SPK’da son dakika sürprizi

Meclis’te kabul edilen SPK Kanunu’na getirilen önergeye göre SPK Başkanı ve üyelerinin görev süreleri sona erecek. SPK Başkanı ve kurul üyeleri görev süreleri bitene kadar maaşları ve özlük haklarını alarak başkanlık müşavirliğine atanacak. Akgiray ve kurul üyelerinin tekrar görev başına getirilip getirilmeyeceği ise belli değil.

SON DAKİKA ÖNERGESİ DAMGA VURDU

Sermaye piyasasına köklü değişiklikler getirerek borsayı yeniden yapılandıran SPK Kanunu'nun Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından onaylanmasıyla SPK Başkanı Vedat Akgiray ve üyelerin görev süreleri sona erecek. Tasarının geçici 7. Maddesine ilişkin Babacan tarafından verilen önergenin gerekçesinde “Başkan ve üyelerin yeniden atanma şartlarında önemli değişiklikler getirilmiştir. Bu nedenle kanunun gerektirdiği yeni üye yapılanmasının oluşturulabilmesini teminen mevcut Kurul Başkanı ve üyelerinin görevlerine son verilerek kurul karar organlarının yeniden teşkil edilmesi öngörülmektedir” denildi.

İSTİNYE ARAZİSİ HAZİNE’YE KALDI

Yasaya göre İMKB ve İstanbul Altın Borsası’nın tüm malvarlığı, borç ve alacakları, hak ve yükümlülükleri ile tüm kayıtları Borsa İstanbul’a devredilecek. İMKB’nin halen kullandığı binalar Borsa İstanbul’da kalacak, ancak İstinye’deki arazinin de aralarında bulunduğu bazı malları Hazine’ye devredilecek. Babacan bu arsalara okul yapılacağını söyledi. Borsa İstanbul’un yüzde 49 hissesi Hazine’ye, kalan yüzde 51 hissesi de kendi adına geçti. Şirketin sermayesinin yüzde 4’ü İMKB’nin mevcut üyelerine, binde 3’ü İstanbul Altın Borsası üyelerine eşit ve bedelsiz olarak, yüzde 1’i ise Türk Sermayesi Birliği’ne bedelsiz devredilecek. Borsa İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı ve üyeleri seçilinceye kadar İMKB’nin mevcut başkanı, üyeleri görevlerine devam edecek. Borsa İstanbul ile bağlı ortaklıkları ve iştirakleri, kamu iktisadi teşebbüsleri dahil sermayesinin yarısından fazlası kamuya ait olan veya özel kanunla kurulan kamu kurum, kuruluş ve ortaklarına uygulanan mevzuat, uygulama ve kısıtlamalara tabi olmayacak.

MERKEZİ TAKAS UYGULAMASI DÜZENLEMESİ

Düzenlemeyle Türkiye’de ilk kez merkezi takas uygulaması konusunda hukuki düzenleme yapıldı. Yurtdışı uygulamalara paralel olarak merkezi takas işlemlerinde olduğu gibi merkezi saklama fonksiyonu da düzenleme, gözetim ve denetim altına alındı. Merkezi takas kuruluşlarının kuruluşuna kurulun teklifi üzerine ilgili bakan tarafından izin verilecek. Ayrıca Bakanlar Kurulu, finansal sistemin bütününe sirayet edebilecek ölçüde olumsuz bir gelişmenin ortaya çıkması halinde, alınacak tedbirleri belirlemeye yetkili olacak.

ÖZEL FON KURULACAK

18 Aralık 1999 tarihinden önce, kurulca tüm yetki belgeleri iptal edilen aracı kurumların yatırımcılarının sermaye piyasası faaliyetlerinden doğan alacaklarının ödenmesi için Özel Fon kurulacak. 31 Aralık 2012 tarihine kadar fondan bir alacak sahibine yapılacak ödeme tutarı 18 bin 729 TL’yi aşamayacak. Müflis aracı kurumdan alacaklı görünen ortaklar, yönetim kurulu ve denetleme kurulu üyeleri, personeli ile bunların eşlerine ve üçüncü derece dahil kan ve sihri hısımlarına ödeme yapılmayacak. Faaliyet alanı ulusal veya uluslararası olabilen anonim şirket statüsünde ürün ihtisas borsaları, Bakanlar Kurulu kararı ile kurulacak. “Kira sertifikası” ve “varlık kiralama şirketleri” kavramları ilk kez düzenlendi. “Borsacılık faaliyeti” tanımı ilk kez Türk hukuk sistemine eklenerek, borsaların hangi çerçevede SPK’nın gözetim ve denetimine bağlı olduğu ayrıntılı olarak düzenlendi.

Ağır cezalar geliyor

MECLİS’ten geçen Sermaye Piyasası Kanunu ağır cezalar da getiriyor. Buna göre sermaye piyasası araçlarının fiyatlarını veya yatırımcıların kararlarını etkilemek amacıyla yalan bilgi veren, söylenti çıkaran, haber verenler, 2-5 yıl hapis cezası ile cezalandırılacak. Ancak, kişi pişmanlık göstererek, 500 bin TL’den az olmamak üzere, elde ettiği menfaatin 2 katı miktarı Hazine’ye soruşturma başlamadan önce öderse hakkında cezaya hükmolunmayacak. Yatırım kuruluşları ile sermaye piyasası kurumları, bir işlemin suç teşkil ettiğine dair herhangi bir bilgi veya şüphe bulursa bu durumu bildirecek. Yapılan düzenlemelere, SPK’ca alınan kararlara aykırı hareket eden kişilere 20 bin TL’den 250 bin TL’ye kadar para cezası verilecek. Henüz kamuya duyurulmamış bilgilere dayalı olarak sermaye piyasası araçları için alım ya da satım emri vererek menfaat temin eden kişiler, 2-5 yıl hapis cezasına çarptırılacak.