Güncelleme Tarihi:
SON dönemde ABD ve İtalya’yı not indirimleriyle sarsan kredi derecelendirme kuruluşu Standard and Poor’s (S&P), dün de Türkiye’deki ekonomi çevrelerini heyecanlandırdı. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu S&P’nin, Türkiye’nin notunu artırdığı haberi dün bir anda ekonomi gündemine oturdu. Ancak S&P’nin artırdığı notun, sadece yerel para cinsinden kısa vadeli not olduğu anlaşıldı.
‘Notumuz arttı’ morali
S&P’nin açıklaması dün öğleden sonra geldi. Ajanslar ve televizyon kanallar “S&P Türkiye’nin notunu artırdı. Türkiye’nin notu yatırım yapılabilir seviyeye çıktı” olarak verince, piyasalar da, ekonomi çevreleri de bu algıyla tepki verdi. Ancak S&P’nin açıklamasının detayları gelince, yapılan değişikliğin gerçek bir not artımı olmadığı da ortaya çıktı. Kuruluş, Türkiye’nin yerel para cinsinden kısa vadeli kredi notunu “B”den “A-3”e yükseltirken, ülkenin döviz cinsinden uzun vadeli kredi notunu “BB”, kısa vadeli kredi notunu da “B”de bıraktı. Bu notlar, S&P’nin Türkiye’yi yabancı yatırımcı açışından hâlâ ‘yatırım yapılabilir seviyenin altında’ gördüğünü ortaya koydu.
Şubat 2010’dan bu yana BB
Kuruluş Türkiye’nin kredi notunu Şubat 2010’dan bu yana “BB” olarak tutuyor. Türkiye’nin notunu 6 yıllık bir aradan sonra BB’ye çıkaran S&P, o zaman yaptığı açıklamada yeni bir not artırımının 12-24 ay arasında gündeme gelebileceğine yönelik bir de mesaj vermişti. Türkiye’ye BB notu vermesinden bu yana 19 ay süre geçen kuruluş, en son Nisan 2011’de de, görünümü pozitife çevirmişti.
‘2 yıl daha bekleyin’ mesajı
O tarihten bu yana ekonomik başarılarıyla dikkat çeken ve her platformda övgüyle söz edilen Türkiye, bunun ülke notuna da yansımasını beklerken kredi kuruluşları bu yönde bir adım atmadı. Ancak S&P’nin açıklamasının yarattığı alının ardından bir açıklama yapan S&P Analisti Frank Gill, Reuters’a şu açıklamayı yaptı: “Kredi notunun görünümünün pozitif olması ‘2 yıl içinde kredi notu artışı olabilir’ anlamına geliyor. Kamu maliyesinin büyümenin ve cari açığın seyrini değerlendireceğiz.”
S&P’nin açıklamasında bu yıl cari açığın GSYH yüzde 10’lu seviyesinde olmasının beklendiğine yer verirken, ekonominin yüzde 6 büyüyeceği, merkezi hükümetin faiz dışı fazlasının GSYH’nin yüzde 1’ini hafif aşacağı tahminlerine de yer verildi.
Ekonomi soğur, cari açık düşerse kredi notu artar
S&P yaptığı açıklamada, Türkiye’nin ülke notunun artmasının hangi koşullarda olacağını da sıraladı. S&P, kredi notunun artmasının ekonominin beklendiği
gibi soğumasına, cari işlemler açığının azaltılmasına ve yurtiçi kredi büyümesinin mali hesaplar ya da finansal sektör istikrarını etkileyebilecek kötü bir etki yaratmadan yavaşlayabilmesine bağlı olduğunu vurguladı. Kuruluş, daha derin bir sosyal güvenlik reformunun daha güçlü bir mali performansa yol açması halinde de Türkiye’nin kredi notunun artırılabileceğini belirtti. Ayrıca, Türkiye’nin dış finansman ihtiyacını azaltacak ya da hükümetin mali hesaplarını kuruluşun mevcut beklentilerinin ötesinde azaltacak bir düşüş yaşanması durumunda ülkenin kredi notunun mevcut seviyelerde kalabileceğine de vurgu yaptı.
Notlar arası fark kredi kriter değişikliğinden
YEREL ve yabancı para cinsinden kredi notları arasındaki farkın, Standard and Poor’s’un merkezi hükümet kredi kriterlerini haziran ayında revize etmesinden kaynaklandı. Bu kriterler, merkez bankalarının bağımsız para politikaları uygulamasını, dalgalı döviz kuru rejimini ve yerel borçlanma piyasalarının derinliğini yansıtıyor.
Yerel notu artıran finansal sistemdeki iyileşmeler oldu
S&P, Türkiye’nin ‘yerel’ notunu artırmasında, “Finansal sistemdeki iyileşmenin devam etmesi, ülkenin mali sektöründeki toparlanma ve derinlik kazanan yerel piyasalar” etkili oldu. S&P, Türk bankacılık sisteminin yeterince sermayelendirildiğini ifade ederek, devletin, kamu bankalarındaki paylarını azaltmasını beklediklerini belirtti.
Bekliyordum ama bu bize yetmez
EKONOMİ Bakanı Zafer Çağlayan bütün dünyada kredi notları düşerken Türkiye’nin notunun yükseltilmesinin sevindirici bir gelişme olduğunu belirtirken, “Bekliyordum ama yetmez, yabancı para cinsinden de notumuz artmalı” dedi. Çağlayan, şu açıklamayı yaptı: “Dünyada pek çok ülkenin notunun düşürüldüğü bir ortamda Türkiye’nin kredi notunun arttırılması Türkiye’nin dünya ekonomisindeki gücünü, dünyanın gelişen yıldızı olduğunu gösteriyor. Yerel para cinsinden notun arttırılmasının yanı sıra görünümün de pozitif olarak belirlenmesi bundan sonraki dönemde de yabancı para cinsinden kredi notunun artacağına işaret ediyor.”
Ergün: Aslında daha yüksek not lazım
BİLİM, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, S&P’nin Türkiye’nin notunu artırma kararıyla ilgili, “Artık bir nevi güneş balçıkla sıvanmıyor” derken, şunları söyledi: “Aslında çok daha iyi olması lazım, çok daha yüksek bir kredi notuna Türkiye’nin ulaşması lazım. En azından artış trendini yakalamış olmaları önemli bir şey. Bunun devam edeceğini düşünüyorum. Devam etmesi de gerekiyor. Türkiye hakkındaki değerlendirmelerin müspet değerlendirmeler şeklinde devam etmesi ve Türkiye’nin kredi notunun daha da üst seviyelere çıkması gerekir.”