Kürt petrolünde ‘arkası yarın’

Görüşme sonrası ortak açıklama yayınlandı: “Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nden Türkiye’ye petrol ticareti için Irak merkezi yönetiminin rızasını almayı ve 3 tarafın da çıkarlarına hizmet eden bir işbirliği planını hedefliyoruz.”

ANKARA-Erbil-Bağdat hattındaki gelişmeler, ‘Arkası yarın’ dizilere benzedi. Türkiye, Erbil ile tarihinin en kapsamlı enerji anlaşmasını hayata geçirmek için uğraşırken, bir yandan da Irak hükümetinin onayını almaya çalışıyor. Geçtiğimiz yıl anlaşma söylentilerinin ortada dolaştığı sırada, Yıldız’a Erbil’e iniş izni vermeyen Bağdat, yine manevrasını havacılık üzerinden yaparak, Türk özel uçaklarına Irak hava sahasını kapadı. Bağdat’ın bu hareketi gündeme otururken, dün ilginç bir gelişme daha yaşandı. Enerji Bakanı Taner Yıldız, sürpriz bir kararla Bağdat’a uçtu. Yanıt bekleyen soru, Türkiye’nin Bağdat’ı anlaşmalar konusunda ikna edip etmeyeceği…
Türkiye’nin Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKYB) ile yaptığı petrol anlaşmasına tepki olarak geçen cumayı cumartesiye bağlayan gece Kuzey Irak hava sahasını Erbil’e gidecek Türk özel uçaklarına kapatan Bağdat yönetimi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın özel uçağına izin verdi.

ŞEHRİSTANİ İLE GÖRÜŞTÜ

Yıldız dün saat 15.00 civarında ATA uçağı ile Bodrum’dan başkent Bağdat’a hareket etti. Yıldız, Irak’ın Enerjiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Hüseyin el Şehristani ile ofisinde görüştü. Bu, geçtiğimiz yıl uçuşu iptal olan Bakan Yıldız’ın, o tarihten bu yana Irak’a ilk gidişi oldu. Türk şirketi Genel Enerji’nin Erbil’e bir grup işadamı ve gazeteci götürecek uçağına ise dün izin çıkmadı. Genel Enerji yetkilileri Erbil’e tarifeli uçakla gitti.

IRAK: TÜRKİYE KABUL ETTİ

Reuters, görüşme sonrasında El Şehristani’nin “Irak yapılacak ihracat için Bağdat’ın onayının olması gerektiğini Türkiye kabul etti. Mekanizmayı tartışacağız” dediğini aktardı.

ÜÇLÜ MEKANİZMA PLANI

Bakanların konuyla ilgili yayınladıkları ortak deklarasyon şöyle:
“Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nden Türkiye’ye petrol ticareti için Irak merkezi yönetiminin rızasını almayı ve 3 tarafın da çıkarlarına hizmet eden bir işbirliği planını hedefliyoruz.”

Bağdat’ın bu hamleleri, Türkiye ve IKYB’nin milyar dolarlık anlaşmalarına tepki olarak algılanıyor. Bir sektör temsilcisi bu konuda şu yorumu yapıyor:
“Gaz ve petrol satılırken, Bağdat için mağduriyet yaratılmamasının önüne geçilir. Sorun Bağdat’ın, Türkiye’nin Kuzey Irak’la olan bu ilişkisini hazmedemiyor oluşu. Merkezi hükümet, yakın işbirliğinin arkasından siyaseten başka gelişmeler olabileceğinden endişe ediyor. Kuzey Irak’ın ekonomik olarak Türkiye’ye fazla bağımlı olmasından endişe ediyor.”

YILDIZ BUGÜN ERBİL’DE

Bakan Yıldız, dün gece Bağdat’tan Erbil’e geçti. Yıldız, bugün Erbil’de Petrol ve Gaz Konferansı’na katılacak.

PERDE ARKASI

ÖZEL Türk uçaklarına uygulanan yasak Türkiye’nin Bağdat Büyükelçisi Faruk Kaymakçı’nın, Irak Başbakanı Nuri El Maliki’nin danışmanına ilettiği, “Yüz yüze konuşun, ondan sonra karar verin” mesajıyla açıldı. Kaymakçı’nın iki gün boyunca verdiği bu mesajın ardından Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, dün sabah saatlerinde Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari’yi aradı ve “Süreç, Bağdat olmadan tamamlanamaz.” diyerek güvence verdi. Davutoğlu, Irak Bölgesel Kürt Yönetimi ile imza atılan 6 sözleşmenin Irak Anayasası’na uygun olduğunun güvencesini verdi ve konunun detaylarının birinci elden Yıldız ile görüşmede ele alınmasını ve Maliki yönetiminin ondan sonra karar vermesini istedi. Zebari, bu mesajı Maliki’ye iletti ve saat 13:00’te Yıldız’ın uçağı için izin verildi. Yıldız, Bağdat’ta ilk olarak enerjiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Hüseyin El Şehristani ile görüşecek. Eğer Yıldız, Şehristani’yi, Türkiye’nin ‘Bağdat olmadan adım atmayacağı konusunda’ ikna edebilirse Maliki ile de görüşmeyi hedefliyor. Yıldız, Başbakan Erdoğan’ın Irak Başbakanı’nı aralık veya ocak ayında beklediği mesajını da iletecek.