ABD Afganistan'ın ek maliyetine de katlanacak

CNNMoney’de “Afghanistan: Pay for it or charge it?” başlığıyla yayımlanan haber analizde, ABD bütçesine büyük zarar veren Afganistan savaşına daha fazla asker göndermenin, halihazırda yüksek olan maliyeti artıracağına dikkat çekildi.

Obama’nın Salı akşamı yaptığı konuşmada savaş halindeki Afganistan’a 2010’un ilk yarısında,�30 bin ek asker göndereceğini açıkladığının belirtildiği haber analizde bölgedeki ABD’li askeri birliklerin sayısının 68 bine çıktığına dikkat çekildi.

YILLIK 30 MİLYAR DOLAR EK MALİYET

Bölgedeki asker sayısı artarken, ABD Kongresi, önümüzdeki günlerde bölgeye ek asker göndermenin yaratacağı fazladan maliyetin nasıl ödeneceğini tartışacak gibi görünürken, bunun yıllık maliyetin 30 milyar dolar civarında olacağı tahmin ediliyor.

Gerçek rakamlar ise Afganistan ve Irak savaşlarının geçtiğimiz sekiz yılda ABD’nin ulusal bütçesine toplamda yaklaşık 1 trilyon dolara mal olduğunu gösteriyor.

Haber analizde, Kongre’nin üyelerinin bilançonun büyüyüp, faizlerin artmasına izin vermektense, fazladan asker göndermenin maliyetini karşılamayı tercih edebileceğinine işaret edilirken, bu fikrin mecliste ilk kez konuşulmadığına ancak ilk kez ciddi olarak düşünüldüğüne dikkat çekildi.

CARİ AÇIK ETKİSİ

Maliyetin ödenip ödenmeyeceği ya da ödenmesi durumunda nasıl ödeneceği yönündeki tartışmaların büyük bir kısmına, ülkenin her geçen gün biraz daha büyüyen ve siyasi ve finansal bir sorun haline gelen cari açığı etki ediyor.

ABD’nin bugün 12 trilyon dolar olan toplam borcunun 2019’a kadar 21 trilyon dolar olması bekleniyor.

Bu beklentiler içinde Obama dünkü konuşmasında, ekstra asker maliyetini nasıl ödeyeceğine yönelik detay vermese de bu hareketin maliyetinin karşılanacağının altını çizdi ve “Afganistan’daki yeni yaklaşımımız bu yıl orduya yaklaşık 30 milyar dolara mal olacak ve bu maliyetin karşılanması için cari açığı kapamak için birlikte hareket ettiğimiz Kongre ile oldukça yakından çalışacağım” dedi.�

EK VERGİ OLASILIĞI

Temsilciler Meclisi İdari Yönetim Komitesi Başkanı David Obey ve diğer önde gelen Demokratlar, ABD’nin devam eden askeri çabalarının maliyetini karşılamak için 2011’de başlayacak aşamalı bir ek vergi sistemi önerisini ortaya attı.

Ek vergi, herkesin vergiye tabi gelirinden yüzde bir ile başlayacak ve en yüksek hane içi gelir için yüzde 5 seviyelerine kadar çıkabilecek.

Demokratların bu önerisinde, 11 Eylül 2001’den bu yana orduya hizmet veren askerler, aileleri ve savaşta hayatlarını kaybeden askerlerin aileleri ek vergilerden muaf tutulacak.�

Meclise bu öneriyi sunan Obey, “Savaşı sevip sevmemenizin bir önemi yok. Savaş olmak zorundaysa, maliyeti de karşılanmak zorunda…şimdiye kadar Irak ve Afganistan’daki savaşın maliyetini yalnızca oradaki askerlerin aileleri ödedi” dedi.

ÖDENMEZSE EKONOMİYE ZARAR VERİR

Öte yandan Obey, Afganistan savaşının maliyetinin ödenmemesi durumunda, ABD ekonomisini canlandırmak için atılan bütün adımlara zarar vereceğine de dikkat çekti.

Ek vergi önerisi Temsilciler meclisinde farklı seslerin yükselmesine de neden oldu. Temsilciler Meclisi sözcülerinden Nancy Pelosi, Salı günü bu önerinin bir seçenek olarak değerlendirilebileceğini ancak beklentilerin yüksek olmaması gerektiğini belirtti. Senatoda, Silahlı Hizmetler Komitesi’nden Carl Levin, ABD bütçesine 200 bin dolardan daha fazla katkıda bulunacak bir vergi önerisini destekleyebileceğini söylemişti.

Obama, özel olarak bir vergiden bahsetmese de Afganistan’daki çabaların geleceği için önerileri destekleyebilir.