Güncelleme Tarihi:
ULAŞTIRMA, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım’ın geçen ay açıkladığı havayollarında ‘tavan fiyat’ uygulaması tartışma yarattı. Pegasus Havayolları Yönetim Kurulu Başkanı Ali Sabancı, Kurban Bayramı’ndan sonra uygulanmaya başlaması beklenen ‘tavan fiyat’ uygulamasının doğru olmayacağını ifade etti. Hürriyet Dünyası’nın sorularını yanıtlayan Sabancı, 2003 yılında yaşanan serbestleşmenin ardından Türk sivil havacılığının her yıl ortalama yüzde 24 büyüyerek 2012 yılı sonunda 32 milyon yolcuyla rekor kırdığını hatırlattı.
MUHTEŞEM İŞLERE MÜDAHALE
Sabancı, “Havayolu gerçekten halkın yolu haline geldi. Havacılık adına rekorlar kırıldı. Tavan fiyatı gibi bir uygulamayla bu yapılan muhteşem işlere müdahale etmenin doğru olmayacağını düşünüyorum. Böyle bir uygulama olursa bundan en fazla son dönemde özellikle doğu illerine yapılan yatırımlarla 24’ten 51’e çıkarılan havalimanları etkilenir. Çünkü uzun uçuşlar bu sistemle verimli olmaz” dedi.
OTEL FİYATLARI DA ARTIYOR
Havayollarında fiyatların doluluk arttıkça arttığını ve biletlendirmenin özel bir yazılımın takip edilerek yapıldığını anlatan Ali Sabancı, “Tabii ki siz uçuştan bir gün önce bilet alırsanız bir ay önce alandan daha fazla ücret ödersiniz. Bu aslında yüksek sezonda otellerin fiyatının artmasından farklı değil. Ya da palamut, hamsi fiyatının artıp azalmasından farklı değil. Biz yaptığımız dinamik fiyatlamayla 2013’te misafirlerimizin yüzde 73’ü olan 38.5 milyon misafirimizi 100 TL’nin altında uçurduk. Yüzde 26’sını oluşturan 13.7 milyonu ise 50 TL’nin altında uçurduk. Uçak biletleri dünyanın en hızlı tüketim maddesidir, raf ömrü yok bu ürünün” diye konuştu.
Neden sadece THY uçuyor?
ALİ Sabancı, rekabetin fiyata yansımasını, “2002 yılında mevcut havayolunun ortalama bilet fiyatı 97 TL idi. Serbestleşmenin ardından 2013 yılında ise birleşik enflasyonun yüzde 191, akaryakıt fiyatlarını ise 235 dolardan 987 dolara çıkmasına rağmen tüm hava yollarının ortalama bilet fiyatları 132 TL oldu” örneğiyle anlattı. Pegasus’un bugün ortalama fiyatının 97.2 TL olduğunu belirten Sabancı, “Rekabetin fiyata nasıl olumlu etki yaptığı görülüyor. Biz aynı iddiamızı Atatürk Havalimanı için de sürdürüyoruz. İstanbul-Ankara-İstanbul uçuşu için 3 Ekim’de internetten tüm hava yollarının fiyatlarına baktık. Bayram dönemine denk gelen 13 Ekim tarihli ve eşdeğer saatlerde bu hat için THY’nin Atatürk Havalimanından fiyatı 380 TL, Anadolu Jet Sabiha Gökçen fiyatı 238 TL, Pegasus 172 TL. Yine 3 Ekim’e baktığımız, 5 Kasım tarihli eşdeğer saatlerde bu hat için fiyatlar, THY 178 TL, Anadolu Jet 113 TL, Pegasus 72 TL. Bizim iddiamız, Atatürk Havalimanı’ndan bize günde 5 sefer versinler bu fiyatları yarı yarıya aşağıya çekeriz. Neden Atatürk Havalimanı’nda sadece THY uçabiliyor, neden orada rekabet yok” dedi.
‘Dış’ hatlar rekabete açılmalı
YURTDIŞI uçuşlarının rekabete açılması gerektiğini vurgulayan Ali Sabancı, “Havayolunu halkın yolu haline getiriyoruz. Ama bu halk sadece yurtiçi mi uçuyor yurtdışı uçmuyor mu“ dedi. Sabancı, şöyle konuştu: “Asıl problem burada. Yurtiçinde ki muazzam büyümeyi yurt dışında göremiyoruz. Dış hatlarda büyüme yüzde 11. dış hatlarında rekabete açılması lazım. Örneğin Bişkek’e Türkiye’den sadece THY nin uçtuğu dönemde 5 saatlik İstanbul-Bişkek bilet fiyatı 600 Euro idi. Pegasus Bişkek’e uçmaya başladı, THY’nin İstanbul-Bişkek fiyatı 365 Euro’ya indi. Bizim burada ki fiyatımız ise 280 Euro. Bu ucuz fiyatlandırmayı nasıl yapıyoruz derseniz en büyük nedeni işletme maliyetlerimizin düşük olması. Maliyetlerimiz THY’nin yüzde 30 altında. ”
Doğu uçuşları zararlı çıkar
SİVİL Havacılık Genel Müdürlüğü’nün (SHGM) havayolu şirketlerinin görüşünü alarak değerlendirme yapmasının önemli olduğunu vurgulayan Sabancı, “Bizim görüşlerimizi tek tek dinlemeleri sektör açısından çok önemli” dedi. Tavan fiyatının dezavantajlarına dikkat çeken Sabancı şu örnekleri verdi: “Türkiye’nin şartları ve coğrafi yapısı nedeniyle havacılıkta batı doğuyu sübvanse ediyor. Geç alan erken alanı sübvanse ediyor. Tavan fiyat bunu önler. Uzun hatlar dezavantajlı hale gelir. Biz hava yolunu halkın yolu yapmak isterken bu doğru olmaz. Tavan fiyatta havayolu, 36 dakikalık İstanbul-Ankara hattında mı uçmayı tercih eder yoksa 2 saatlik İstanbul-Van hattında uçmayı mı. Tavan fiyat, taban fiyatı da yükseltir. ”