S&P'den Türkiye'ye son dakika açıklaması

S&P'nin 1 Mayıs'ta Türkiye'nin kredi notu görünümünü “pozitiften  durağana” çevirmesiyle ilgili hükümetin gösterdiği tepkiye ilişkin AA  muhabirinin sorularını cevapladı. Coughlin, “Bazen şirketlerden ve ülkelerden  bizimle olan anlaşmasını fes edenler olabiliyor, bazı ülkeler ayrılıyor. Fakat  biz 127 ülkeyi değerlendirmeye devam ediyoruz” diye konuştu.

Türkiye'nin kredi derecelendirme kuruluşu ile anlaşmasını feshetmesi  durumunda herhangi bir derecelendirme yapılıp yapılmayacağı sorusu üzerine  Coughlin, Fransa ile olan ilişkilerini örnek gösterdi.

Coughlin, “Fransa reyting anlaşmasından 2000 yılında geri çekildi.  Fransa'yı halen derecelendirmeye devam ediyoruz, çünkü finansal piyasalar için  büyük bir oyuncu ve müşterilerimiz için önemli olduğunu düşünüyoruz” yorumunu  yaptı.

Ülkelerin isteği dışında da derecelendirmeye tabi tutulabileceğini  belirten Coughlin, “Derecelendirmemize baktığınızda, Fransa'nın  derecelendirmesinin yanında talep edilmemiş derecelendirme (non-requested rating)  notunu görebilirsiniz” dedi.

Coughlin, S&P kredi derecelendirmesini tek taraflı olarak fes eden ya da  kendisi ile kredi derecelendirme anlaşması yapmak istemeyen ülkelerin ve  şirketlerin derecelendirmesini yapmaya ve yayınlamaya devam edebileceklerini de  dile getirdi.

Coughlin, S&P, Moody's ve Fitch gibi kuruluşlara alternatif olarak yeni  kredi derecelendirme kuruluşlarının kurulması için çeşitli ülkelerde çalışmaların  başladığının hatırlatılması üzerine ise, “Biz bu durumda karşısında rahatız.  Hindistan ve Japonya gibi ülkelerde de bazı küçük derecelendirme kuruluşları  var” bilgisini verdi.

Coughlin, “Bizim derecelendirme kabiliyetimizi kopyalamak çok zordur.  Kendi pozisyonumuzla ilgili rahatız. İşimizin doğasında bu var. Birçok müşterimiz  derecelendirmelerimiz sonucunda hayal kırıklığına uğrayabilir. Reyting işine  girmek isteyenler varsa, tabii ki girebilirler. Biz bu alanda küresel lider  olmaya devam edeceğiz” şeklinde konuştu.

Türkiye S&P ilişkisi

S&P, 1860 yılında Henry Varnum Poor tarafından kuruldu, 1941 yılında  şirket haline geldi.

Özellikle 1970'li yıllardaki ekonomik bunalımın getirdiği borç krizleri  ve 1982 yılında Meksika'nın yaşadığı ekonomik sarsıntının, para sisteminin  uluslararası işleyişinde öngörü gerektiren bir uyarı sistemini doğurması üzerine  S&P, giderek daha fazla uluslararası şirketin ve ülkenin kredi derecelendirmesini  yapmaya başladı.

S&P, geçen yıl Eylül ayında, Türkiye'nin yerel para cinsinden kredi  notunu yükselterek, İstanbul'da düzenlediği basın toplantısıyla yeni Türkiye  ofisini tanıtmıştı.

S&P'nin, Mayıs ayı başında Türkiye'nin kredi notu görünümünü pozitiften  durağana çevirmesi üzerine Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın tepkisine, Royal Bank  of Scotland'ın Başekonomist Timothy Ash ile Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı  Christine Lagarde'dan destek gelmişti.

Ash, “Başbakan haklı, S&P yanlış yaptı”, Lagarde da “Bazen yapılan  değerlendirmede bir hata varsa bu dile getirilmeli. Hatanın gerekçelerinin  anlatılmasında bir sakınca yok” açıklamasını yapmıştı.

Önce milli gelir, şimdi döviz rezervi

Geçen hafta İstanbul'daki basın toplantısında Türkiye Baş Analisti Eileen  Zhang krizdeki Avrupa ülkelerinin notlarını Türkiye'den yüksek tutmalarının  gerekçesi olarak Türkiye'nin kişi başı milli gelirini göstererek, “Türkiye'nin  geliri 5-10 bin dolarla orta düzeyde. O ülkelerin gelirleri daha yüksek”  ifadelerini kullanmıştı.

S&P'nin neden kişi başı milli geliri Türkiye'nin neredeyse 10'da biri  seviyesinde olan Hindistan;ı yatırım yapılabilir ülke notu ile değerlendirirken,  neden Türkiye'yi bu seviyenin altında derecelendirdiği sorusuna cevaben Coughlin,  “Kredi notu derecelendirmede farklı göstergelerimiz var, milli gelir bunlardan  bir tanesi. Biz burada Türkiye döviz borçlanmasına mı gidecek, yoksa döviz  birikimini mi artıracak, ona bakıyoruz.

Türkiye hali hazırda Amerika'dan sonra  dünyanın en yüksek cari açık veren ülkesi durumunda. Fakat Hindistan ise dünyanın  en büyük ve güçlü döviz rezervlerinden birine sahip. Evet, Hindistan'ın milli  geliri düşük ama döviz rezervi fazla...” yanıtını vermişti.