Bazıları battı bazıları çıktı
Güncelleme Tarihi:
Türkiye İstatistik Kurumu'nun açıkladığı rakamlara göre Türkiye ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yüzde 13.8 küçülerek kayıp rekoru kırdı. Bu küçülme bazı sektörleri çok daha ağır bir şekilde vururken, bazıları ise geçen senenin bile üzerinde performans gösterdi.
Ekonomik küçülmenin en çok etkilediği sektör ticaret oldu. Krizle birlikte ticari faaliyetlerin düşmesi, geçen sene ilk çeyrekte yüzde 10.2 büyüyen ticaret sektörünü bu kez tam yüzde 25.2 oranında küçülttü.
Benzer şekilde ekonominin motorları olan imalat sanayi ve inşaat da çok kötü çarpıldı. Geçen sene ilk çeyrekte yüzde 8.8 büyüyen imalat sanayi bu sene yüzde 18.5 küçüldü. İnşaat sektöründeki küçülme de yüzde 18.9 olarak ölçüldü.
İlk çeyrekte ulaştırma ve haberleşme sektörü yüzde 17.6, madencilik yüzde 13, elektrik ve gaz sektörü de yüzde 6.1 küçüldü.
MALİ SEKTÖR COŞTU
Üretim tarafında yaşanan sıkıntıya karşın bankacılık ve finans sektörü ise çok iyi bir çeyrek geçirdi. Mali kuruluşlar sektörü 2008 ilk çeyrekte yüzde 9.3 büyürken, bu yıl ilk çeyrekte tam yüzde 10.8 büyüdü. Mali aracılık hizmetleri sektörü de ilk çeyreği yüzde 10.7 büyümeyle tamamladı.
Krizden etkilenmeyen diğer sektörlere bakıldığında konut sahipliği yüzde 4.5 büyüme ile öne çıkıyor. Oteller ve lokantalar sektörü de geçen seneki yüzde 1.3'lük büyümeyi yüzde 2.8'e taşırken, balıkçılık sektörü ilk çeyreği yüzde 2 büyüme ile tamamladı.
İŞTE TÜM SEKTÖRLERDEKİ SON DURUM
| SEKTÖR | 2008 İLK ÇEYREK | 2009 İLK ÇEYREK |
| Tarım | 8.1 | -3.0 |
Balıkçılık | 4.7 | 2.0 |
| Madencilik | 8.4 | -13 |
| İmalat Sanayi | 8.8 | -18.5 |
Elektrik-gaz | 8.3 | -6.1 |
| İnşaat | -3.1 | -18.9 |
| Ticaret | 10.2 | -25.4 |
| Oteller-Lokantalar | 1.3 | 2.8 |
Ulaştırma-Haberleşme | 8.4 | -17.6 |
| Mali Kuruluşlar | 9.3 | 10.8 |
Gayrimenkul Kiralama | 7.3 | 0.0 |
| Eğitim | 1.4 | -0.2 |
Sağlık işleri ve sos.hizm. | 5.5 | 0.0 |
| Konut sahipliği | 1.5 | 4.5 |
Eviçi Pers.Çalş. Hanehalkları | 6.7 | -1.4 |
Dolaylı Ölçülen Mali Ara.Hizm. | 8.0 | 10.7 |
Vergi Sübvansiyonlar | 9.9 | -21.2 |
GSYH (alıcı fiyatları) | 7.3 | -13.8 |
NE DEDİLER?
Denizli Sanayi Odası Genel Başkanı Müjdat Keçeci: İkinci çeyrekte bu kadar dramatik bir düşüş olmaz. Sanayici ilk çeyreğe göre biraz daha iyi, dış satımda da iyileşme var. Yılın tamamına yönelik olarak da eksi 6'ların etrafında bir küçülme bekliyorum.
Ankara Giyim Sanayicileri Derneği (AGSD) Başkanı Canip Karakuş: "Makul bir küçülme olarak beklediğimiz büyümeyi, beklenilenden yüksek bulduk. Son 1 yıllık küçülmenin Mart ayı sonu itibariyle de yüzde 3.9 küçülme olarak gerçekleşti. Ticaret sektöründeki yüzde 25.4’lük küçülmeye karşılık bankacılık sektöründeki büyümenin yüzde 10.8 olması da anlamlı. Bu derece yüksek küçülmeye rağmen ‘Ah!, Vah!’ demeden Türkiye’nin önüne bakması gerekir. Türk siyaseti artık belge, darbe tartışmasını bıraksın."
Sektörel Dernekler Federasyonu (SEDEFED) Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Nuhoğlu: İlk çeyrekte çift haneli küçülme tahmin ediyorduk ama açıklanan rakamlar beklentilerin çok üzerinde. Yüzde 13,8'lik küçülmenin dış dünyada nasıl algılanacağı önemli bir konu. Bunun için de IMF ile bir an önce anlaşma yapılması gerekiyor. IMF ile yapılacak bir stand-by anlaşması hem Türkiye'nin dış dünyaya karşı imajını düzeltecektir hem de iç piyasanın canlandırılması ve güven ortamının yeniden inşa edilmesinin öncüsü olacaktır. Hükümetimizin aldığı tedbirlerle birlikte sanayi kapasite kullanım oranlarında yaşanan artış ikinci çeyrekte sonuçların daha iyi çıkmasını sağlayacağını tahmin ediyoruz. Türkiye'nin 2009 yılında yüzde 6,5 civarında küçülmesini bekliyoruz. Hükümetimizin aldığı tedbirlere ilave olarak IMF ile anlaşmanın bir sigorta görevi görerek Türkiye'nin büyümesine pozitif katkısı olacağını düşünüyoruz."