"Ruanda eski Devlet Başkanı Habyarimana'yı Hutular öldürdü"

Devlet Başkanı Paul Kagame'nin talimatıyla yürütülen soruşturma sonucunda hazırlanan raporda, o dönemde direnişçi olan Kagame ile iktidar paylaşımına ilişkin anlaşmayı baltalamak için, yakın çevresinden bir grubun Habyarimana'nın öldürülmesini aylar öncesinden planladığı ve bu anlaşmanın 800 bin Tutsi ve ılımlı Hutu'nun öldürülmesi için bahane olarak kullandığı belirtiliyor.�

Burundi Devlet Başkanı Cyprien Ntaryamira ile birlikte Tanzanya'daki barış görüşmelerinden dönen Habyarimana'nın, geçici hükümet için yemin etmeye ve Kageme'ye bağlı güçlerin orduya katılması için görüşmelere başlamaya hazırlandığı kaydedilen raporda, “Ruanda Devlet Başkanı Habyarimana'nın öldürülmesi, liderlerini öldürmenin Aruşa Anlaşması olarak bilinen iktidar paylaşımı anlaşmasını baltalayacağını hesaplayan aşırılık yanlısı Hutuların işiydi” denildi.

Raporda, “Komitenin görüşüne göre, Devlet Başkanı Habyarimana'nın uçağı, bölgenin kontrolünü elinde bulunduran Ruanda Silahlı Kuvvetlerinden bir grup tarafından Kanombe Kışlasından fırlatılan iki füzeyle düşürülmüştür” ifadesi yer aldı.

Hükümetin raporunda ayrıca, ırkçı-radikal Hutu Gücü hareketinin silahlı kanadının lideri olan, soykırımın beyni Theoneste Bagosora'nın darbeyi planlayan kişi olduğu ima edildi. Bagosora, 2008 yılında Tanzanya'daki Birleşmiş Milletler mahkemesi tarafından müebbet hapse mahkum edilmişti.

Habyarimana'nın öldürülmesinin ardından olayla ilgili birçok soruşturma yapılmıştı. 2006 yılında Fransız yargıç Jean-Louis Bruguière, olaydan, çoğunluğunu Tutsilerin oluşturduğu Kagame'nin Ruanda Vatansever Cephesi'ni sorumu tutmuştu. Bunun üzerine Kigali hükümeti, dönemin François Mitterrand hükümetini, soykırıma maddi destek vermekle suçlamış, Fransa ise iddiaları reddetmişti.

Ruanda Devlet Başkanı Juvenal Habyarimana, 6 Nisan 1994 tarihinde uçağının düşürülmesi sonucunda ölmüş ve bu olay 100 gün süren soykırımı tetiklemişti.