AB'nin yaşadığı krizler
Güncelleme Tarihi:
Fransa'da dün yapılan AB Anayasası referandumundan “Hayır” çıkması, AB için çok ciddi bir siyasi kriz anlamına geliyor.
AB'nin tarihinde birçok kriz çıktı. AB'nin “babası” sayılan Jean Monnet, yıllar önce “Avrupa krizlerden geçecektir. Avrupa, bu krizlere bulacağı çözümlerle Avrupa olacaktır” demişti.
Eski krizler ana hatlarıyla şöyle sıralanabilir:
30 Ağustos 1954: Fransa, Avrupa Savunma Birliği'ni 1952 Mayıs ayında onaylamayınca kriz patlak verdi. Bu, Avrupa'nın ilk krizi oldu. Ortak savunma ve dış politika için 90'ları beklemek gerekti.
14 Ocak 1963: General De Gaule, İngiltere'nin üyeliğini veto etti. 27 Kasım 1967'de veto yinelendi ve İngiltere ancak 1973'te üye olabildi.
1 Temmuz 1965: “Boş sandalye” krizi patladı: Ortak tarım politikasının finansmanı konusundaki anlaşmazlık yüzünden Fransa ile diğer üyeler arasında ilişkiler koptu. Fransa, 7 ay boyunca topluluk kuruluşlarında yer almayı reddetti.
30 Kasım 1979: İngiltere Başbakanı Margaret Thatcher, Dublin doruğunda İngiltere'nin Avrupa bütçesine katkısının azaltılmasını istedi. Yaklaşık 5 yıl süren kriz, İngiltere'nin 26 Haziran 1984'te Fontainebleau'da isteğini kabul ettirmesiyle sona erdi.
2 Haziran 1992: Danimarkalılar, Maastricht antlaşmasını yüzde 50,7 oy oranıyla reddettiler. Bu, onay sürecini engellemedi. Avro, savunma, adalet ve içişleri konularında istisnalar elde eden Danimarkalılar, 18 Mayıs 1993'te ikinci referandumda antlaşmayı yüzde 56 ile onayladılar.
17 Eylül 1992: “Para fırtınası” patlak verdi ve İngiltere ile İtalya, Avrupa para sistemindeki üyeliklerini askıya aldı.
16 Mart 1999: Yolsuzluk iddiaları üzerine Avrupa Komisyonu üyeleri topluca istifa etti.
Aralık 2000: 15'ler, Nice'te bir araya gelerek 1 Mayıs 2004'teki genişleme hareketinden sonra Avrupa kurumlarının işleyişini ele aldılar. 4 gün 4 gece süren hararetli tartışmalar sonunda ancak dar kapsamlı ve son derece karmaşık bir anlaşmaya varabildiler.
8 Haziran 2001: İrlandalılar, ortak savunma alanında bazı itirazlar öne sürerek Nice antlaşmasını yüzde 54 ile reddettiler. İsteklerinin karşılanmasını sağlayan İrlandalılar, antlaşmayı 19 Ekim 2002'de ikinci referandumda yüzde 62 ile onayladılar.
2003 başı: Irak savaşı AB'yi böldü. Almanya ve Fransa, Amerikan müdahalesine karşı çıkarken 8 üye ABD'ye destek verdi.
25 Kasım 2003: Maliye bakanları, Almanya ve Fransa aleyhindeki işlemleri askıya alınca istikrar paktı konusunda kriz patlak verdi. Küçük üyeler, büyükleri aynı kurallara uymamakla suçladı.
13 Aralık 2003: Müstakbel geniş AB'nin 25 üyesi, Avrupa'yı anayasayla donatma konusunda Brüksel'de anlaşamadı. Anayasa, sonunda 18 Haziran 2004'te kabul edildi ve kriz aşıldı.
1 Mayıs 2005: Hollanda'da yapılan referandumda AB Anasayası reddedildi.