Bu kuraklık baÅŸka... Çiftçiyi kırıp geçirdi

Doğu Anadolu Tarımsal Üreticiler ve Besiciler Birliği (DATÜB) Başkanı Nazmi Ilıcalı, küresel çaptaki kuraklıktan çok Türkiye'deki kuraklığın da ciddi boyutlara ulaştığını ve Doğu Anadolu'da çiftçiyi kırıp geçirdiğini belirtti.

Ilıcalı, "Kendimden bir örnek vereyim. 1500 dekar ekmiştim, 700 dekarı hiç biçilmedi. Biz buğdayı eylül, ekim ayılarında ekeriz. En geç Kasım gibi yeşerir. Bu yıl da buğdayı ektik. Yağmur yağıp yeşermesi lazımdı. Ancak öyle olmadı. Yeşermeyen buğdaylar Haziran aylarında toprağın altında yoğurt halini aldı ve tohumlar kesti. Çiftçiler arasında bir tabir vardır tohum kesmek. Yani ürünün tamamen kullanılmaz hale gelmesi. Uzun yıllardır hiç görülmemiş bir şeydir bu bölgede" dedi.

ÃœRETÄ°CÄ°LER AÄžLIYOR                Â

Ilıcalı ek olarak, "Bu yıl görülen kuraklık baÅŸka. YaÄŸmur yaÄŸmamasıyla birlikte aşırı soÄŸuklar da etkili. Ekili alanların 3'te 2'sine yakını yok oldu. Ãœreticiler aÄŸlıyor. Çiftçinin tek sermayesi buÄŸday. Eskiden bu tip ÅŸeylerde devlet destek verirdi. 2090 sayılı Tabiat Yasası gereÄŸince zarar eden çiftçiye ödeme yapardı devlet zararı kadar. Ancak ÅŸimdi çiftçiye tohumlarını sigorta etme sistemi çıkardılar. Sigortasını ettirmek için para vermek lazım. Köylü buna alışık deÄŸil ki. Toprağını sigorta ettirmek istemez" dedi.Â

Doğu Anadolu çiftçilerin hayvanlarına yedirecekleri yem ve yeşil otlarının bile olmadığını belirten Ilıcalı, "Bu seneki kuraklık farklı kuraklık çiftçiyi kırdı geçirdi.  Şu anda çiftçinin hayvanına yedireceği ot yok. Otu samanı olmayan çiftçi nasıl hayvancılık yapsın, çiftçi devletten aldığı nasıl ödesin. Topraktan gelen her şeyi etkileyecek, hayvan ürünleri fiyatları da haliyle yukarı çekilecek" dedi.

ZİRAATÇILAR BİRLİĞİ BAŞKANI ÜRETİCİLERİ UYARDI

Son yıllarda görülen en şiddetli kuraklık olayları başta buğday, mısır ve soya fasulyesi olmak üzere hem tarım hem de hayvancılık sektörü için büyük önem taşıyan ürünlerin fiyatlarını yukarı çekti.

Bu ürünlerin fiyatların son beş haftada yüzde 50’nin üzerinde bir artış görüldü.

Küresel çaptaki bu artışın Çin ve Mısır’a kadar birçok ülkeyi etkileyeceği konuşulurken, Türk üreticilere de ciddi uyarılar geldi.

Türkiye Ziraatçılar Odası BirliÄŸi Genel BaÅŸkanı Şemsi Bayraktar, dünyayı bekleyen yeni gıda kriziyle ilgili olarak dünyada yaÅŸanan geliÅŸmelerin Türkiye'yi de etkileyeceÄŸini, özellikle İç Anadolu ve DoÄŸu Anadolu bölgelerinde yaÅŸanan kuraklık nedeniyle hububat üretiminde azalma olacağını söyledi ve üreticilerin ellerindeki ürünleri en iyi ÅŸekilde deÄŸerlendirmesi gerektiÄŸini konusunda uyardı. Â

         

"BİLSEYDİM YAĞMUR DUASINA ÇIKARDIM"

Bayraktar, "Bugün enterans olaylar yaşanıyor. ABD Tarım Bakanı, bilseydim yağmur duasına çıkardım diyor. Başta Çin olmak üzere Mısır'a büyük talep var. Kuraklığın dışında başta Çin olmak üzere büyük talep var. Gerekli arz olmadığıdan fiyatlar yukarı çekiyor. Buğday 197 milyon tondan 182 milyon tona gerilemesini bekliyor.Pirinç stokları 104 milyon tondan 102 milyon ton seviyesine inecek. Bütün bunları dünya açısından değerlendirdiğimizde, bu durumun Türkiye'yi etkilememesi mümkün değil. Üretimde bir düşüş varsa bu durum fiyatları yukarı çekecek. Hububatta üretimde bir düşüş bekliyoruz. Ürün çok değerlendirdi. Çiftçinin aceleci davranmaması gerekiyor pazara arz etmede. İyi bir ürün pazarlması şart" diye konuştu.

Şemsi Bayraktar sözlerine şöyle devam etti;

"Önümüzdeki on yılda emtia fiyatları yüzde 10 ve 30 arasında artmasını bekliyoruz. Yağlı tohum ve hububat diyatlarının daha da artmasını bekliyoruz. Bunun nedeni Asya ülkelerindeki talebin değişmesi. Sulama yatırımlarımızın, GAP (Güney Anadolu Projesi), DAP (Doğu Anadolu Projesi) ve KAP(Konya Ovası Projesi) gibi projelerin, barajların bir an önce bitirilmesi büyük önem taşıyor. Çiftinin de bu alanda desteklenmesi gerekiyor."

HAYVANSAL ÃœRÃœNLER ZAMLANABÄ°LÄ°R

Buğday, mısır ve soya fasulyesi fiyatlarının iki katından fazlasına çıkması hayvanların yemlerini yurt dışından ithal eden Türk çiftçiler için farklı bir tehlikeyi daha gündeme getirdi.

Soya fasulyesi, mısır ve buğdayı hayvan yemleri olarak kullanan Türk üreticiler, şimdi bu yemleri daha pahalı alacağından, hayvanlar ürünlerin nihai fiyatlarının artması da bekleniyor.

Hububat-Sen Başkanı Abdullah Aysu, "Bunun etkisi şöyle olacak: Soya ve mısır konusunda Türkiye'deki üretim yeterli değil. Yem konusunda soya ve mısıra yüklenmiş durumda. Soya ve mısır fiyatlarının yükselmesi hayvansal ürünlerin fiyatlarını yukarı çekecek. Hayvansal üretimde yem hep ithal ediliyor. Türkiye'nin ilk olarak yem sıkıntısını çözmesi gerekiyor" dedi.

ygocmez@hurriyet.com.tr