Doğalgaz işte böyle patlıyor
Güncelleme Tarihi:
Taksim'de gaz sıkışması nedeniyle yaşanan patlama, gözleri doğalgaz kullanımına çevirdi. Peki doğalgaz patlaması nasıl olur ve böyle bir olayın yaşanmaması için nelere dikkat edilmeli?
Bu soruların yanıtlarını TMMOB Makine Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Yrd. Doç. Dr Mete Kalyoncu vermişti.
Kalyoncu, daha önce konuyla ilgili yaptığı açıklamada günlük hayatta alınacak birkaç önlemle istenmeyen kazaların önüne geçilebileceğini belirterek şu ifadeleri kullanmıştı:
"Hidrokarbon esaslı bir yakıt olan doğalgaz renksiz, kokusuz ve zehirsiz bir yakıttır. Ancak havadan daha hafif bir gaz olduğundan, kapalı alanlarda sızma halinde yukarılarda toplanır. Kapalı hacimde yüzde 5-15 oranında havayla karışımı durumunda ateş veya kıvılcımla temas ettiğinde patlayabilir. Bu nedenle doğalgaz kullanılan cihaz ve tesisatta hiç bir şekilde gaz sızıntısı olmamalıdır. Ayrıca doğalgaz herhangi bir ortamda çok miktarda bulunduğu zaman, ortamda Oksijen miktarını azaltır. Oksijensiz kalan vücutta önce halsizlik başlar. Bu arada vücutta salgılanan laktik Asit kaslarda kramplara neden olur. Vücut kasılır, kişi hareket edemez ve bağıramaz duruma gelir, aynı ortamda kalmaya devam ederse solunum yetersizliği ve solunum felci ortaya çıkar.
Bu nedenlerden dolayı doğalgaz kullanılan ortamların sık sık havalandırılması ve sızıntı olup olmadığının kontrol edilmesi gerekir. Doğalgaz kokusuz bir gaz olduğu için gaz sızıntısının insanlar tarafından hissedilmesi amacıyla çürümüş Sarımsak kokusuna benzer bir kokuya kokulandırılır. Fakat bu her zaman gaz sızıntısını tespit etmek için işe yaramayabilir. Çünkü olumsuzlukların yaşandığı ve gaz sızdırmasının insanlar tarafından tespit edilemediği zamanlar genelde uyku zamanlarıdır. Bundan dolayı kokulandırmanın dışında gaz sızdırmazlığını tespit etmek için önlemler alınmalı ve gerekli emniyet sistemleri kurulmalıdır. Bu sebeple kullanılacak cihazlar alınırken, cihazda olabilecek maksimum sayıda emniyet sistemi olmasına dikkat edilmelidir."
Ayrıca doğalgaz tesisat projesinin gerçekleşmesi çeşitli aşamaları ve işlemleri içerir. Doğalgaz tesisatı üretim ve montajını yapan firmaların, dağıtım şirketinden sertifikalı firmalar olmasına mutlaka dikkat edilmeli. Söz konusu sertifikalı firmaların çalıştırdıkları ve işi yapan elemanlarda 'Doğalgaz ve Sıhhi Tesisatçılık Ustalık Belgesi' ve 'Kaynakçılık Ustalık Belgesi' olmalı. Ayrıca işi yapan sertifikalı firmada projeleri yapan ve projeye uygun olarak işin yapıldığını izleyen TMMOB Makina Mühendisleri Odası'ndan 'Doğalgaz İç Tesisat Yetki Belgesi' almış, Serbest Müşavirlik Mühendislik Hizmeti veren (SMM Belgeli) bir makine Mühendisi olmalı. Doğalgaz tesisatında kullanılan tüm tesisat malzeme ve cihazlarda yerli ürünlerde TSE, yurt dışından alınanlarda da TSE tarafından uygun görülen EN, ISO, IEC, DIN gibi standartlara uygunluk belgesi aranmalı."