Güncelleme Tarihi:
İran ile batı batı devletleri arasında 2015'te imzalanan nükleer anlaşmadan çekilen ABD, Tahran'a yönelik yaptırımların ilk bölümünü resmen uygulamaya başladı. Yaptırımların ilk aşamasında İran'ın Amerikan doları ile ticaret yapmasının önüne geçilecek. Tahran'ın altın ve değerli metal ticareti, kömür ve sanayi ekipmanlarıyla ilgili yazılımlara ulaşması engellenecek. İkinci yaptırım paketi ise 4 Kasım'da devreye girecek. Diğer ülkelerin İran'dan petrol satın alması engellenecek. Petrol ithalatına devam eden ülkelere mali yaptırım uygulanacak.
"ABD PİŞMAN OLACAK"
Karara tepki gösteren İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ABD'nin yaptırım uyguladığı için pişman olacağını söyledi. Ruhani, "Müzakereler ve yaptırımların aynı zamanda olması anlamsız. Bence Amerikalılar İran halkının kendi ülkelerinden tereddüt etmelerini sağlamak için psikolojik bir savaş arayışında." şeklinde konuştu.
"TRUMP İRAN'DA KARIŞIKLIK ÇIKARMAYI AMAÇLIYOR"
Ruhani, ABD Başkanı Donald Trump'ın ön koşulsuz görüşme teklifinin gelecek seçimlerde Amerikan kamuoyunu etkilemek ve İran'da karışıklık çıkarmaya yönelik olduğunu ifade etti. İran Cumhurbaşkanı Ruhani, “Yeniden yaptırım uyguluyor, nükleer anlaşmadan çekiliyor, sonra da bizimle görüşmek istiyor. Trump'ın çağrısısı ABD'de yaklaşan seçimler öncesi iç siyasete yönelik atılmış bir adımdır. Yaptırım uygularken müzakereye davet etmenin bir anlamı yok. Müzakere için şartımız karşı tarafın sadakatini göstermesi ve nükleer anlaşmadaki taahhütlerine geri dönmesidir. Bizim müzakere için ön koşulumuz yok" dedi. İran'ın her zaman müzakereye vurgu yaptığını ve bunun örneğinin de nükleer anlaşmada görüldüğünü belirten Ruhani, "Müzakerenin temeli sadakattir, masayı terk edip yaptırım uygulayan biriyle nasıl müzakere edeceğiz" diye konuştu.
AVRUPA'DAN SOMUT EYLEMLER BEKLİYORUZ
İran'ın bugün ABD’ye karşı yalnız olmadığını ve anlaşmanın tarafı diğer ülkelerin anlaşmaya bağlı olduğunu söyleyen Ruhani, "Avrupalı ortaklarımız ve diğer ülkeler ellerinden geleni yaptı ancak biz somut eylemler bekliyoruz” ifadelerini kullandı. ABD'nin yarın devreye girecek yaptırımlarına ilişkin Ruhani, “Asıl ambargolar üç ay sonra başlayacak. Avrupa, Çin ve Rusya bize gelecek ambargolara direnme sözü verdi. Bu şartlarda Asya ülkeleri bizim için çok önemli fakat Avrupa’yla ilişkilerimizi geliştirmemek için de bir engel yok” şeklinde konuştu.
İran'ın para birimi, yaptırım beklentisiyle geçen Nisan ayından bu yana yüzde 50 değer kaybetti. Dolar kuru bu dönemde 42 bin riyale sabitlenmiş ancak karaborsada dolar 100 bin riyalin üzerine çıkmıştı. Döviz kurundaki artış, İran halkının alım gücünü düşürdü, işsizlik arttı. Ekonomik darboğaz protestoları da beraberinde getirdi.