Borcu olan madenciyi işten atıyorlardı
Güncelleme Tarihi:
Soma'da yaşanan maden faciasından yaralı olarak kurtulan Bayram Çakan adlı madencinin 'madene yeniden girecek misiniz' sorusuna verdiği "Yeniden girmemiz lazım. Kredim var. Kredi ödüyorum bankaya" yanıt akıllara 1.5 yıl önce hacizlik olan maden işçilerinin işten çıkartılacağı tartışmalarını getirdi.
O dönem Hürriyet'in 'Göçükten beter genelge' diye manşetine taşıdığı olay Türkiye Taşkömürü Kurumu'nun (TTK) madencileri şoke eden bir genelgesine dayanıyordu.
DİKKATLERİ DAĞILIR
TTK genelgesinde sık sık haciz ve icralık duruma düşen işçilerin bu işlemlerini takip etmek için yoğun mesai harcamalarının sıkıntı yarattığı belirtilerek, şu ifadeler kullanılmıştı:
“İşçilere ait icralık dosyaların bulunduğu tespit edilmiştir. Özellikle yeraltındaki işlerin tehlike oranı yüksek olduğundan, küçük bir dikkatsizliğin onarılamaz hasara, can ve mal kayıplarına neden olabileceği dikkate alındığında; icralık işçilerin akıllarının sürekli iş harici konularla meşgul olması ve konsantrasyon problemi yaşamalarının muhtemel bulunması nedenlerinden dolayı işlerini dikkatli yapamama olasılığı bulunmakta, kendileri ve yanında çalışanların sağlığı ve iş güvenliği açısından büyük risk oluşturmakta, bu da iş verimini olumsuz yönde etkilemektedir. Bu işçiler, borçlarını kapatmaları ve ücretleri üzerindeki hacizleri kaldırmaları için yazılı olarak uyarılacak, kendilerine 1 yıl süre verilecek. Bu sürenin sonunda halen icra ve hacizleri kaldırmaya yönelik işlem yapmayan veya yeni hacizlere maruz kalan işçilere, İş Kanunu’nun 18 ve 19’uncu maddeleri gereği savunmaları alınmak suretiyle iş akitlerinin feshedileceği yazılı tebliğ edilecek. Tebligata rağmen durumlarında değişiklik olmayan işçilerin iş akitleri fesih edilecek."
MOTİVASYONU ETKİLİYOR
TTK Genel Müdürü Mahmut Özçelik, genelgeyi şu sözlerle savunmuştu:
"İş verimini artırmak adına önceden beri düşündüğümüz bu kararı uygulamaya geçirdik. İşyerine gelmeden doktora giden ve birkaç günlük rapor alanlar var. İcra takibinde olan madenciler var. Bunlar işyerinde motivasyonu, verimi etkiliyor. Yasal olarak yapılacak bir şey de görünmüyor. Uzun vadede böyle bir tedbir alındı. Bununun uygulanması lazım. Çünkü zaten işçi açığımız var. Üretimi artırmak için bu tür önlemler almamız lazım."
SENDİKALAR SERT ÇIKMIŞTI
Ancak söz konuus genelge sendikaların büyük tepkisini çekmişti. Türkiye Devrimci Maden Arama ve İşletme İşçileri Sendikası (DEV MADEN-SEN) Tayfun Görgün, “Maden işçileriyle ilgili düzeltilmesi gereken onca şey varken, icra dairelerinin alacaklarını düşünmek ve bu olaya insani bir kılıf uydurmak berbat bir durum. Genelgeden dolayı çok üzgünüz, utanıyoruz” derken Türkiye Maden İşçileri Sendikası (MADEN-İŞ) Genel Başkanı Nurettin Akçul da “Bu genelde bir kanuna değil, Yargıtay’ın içtihatlarına dayandırılmış. Maden işverenleri, bu tür haciz durumunda olan işçileri, şirketlerine halel gelmesin diye istemiyor. TTK kendisine güzel bir sığınak bulmuş. Bu genelgeyi çıkaranlar, madenlerde yürümenin bile ne kadar zor olduğunu biliyor mu" demişti.
