Kayseri'nin devleri birer birer çöktü
Güncelleme Tarihi:
Hacılar Elektrik Sanayi’nin (HES) kurucu dört ailesi Kayseri’de eski bir tüccar geleneği olan “ortaklık” kültürü ile büyüdüler. Özbek, Erkan, Boydak ve Büyükmıhçı Aileleri’nin 1970’lerde temelini attıkları HES Grubu’ndan geriye hazin bir tablo kaldı. Büyükmıhçılar’ın sanayi tesisleri birer birer kapandı. Erkanlar küçük bir işletmede işlerini yürütüyor. Özbekler'in HES Kimya'sı icradan alıcı bekliyor. İşin en dramatik noktalarından biri, Özbek Ailesi'nin kurucu ortakları arasında bulunduğu Türkiye Finans'ın şimdi fabrikadaki makinelere ipotek koymuş olması... Hasan Hüseyin Özbek yaşadıkları ile ilgili “Biz bir dönem yerin yedi kat üzerine çıktık şimdi yedi kat yerin dibindeyim” diyor.
Türkiye'de Anadolu kaplanları efsanesinin yaratıcısı denilince ilk akla gelen HES Grubu olur. Kayseri'nin önde gelen dört ailesi 1970’lerde HES’in temelini attı. Zamanla işleri büyüdü; mobilyadan elektroniğe, makineden kimyaya birçok alanda faaliyet yürüttüler.
Bir dönem 17 şirkete erişen, bünyesinde 4 bin 500 kişi çalıştıran grupta yollar 1990’lı yılların ikinci yarısından sonra ayrılmaya başladı. Sahip olunan şirketler
Ancak dört Anadolu kaplanı arasında şimdilerde bir tek Boydaklar güçlü bir biçimde yollarına devam ediyor. Geride kalan üç köklü ailenin sahip oldukları tesislerin kapıları kilitli, fabrika kapılarını gün aşırı icra memurları aşındırıyor.
MİO markası ile temizlik ürünleri üreten, Özelleştirme İdaresi’nden Taksan Makine’yi satın alan Büyükmıhçılar ve Kayseri’nin en büyük üç fabrikası arasında gösterilen HES Kimya’nın sahibi Özbekler'e ait şirketlerinin tamamına yakın üretimden düştü. Şirketlerin çoğu hakkında iflas kararı verildi.
HES KİMYA İCRADAN ALICI BEKLİYOR
ÖZBEK AİLESİ: 1992’de temeli atılan HES Kimya, Kayseri’nin üç büyük fabrikası konumundaydı. Şirket 1990’ların sonunda Türkiye'nin en büyük ilk 500
şirketi arasına girdi. 2001 krizi öncesi banka kredisi ile yapılan yatırım ve sonrasında yaşanan devalüasyon HES Kimya için de sonun başlangıcı oldu. Uzun bir
� |
| EMEKLİ MAAŞINI BİLE KESİNTİLİ ALIYOR |
Merhum Cumhurbaşkanı Turgut Özal ile yakın ilişkisini anlatan HES Kimya’nın sahiplerinden Hasan Hüseyin Özbek (76) şirketleri ile ilgili sonun başlangıcının 2001 krizi olduğuna işaret etti. Bir dönem 1700’e yakın kişi çalıştıran, Türkiye Finans'ın kurucu ortağı olan, ancak şimdilerde emekli maaşını bile kesintili bir şekilde alan Özbek şunları söyledi: “2001 krizi öncesi çocuk bezi yatırımına girdik. Bu yatırımdan kısa bir süre sonra devalüasyon oldu. 12 trilyon (12 milyon lira) olan borcumuz iki katına çıktı. Sonrasında bir türlü durumu toparlayamadık. Şirketlerimizin iflasına karar verildi. Bankalar bize o dönem hiç yardımcı olmadı. Tüm şirketlerimiz battığı gibi sahip olduğum 14 daire de satıldı. Hepsi borçlara gitti. Şuan oturduğum ev dahi satılmış durumda. Aldığım Bağ-Kur parasında bile kesinti yapıyor. Elimeayda 430 lira geçiyor. 32 trilyon batırdım ama hala da borç ödüyoruz. İyi olduğumuz zamanda yanımızda 1.700 kişi çalışıyordu. Biz bir dönem yerin yedi kat üzerine çıktık şimdi yedi kat yerin dibindeyim. Bu yaşadığımız durumun da bir imtihan olduğunu düşünüyorum. Bizde içki yok kumar yok… Çömlekte pişirip kapağında yiyen insanlardık. Mütevazı bir hayatımız oldu hep. Bundan 10-15 yıl önceye kadar Kayseri'deki her türlü hayır işinde adı ilk 10 kişi arasında yer alan kişiydim. Bugün ise bu durumdayız ” |
İflas İdaresi alacaklı listesini oluşturdu; fabrikayı icradan satışa çıkardı. 36.750 metrekare alan üzerine kurulu fabrika için 25 milyon lira muhammen bedel belirlendi.
HES Kimya için oluşturulan iflas idaresi yetkililerinden alınan bilgilere göre toplam alacak miktarı 100 milyon lira dolayında. Fabrikanın ilk icra ihalesi 4 Eylül günü yapılacak.
Çok sayıda bankanın alacaklı olduğu fabrikada alacaklı kurumlar listesinde bir bankanın ismi dikkat çekiyor. Alacaklı konumundaki Türkiye Finans Katılım Bankası’nın kurucu ortaklarından biri aynı zamanda HES Kimya’nın da sahibi Özbek Ailesi’ydi.
MİO’NUN İFLASINA KARAR VERİLDİ
BÜYÜKMIHÇI AİLESİ: Sanayici geçmişi 1950’lere dayanan, HES Grubu’na 1980’li yılların ortasında dahil olan Büyükmıhçı Ailesi son 3-4 yıldan beri yaşadığı mali darboğazı aşamayınca gruptaki şirketlerin çoğu üretim dışı kaldı. "MİO" markası ile temizlik ürünleri üreten Büyükmıhçı Kimya’nın iflasına karar verildi.
Dönemin Başbakanı Turgut Özal’ın tavsiyesi ile kurulan Hesfiber Fiber Optik ve Elektronik Sanayi icradan satışa çıkarıldı; icra ihalesinde alacaklı banka fabrikanın sahibi oldu. Hesfiber için belirlenen değer 45 milyon TL seviyesindeydi.
Özelleştirme İdaresi’nde satın alınan TAKSAN Takım Tezgâhları Sanayi A.Ş. fabrikası da icralık olan bir diğer tesis. “Fabrikalar kuran fabrika” olarak anılan TAKSAN için belirlenen muhammen bedel ise 30 milyon TL seviyesinde.