Güncelleme Tarihi:
YUNANİSTAN BORÇ KRİZİNDE MERAK EDİLENLER
AB SADECE YUNANİSTAN'I DEĞİL EUROYU DA KURTARDI
YUNANİSTAN TÜRK PİYASALARINI DA ETKİLEDİ
IMF YARDIMI AB'YE ZARAR VEREBİLİR / FINANCIAL TIMES
YUNANİSTAN İÇİN TELAŞA GEREK YOK/ WALL STREET JOURNAL
2001 yılında euro bölgesine katılan Yunanistan'a aşırı harcamalarıyla ilgili ilk uyarı 2004 yılında Avrupa Komisyonu tarafından yapılmıştı. Ülkenin yaşadığı sıkıntılar 2008 yılında euro bölgesinin resesyona girmesiyle derinleşmeye başlamıştı.
Yapılan yanlış uygulamaların zincirleme etkisiyle ülkenin bütçe açığının, gayri safi yurtiçi hasılaya (GSYİH) oranı, AB’nin belirlediği yüzde 3 düzeyinin dört katına çıktı.
Ekim'de iktidara gelen sosyalist PASOK hükümeti, eski yönetimi mali sıkıntıları gizlemekle suçlarken, yapılacak kesintilerle üç ya da dört sene içinde açığın istenen düzeye çekileceği sözünü verdi.
Yeni hükümet, resmi verilerde ve bütçe hedeflerindeki sorunları gündeme getirerek, özellikle bütçede çok ciddi revizyonlara gitmek durumunda kaldı. Ayrıca şu anda Maliye Bakanlığı’na bağlı olan Yunanistan İstatistik Kurumu'nu bağımsız bir organ haline getirmek için yasal düzenleme hazırlanıyor.
Yunanistan, yaşadığı krizin giderek derinleşmesi üzerine dış destek arayışına girdi. AB liderleri Perşembe günü, euronun geleceğine yönelik endişeleri artırmasıyla, borç krizine müdahale etme kararı aldı. AB’nin yardım paketinin detayları ise henüz açıklanmadı.
İŞTE YUNANİSTAN’I BU NOKTAYA GETİREN SÜREÇ
20 Ekim 2009
İktidara gelen PASOK Partisi, ülkenin kredibilitesini onarmayı ve borç yükünü 2012'den itibaren düşürmeyi hedefleyen bir kemer sıkma planı hazırlamaya ağırlık verdi. Maliye Bakanı Yorgo Papakonstantinu, bütçe açığının GSYİH'ye oranının 2009 yılında yüzde 12.5'e yükseleceğini söyledi.
22 Ekim 2009
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Yunanistan’ın “A” olan kredi notunu “A-“ye düşürdü. Kurumun bu kararında, hükümetin bütçe açığının GSYİH’ye oranına yönelik beklentisini iki katına revize etmesi etkili oldu. Yine aynı ay içerisinde bütçe açığı oranı bir kez daha revize edildi ve yüzde 12.7 olarak belirlendi.
Kasım 2009
Yeni hükümet, 2010 için hazırladığı bütçe tasarısında açığı azaltarak, ülkeyi iflas riskinden kurtaracağı sözünü verdi. Hükümet, bu süreçte seçim vaatleri arasındaki yer alan düşük gelirlilere yardım sözünü de tutacağını söyledi.
-- Hükümet sunduğu son 2010 bütçe tasarısında, mali durumunu düzeltme konusundaki ciddiyetini hem euro bölgesi ülkelerine hem de piyasa oyuncularına göstermek için bütçe açığının, GSYİH'e oranının yüzde 9.1'e düşürme hedefi koydu.
-- Bununla birlikte, 2009'daki yüzde 113.4 olan kamu borç stokunun GSYİH'ye oranının, 2010'da yüzde 121'e çıkması öngörülüyor. Ancak, AB'nin aynı göstergeler için yaptığı tahminler çok daha kötümser.
8 Aralık 2009
Fitch, kredi notunu “BBB+” seviyesine indirirken, not görünümünü de negatif olarak belirledi. Kurum bu kararı almasında, “Yunanistan’da mali kuruluşların ve politika çerçevesinin güvenirliğinin zayıf olması nedeniyle kamu finansmanında orta vadeli görünüme ilişkin kaygıların” etkili olduğunu söyledi.
16 Aralık 2009
Diğer bir kredi derecelendirme kuruluşu olan Standard & Poor's da ülkenin ihraç ettiği tahvillerinin notunu “A-“den, “BBB+”ya düşürdü.
22 Aralık 2009
Moody's ise kredi notunu beklentilerin aksine yalnızca bir kademe düşürerek “A2” seviyesinden, “A1”e çekti. Bu açıklama, hisse ve tahvil piyasalarında yükselişe neden oldu.
26 Ocak 2010
Yunanistan, Avrupa'dan düşük talep gelmesinin ardından en az 1.5 milyar dolar borçlanma hedeflediği tahvil ihracında yüzünü dünya piyasalarına çevirdi. Papakonstantinu, Çinli ve Asyalı yatırımcılara 10 milyar dolarlık tahvil satmayı umduklarını söyledi.
28 Ocak 2010
Tahvil piyasasında Yunanistan’ın risk primi de yükseldi. Yunanistan devlet tahvilleri ile gösterge Alman tahvilleri arasındaki getiri farkı yani “spreadler”, ilk defa 400 baz puanı aşarak 405 baz puan seviyesine çıktı.
29 Ocak 2010
Maliye Bakanı Papakonstantinau, AB'nin, Yunanistan için acil yardım planı iddialarını reddetti.
Şubat 2010
Hükümet, bütçe açığının GSYİH'ye oranını 2012 yılında yüzde 3'e düşürme planı çerçevesinde, harcamalarda yapacağı kısıntıların ve vergi gelirlerini artıracak önlemlerin ana hatlarını açıkladı. Bunlar arasında, başbakan ve milletvekilleri de dahil olmak üzere kamu çalışanlarının maaşlarında kısıntıya gidilmesi ve akaryakıt vergisinin artırılması da yer alıyor.
3 Şubat 2010
AB, Yunanistan'ın bütçe açığını düşürmeyi planlayan programı onayladı.
9 Şubat 2010
Almanya, AB'deki ortaklarıyla beraber, borç krizinden kaynaklanan endişelerin piyasalarda yarattığı korkuyu azaltmak için Yunanistan'a ve euro bölgesinin diğer sorunlu ülkelerine kredi garantisi sağlamayı amaçlayan bir plan düşünüyor.
11 Şubat 2010
Ve beklenen açıklama geldi. AB Başkanı Herman Van Rompuy, Avrupalı liderlerin Yunanistan'a yardım etmek için anlaştığını açıkladı. Yardımın detayları önümüzdeki günlerde netleşecek. Ancak bu yardımın yeterli olmaması durumunda krizin diğer euro bölgesi ülkelerine sıçramasından endişe ediliyor.