Elektrik şirketleri için oranlar yeniden belirlenecek

MECLİS’te görüşül-meye devam eden ve Elektrik Piyasası Kanunu’nda değişiklik yapılmasını öngören tasarı yasalaşırsa, elektrik dağıtım bölgelerinde kayıp-kaçak oranları yeniden belirlenecek. Fakat hukukçular ve bazı elektrik sektörü temsilcileri bu maddeyi dağıtım şirketlerine haksız avantaj sağlayacağı gerekçesiyle eleştiriyor. Yasa bu haliyle çıkarsa, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) kayıp-kaçak oranlarını daha da yükseltebilir. Elektrik dağıtım şirketleri ise karını kayıp-kaçak hedeflerindeki düzeltmelerden sağlıyor. Görüştüğümüz bir sektör temsilcisi, “Yeniden belirlenecek olan kayıp-kaçak oranları ihale öncesi yayınlanmış olsaydı belki firmalar daha yüksek teklifte bulunacaklardı” yorumunu yapıyor.

Dağıtım ihalelerinin, önceden belirlenen kayıp-kaçak hedef oranlarına göre yapıldığını ve şirketlerin de bu oranlar dikkate alınarak teklif verdiğini anımsatan bir sektör temsilcisi, şunları söylüyor: “Dağıtım özelleştirmelerindeki fiyatın belirlenmesindeki en önemli etken olan kayıp-kaçak oranları, ihale süresinin bitiminden çok sonra şirketler lehine değiştirilmek isteniyor. Böyle bir yaptırım açıkça ihale şartlarının değiştirilmesi anlamını taşıyor. Kayıp-kaçak oranlarında gerçekleşmelerle öngörülenler arasında farklar çıkınca, ister istemez yasaya hüküm koyarak çözülmesi düşünülüyor. Bu konuya iki yönlü bakılabilir: 1) Dicle gibi kayıp-kaçağın çok yüksek olduğu bölgelerde, kayıp kaçak oranlarında revize yapılmazsa özelleştirme süreciyle ilgili ciddi sıkıntılar yaşanabilir. 2) Diğer açıdan bakıldığında da hedef kayıp-kaçak oranlarını aşağı çektiğinizde aradaki fark şirkete kar olarak dönüyor. ‘Bu oran böyle değilmiş, daha yüksekmiş’ denilmesi, ‘İhaleye çıkarken, bu hesaplar neden doğru yapılmadı’ sorusunu gündeme getirebilir.”

Kayıp kaçak oranlarının, öngörülenden yüksek çıkmasının ise dağıtım şirketleri açısından sorun teşkil ettiğini çünkü hedefe ulaşamayan şirketlerin zarar edeceğini kaydeden sektör temsilcisi, “Bu madde, yüksek bedeller vererek ihaleleri alan fakat bu bedelleri ödemekte zorluk çeken firmalara ihale şartlarına aykırı nakit sağlamaya yönelik bir uygulama olacaktır. Fakat diğer yandan kayıp kaçak bilgileri gerçekçi değilse, baştan neden doğru tespit edilmediği sorgulanabilir” şeklinde konuştu.

Tüketmeyen kişiden bedel alınır mı?

ELEKTRİK faturalarında asgari tüketim ücreti belirlenmesi maddesi hukukçular tarafından eleştiriliyor. Bu madde, EPDK’nın bölgelere göre asgari tüketim belirlemesi ve bu bedelin tüm tüketiciler için geçerli olmasını öngörüyor. Konuyla ilgili yorum yapan bir hukukçu, şöyle konuştu: “Tüketmeyen kişiden bedel alınabilir mi? Bir de neden teknik ve teknik olmayan kayıpları yüksek olan dağıtım şirketlerinden bu bedeller alınıyor? Dağıtım bedeli tüketim odaklı değil, kilovat saat gibi kapasiteye göre belirlenebilir.”