İnternet’in bir ’MGK’sı eksikti

UlaŞtIrma Bakanı’nın tabiriyle, İnternet’in Milli Güvenlik Konseyi olarak görev yapacak "İnternet Kurulu" nihayet kuruldu. İnternet çevrelerince eksikliği (!) hep hissedilen, ancak bir türlü istenen yapıya kavuşamayan kurul, bu kez 5651 Sayılı Yasa’dan destek alarak yasal bir kimliğe kavuştu. Önce, kurul nedir onu anlatalım. Kurul, bir işi yapmak, yönetmek veya bir kurum ve kuruluşu temsil etmek için görevlendirilmiş kişilerden oluşmuş topluluğa, heyete, konseye deniyor. Yani, İnternet Kurulu, İnternet’i yönetecek kamu kurum temsilcileri ve sivil toplum örgütü temsilcilerinden oluşuyor. Ancak, bir sorun var: İnternet’i kim, nasıl ve neden yönetecek? Başka bir deyişle İnternet yönetilebilen bir şey midir?

İlk olarak 1997’de temelleri atılan ve bugüne kadar üç beş rapor dışında bir çalışması bulunmayan İnternet Kurulu’nun amacı, Türkiye'de İnternet'in altyapıdan başlayarak tüm boyutları ile kısa, orta ve uzun vadeli hedeflerini belirlemek, bu hedeflere erişmek için gerekli stratejik ve taktik ulusal kararların alınması ve uygulanması sürecinde danışmanlık görevini yürütmek, uygulamada gözlenen aksaklıkları belirlemek ve giderilmesi için öneriler oluşturmak, konu ile ilgili birimler arasında eşgüdüm sağlamak, gelişme, yaygınlaştırma, hizmet üretimi konularında düzenleyici öneriler oluşturmak ve uluslararası gelişmeleri yakından izleyerek ülke çıkarlarını korumaktı. Bu sayılan amaçlar doğrultusunda çalışmalar yapılsaydı, elbette bu kurula biraz daha sempatik yaklaşılabilirdi.

Fakat Kurul şimdiye kadar bu amaçları yerine getiremedi. İnternet’i porno, kumar ve diğer her türlü kirli işlerin kaynağı olarak gösteren, bu uğurda yüzlerce siteyi erişime engelleyen bir anlayışa ve baskıya karşı durmadı. Şimdi de, buna karşı koymak bir yana, sadece bu anlayışı savunmak ve bu anlayışa uymayanları engellemek, filtrelemek konusunda bir misyon üstlendi. Tabii, bunu ben söylemiyorum. Bunu 5651 Sayılı Kanun söylüyor. Kanun, "Başkanlık; É.. bakanlık, kamu kurum ve kuruluşları ile internet servis sağlayıcıları ve ilgili sivil toplum kuruluşları arasından seçilecek bir temsilcinin katılımı suretiyle teşkil edilecek İnternet Kurulu ile gerekli işbirliği ve koordinasyonu sağlar; bu Kurulca izleme, filtreleme ve engelleme yapılacak içeriği haiz yayınların tespiti ve benzeri konularda yapılacak öneriler ile ilgili gerekli her türlü tedbir veya kararları alır" diyor.

Sıradışı bir kurul

Bir de Kurul’un oluşumunu inceleyelim: Türk İdare Sistemi’nde hiçbir kurul, kanunda geçen tek bir cümleyle kurulmaz, bu kurul bu şekilde kuruldu. Oluşturulacak Kurul’ların üye sayısı, hangi kaynaktan nasıl seçileceği, açık açık görev ve yetkileri bellidir, bu kurulun böyle bir tanımı yapılmadı. Herhangi bir kurula kamu kurumu temsilcileri ile sivil toplum örgütü hemen hemen eşit sayıda katılırlar, 30 kişiden oluşan bu kurulda 7 (aslında 5) tane sivil toplum örgütü temsilcisi bulunduruldu. Sivil toplum örgütü denilince hukuken tüzel kişiliği haiz kurumlar anlaşılır, bu kurula sivil toplum örgütünü temsil etmeyen kişiler seçildi.

Adı İnternet olan bir kurulda İnternet’in gerçek aktörleri olan yer sağlayıcılar, erişim sağlayıcılar, toplu kullanım sağlayıcılar bulunur, bu kurulda servis sağlayıcı adı altında sadece GSM şirketlerine yer verildi. Kurulların çalışma ilkeleri bellidir, toplantı tutanakları herkese açıktır, bu kurulun henüz ilkesi yoktur, toplantı tutanağını dahi yayınlamamıştır.

Adı İnternet olan Kurulun, bağımsız ve kendine ait bütçesi bulunmalıdır, bu kurul ne ilgisi varsa Ulaştırma Bakanlığı Sekretaryası altında çalışmaktadır. Bu liste daha uzar gider. Tasarıda olmadığı halde, bir gece yarısı aniden gündeme getirilerek yapılan İnternet Kurulu yaması ancak bu kadar olabiliyor. Bakalım, Kurul önerisiyle hangi sitelere engelleme gelecek, açıkçası merak ediyorum.