Ä°ÅŸe girmenin yolu bu sınavlardan geçiyor

- Ne tür ürünleriniz var?

İki tür ürün var. Birincisi standart değerlendirme araçları, yani hazır ürünlerimiz. Bunlar genel yetenek testleri, kişilik ve yetkinlik envanteri gibi müşterinin direk olarak uygulayabileceği ve parça başına ödeme yaptığı ürünler.

İkinci olarak da kurumlara yönelik olarak özel ürünler geliştiriyoruz.

- Firmalar bunları nerede kullanıyor?

Ağırlıklı olarak seçme, yerleştirme ve terfide kullanılıyor. Performans yönetimi, insan kaynaklarının her fonksiyonunda kullanılabiliyor. Çünkü her fonksiyonda insanla ilgili karar verebilmeniz için onun belirli özelliklerini ölçüp bir sonuç çıkarmanız lazım. Bunu da objektif bir şekilde yapmak istiyorsanız bu tip araçları

Kısacası, özellikle yeni mezun gençlerin büyük kurumlarda işe başlayabilmeleri için Assestment System'in hazırladığı sınavlardan geçmesi lazım. Şirketin kurucusu Levent Sevinç ile hem içinde bulundukları sektörü, hem de yaptıkları işin ayrıntılarını konuştuk. Röportaj iki gün boyunca devam edecek...

kullanmanız gerekir.

Biz uyguladığımız testler ve geliştirdiğimiz ürünlerle insanların özelliklerinin ortaya çıkmasını sağlıyoruz.

- Ağırlıklı hangi tip firmalarla çalışıyorsunuz?

Büyük ve kurumsal firmalarla çalışıyoruz. Bankaların önemli kısmı bizim müşterimiz. Perakende de büyük müşterilerimiz var. KOBÄ°'ler ise henüz bu tip ürünleri tercih etmiyor. Â

- Sürecin nasıl işlediğini biraz anlatabilir misiniz?

Örneğin bankalar bize geliyor ve diyor ki; "yeni mezunlar alacağız. Bu sınavda genel yetenek, psikoloik envanter ve mesleki bilgi içeren bir test uygulayacağız." Hazırdaki bir ürünü tercih edebiliyor ya da bütünüyle şirkete veya kişilerin gireceği pozisyona özgü testler hazırlıyoruz.

Bazıları da diyor ki, "biz ilan verdik, 300 yeni mezun alacağız ama nasıl değerlendireceğimizi bilmiyoruz." Biz de onlara ideal sistemleri öneriyoruz. İşte IQ'sunu ölçelim, zekasını, yönetsel becerisini ölçelim, bununla ilgili her türlü sistemin geliştirmesini yapıyoruz. Hatta sınavların düzenlemesini de gerçekleştiriyoruz.

- Tüm sınav organizasyonunu mu yapıyorsunuz?

Evet. ÖSS gibi, kampüsleri gözetmenleri ile büyük sınavlar da yapıyoruz. Onlar tamamen sınav işini bize devrediyor, biz de soru hazırlamaktan yer seçimine ve sınavın tüm organizasyonuna kadar tüm işleri hallediyoruz.

- İşe giriş için tasarlanan genel yetenek testlerine hazırlanmanın bir yolu var mı?

Bir hazırlık gerekmiyor. Çünkü bilgi içeren bir sınav değil.

- Önceden genel yetenek testleri alıp yapsalar bir faydası olmaz mı?

Eğer kullanılan test iyi bir testse bir faydası olmaz. Testlerin güvenilirlik dediğimiz bir unsura sahip olması lazım.

- Nedir o?

Bana bu testi şimdi yaptınız diyelim, bir ay sonra da yaptığınızda üç aşağı beş yukarı aynı sonucu almam lazım. Eğer sürekli test çözerek performansım artıyorsa o test iyi bir test değildir.

