı yok. Aynı zamanda düzenli bir temettü ödeyen bir şirketse ortaklıktan çıkarmamaliyetinin kısa sürede çıkarabilecektir.“ dedi.
İşte dolaşımdaki payı yüzde 5'in altındaki şirketler. (Kırmızı ile işaretlenenler borsadan çıkma süreçlerini başlattıklarını açıkladı)
