Cari denge 343 milyon dolar fazla verdi

Merkez Bankası, geçen yıl Şubat ayında 3 milyar 871 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabının, bu yılın Şubat ayında 343 milyon dolar fazla verdiğini bildirdi.

Banka, 2008 yılının ilk iki aylık döneminde 8 milyar 33 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabının, bu yılın aynı döneminde 597 milyon dolar fazla verdiğini de duyurdu.

Merkez Bankası, Şubat ayına ilişkin ödemeler dengesi verilerini açıkladı. Buna göre, cari açık cari fazlaya dönüşürken, bu gelişmede, bir önceki yılın Şubat ayında 3 milyar 434 milyon açık veren dış ticaret dengesinin bu yılın Şubat ayında 780 milyon dolar fazla vermesi en büyük etken oldu. Bunun yanı sıra, Şubat 2009’da hizmetler kalemindeki fazla bir önceki yılın aynı ayına göre yaklaşık dört kat artarak 501 milyon dolar net gelir kaydetti.

Öte yandan, söz konusu ayda gelir dengesi kalemindeki net giderler yüzde 52.6 oranında artarak 1 milyar 65 milyon dolara yükseldi ve cari transferlerden kaynaklanan girişler yüzde 17.5 oranında azalarak 127 milyon dolara düştü. Bu gelişmeler sonucunda, 2008 yılının ilk iki aylık döneminde 8 milyar 33 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabı, bu yılın aynı döneminde 597 milyon dolar fazla verdi.

İTHALATTAKİ ÇÖKÜŞ CARİ AÇIĞI KURTARDI

Bir önceki yılın ilk iki aylık döneminde 8 milyar 35 milyon dolar açık veren ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret dengesi, bu yılın aynı döneminde 680 milyon dolar tutarında fazla verdi. Bu gelişmede, ihracat (FOB) gelirlerinin yüzde 25.4 oranında azalarak 16 milyar 185 milyon dolara gerilemesi ve tahmini bavul ticareti gelirlerinin yüzde 12.6 oranında artarak 1 milyar 43 milyon dolara ulaşmasına karşın, altın dahil ithalat (CIF) harcamalarının bir önceki yıla oranla yüzde 45.4 oranında azalarak 17 milyar 668 milyon dolara gerilemesi etkili oldu.

Bunun yanı sıra, parasal olmayan altın kaleminden kaynaklanan net girişler, bir önceki yılın Ocak-Şubat dönemine göre iki kattan fazla artış göstererek 2 milyar 498 milyon dolara ulaştı.

Ocak ve Şubat ayları için yapılan tahmin sonuçlarına göre, turizm gelirlerinin bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2 oranında azalarak 1 milyar 652 milyon dolara gerilediği, turizm giderlerinin ise yüzde 7.6 oranında artarak 568 milyon dolara yükseldiği gözlendi. Bunun sonucunda, Ocak-Şubat dönemi net turizm gelirlerinin bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 6.4 azalarak 1 milyar 84 milyon dolara düştüğü tahmin edildi.

Hizmetler başlığının diğer önemli bir kalemi olan taşımacılık kaleminde 2008 yılının ilk iki ayında 293 milyon dolar net çıkış olmuşken, bu yılın Ocak-Şubat döneminde 92 milyon dolar tutarında net giriş gerçekleşti.

YURTDIŞI MÜTEAHHİTLİKTE YÜZDE 23 GERİLEME

Yurtiçinde yerleşik inşaat şirketlerinin yurtdışında gerçekleştirdikleri inşaat hizmetlerinden kaynaklanan net döviz girişi, 2008 yılının Ocak-Şubat dönemine oranla yüzde 22.9 azalarak 131 milyon dolar oldu.

Ücret ödemeleri ve yatırım geliri kalemlerinden oluşan gelir dengesi kalemi, 2008 yılının Ocak-Şubat dönemine göre yüzde 49.9 artarak 1 milyar 327 milyon dolar net çıkış kaydetti. Yatırım geliri kaleminin altında yer alan doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen net çıkışlar, sırasıyla 400 milyon, 69 milyon ve 844 milyon dolar oldu.

Ocak-Şubat döneminde uzun ve kısa vadeli kredilere ilişkin faiz giderleri, bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 6.9 azalarak 1 milyar 154 milyon dolar olarak gerçekleşti.

 3.4 MİLYAR DOLARLIK SERMAYE ÇIKIŞI OLDU 

Finans hesaplarında bir önceki yılın Ocak-Şubat döneminde 8 milyar 540 milyon dolar net sermaye girişi gerçekleşmişken, bu yılın aynı döneminde 3 milyar 371 milyon dolar tutarında net sermaye çıkışı oldu.

Yabancıların yurtiçinde yaptıkları net yatırımlar, 2008 yılının Ocak-Şubat döneminde 1 milyar 818 milyon ABD doları olarak gerçekleşmişken 2009 yılının aynı döneminde yüzde 18.6 azalışla 1 milyar 480 milyon dolar oldu. Alt kalemler itibariyle incelendiğinde, yurtdışında yerleşik kişilerin Türkiye’de gerçekleştirdikleri net gayrimenkul alımlarının 2008 yılının aynı dönemine oranla yüzde 22.8 azalarak 400 milyon dolara düştüğü tahmin edilirken, Türkiye’deki yabancı sermayeli şirketlerin yurtdışındaki ortaklarından kullandıkları kredilerle ilgili olarak 68 milyon doları net kredi kullanımı gerçekleştirildi.

Yurtiçinde yerleşik kişilerin yurtdışında yaptıkları net yatırımlarla ilgili olarak, 2008 yılının ilk iki ayında net 188 milyon dolar tutarında yatırım yapılmışken 2009 yılının aynı döneminde yapılan yatırım miktarı 313 milyon dolara yükseldi. Sonuç itibariyle, doğrudan yatırımlar kaleminde bu yılın ilk iki ayında gerçekleşen net sermaye girişi, 2008 yılının aynı dönemine oranla yüzde 28.4 azalarak 1 milyar 167 milyon dolar oldu.

2008 yılının Ocak-Şubat döneminde 610 milyon dolar net sermaye girişi olan portföy yatırımlarında 2009 yılının ilk iki aylık döneminde 2 milyar 807 milyon dolar tutarı net çıkış gerçekleşti.

Yabancılar, hisse senedi piyasasında Şubat ayında gerçekleşen 331 milyon dolar tutarındaki net satımla birlikte Ocak-Şubat döneminde toplam 435 milyon dolar net satım gerçekleştirdi. Öte yandan, devlet iç borçlanma senetleri piyasasında bu yılın Şubat ayında yapılan 1 milyar 264 milyon dolar tutarındaki net satımla birlikte Ocak-Şubat 2009 döneminde yurtdışı yerleşik kişilerce toplam 2 milyar 289 milyon dolar tutarında net satım gerçekleştirildi.

Resmi rezervler, 2008 yılının Ocak-Şubat döneminde 236 milyon dolar artmışken, bu yılın aynı döneminde 274 milyon dolar artış gösterdi.