Yani ben bir ayda birinden 40, aynısından bir ay sonra 60-70 alıyorsam o kötü bir testtir.Â

- Önceden yapacak birşey yok yani...

Evet, bu sınavlara hazırlanmanın bir yolu yok. Bu aslında mesela bir askeri liseye girerken o fiziksel yeterlilik testine nasıl hazırlanmalı ile çok alakalı. Bir kere çocuğun fiziği çok düzgün olacak ve doğru olacak. Hayatı boyu sporla ilgilenmiş olacak, iyi yaşamış olacak ve çalışmayla ancak en üstteki yüzde 5'lik dilimi kazanabilir.

Burada da böyle birşey var. Sayısal yeteneğin varsa devamlı çalışarak üzerine birşeyler koyabilirsin. Ama o birşey çok fazla değildir. 'Ben mezun oldum, 1 ay sonra MT (Yönetici adayı) sınavları var buna çalışayım gibi birşey yok'.

- Sektörlere göre hazırlanan sorular değişiyor mu?

Değişiyor ama aslında temelde yaptığımız şey aynı. Mesela bir bankaya kişiye özel hazırladığımız bir testte banka dekontları üzerinden sorular sorup sayısal dikkat ölçüyoruz. Ya da sigortacılıkla ilgili bir testte onunla alakalı görseller kullanıyoruz. Ama bu herhangi bir bilgi gerektirmiyor.

Biz her pozisyon için özel testler de yapıyoruz. Mesela bir sekreterlik sınavı için ona özgü testler hazırlanıyor.

- Genel yetenek testleri ile temelde ne ölçülüyor?

Temelde ölçülen kişinin bilişsel zekaya dayalı yetkinliğidir, yani IQ'sudur, zekasıdır... Bu işi yapabilmesi ile ilgili temel zeka kapasitesidir. Tüm genel yetenek testlerinin amacı budur.

ÖSS de böyledir aslında. Bilgi de sorar ama içindeki birçok soru problem çözme, analiz ve bilişsel yeteneğe yöneliktir. O yüzden özel okullar ne kadar imkan sağlasalar da devlet okullarının sağladığı başarıları sağlayamaz. Çünkü temelde bir zeka farkı var.

- Soruları kim hazırlıyor?

Bizim Ar-Ge birimimiz var psikologlardan oluşan, onlar hazırlıyor. Zaten bu soruları geliştirmek için psikoloji ve istatistik bilgisinin ikisinin birden olması lazım. Bu bileşim de çok nadir bulunabiliyor. Bizim kendi ürettiğimiz testler de var, üretilmiş dışarıdan aldığımız testler de var.

Bir de ÅŸu var, test geliÅŸtirmek sadece soru üretmekten ibaret deÄŸil. Ãœrettikten sonra çeÅŸitlendiriciler devreye giriyor. Mesela çok zor ve çok kolay soru anlamlı deÄŸil, onları atıyorsunuz. 100 kiÅŸiye deneme testi yaptınız diyelim. Ãœstteki 25 kiÅŸinin çözüğü soruları alttaki 25 kiÅŸinin çözmemesini bekliyoruz. Her iki grubun da çözdüğü soru bizim iÅŸimize yaramaz. Dolayısıyla ürettiÄŸiniz bir sürü soru elenir. Â

- Soruları kimler test ediyor?

Denek kitlemiz var. Bazen buraya gelip bazen de on line olarak soruları çözüyorlar.

YARIN: Bu iş nereden çıktı? Sektörün önü ne kadar açık? Firmalar eleman çıkararak neden hata yapıyor? Yükselmek için sadece zeka yeterli olur mu? duygusal zekanın iş hayatındaki payı nedir? Duygusal zeka ölçülebilir mi? İşletme fakültesinden aynı yıl mezun olan kişilerin 10 yıl sonraki pozisyonlarını farklı kılan nedir? Neden artık iş ilanlarında üniveriste ismi fazla belirtilmiyor?