ABD’den Türkiye’ye: S-400’ü alın, kullanmayın
Güncelleme Tarihi:
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu’nun, ABD’li mevkidaşı Pompeo ile Washington’da yaptığı ziyaretin ardından Hürriyet, iki ülke arasında devam eden müzakerelerin perde arkasına ulaştı. YPG’nin Menbiç’ten çekilmesi planının yanı sıra Türkiye’nin Rusya’dan S-400 alması da iki ülke arasında tartışma yaratıyor. Bazı ABD’li yetkililerin “Alın ama kullanmayın” yaklaşımını da gündeme getirdiği öğrenildi.
HÜRRİYET, ilişkileri S-400 füzeleri, F-35 savaş uçağının satışını engelleme girişimleri, ABD’nin YPG’yi desteklemesi gibi konular nedeniyle son yılların en gergin sürecinden geçen Türkiye ve ABD arasında yaşanılan pazarlıkların ve diyalogların perde arkasına ulaştı. Güvenilir kaynaklardan edinilen bilgilere göre, Ankara-Washington hattında yaşanan pazarlıkların merkezinde iki ana konu yer alıyor. İlki ve belki de en önemlisi, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemlerini alması ve bunun ABD’de yarattığı askeri ve siyasi tepkiler. İkincisi ise YPG’nin Menbiç’ten çıkarılmasını hedefleyen ve önceki gün onaylanan yol haritası. Perde arkası bilgiler şöyle:
TÜRKİYE’NİN MESAJI
ABD’nin baskılarına karşı Türkiye, her düzeyde, “S-400’ten vazgeçmeyiz. Bu satışın bir de Rusya tarafı var” diyerek kapıyı kapattı. Bununla birlikte, Türkiye, ABD’li bazı yetkililerin açıkça ifade ettiği “S-400’ler başta F-35’ler olmak üzere NATO uçak ve diğer silah sistemlerine tehdit oluşturur” argümanına karşı “Gelin bu kaygıları birlikte gidermek için ortak bir çalışma yapalım” önerisinde bulundu. Türkiye’nin S-400 konusunda kararlı tutumu üzerine ABD’li yetkililerin “Alın ama kullanmayın” yaklaşımını dile getirdikleri öğrenildi.
S-400’LERDE RÖTAR
İkili görüşmelerde Türk tarafı, S-400 ya da alacağı başka bir silah sisteminin NATO’nun herhangi bir sistemine tehdit oluşturmaması için çok hassas davrandığını somut örneklerle açıkladı. Acil bir ihtiyaç olmasına karşın S-400 sistemini 9 ay yerine 19 ayda teslim almaya karar verildiğini ABD’ye aktaran Türkiye, “Eğer 9 ayı kabul etseydik, o zaman S-400’leri Ruslar kendi yazılımlarıyla kuracaklar ve sadece Rus askerleri kullanabilecekti. Biz ise tamamen kendi askerlerimiz tarafından kullanılabilmesi için daha uzun bir teslim sürecini tercih ettik” bilgisini de iletti.
GÜVENCE TALEBİ
Türkiye’nin çevresindeki ülkelerin önemli miktarda füzeye sahip olduğunu örneğin ileride İran’la yaşanabilecek bir sıkıntıda Türkiye’nin kendisini koruyacak bir hava savunma sisteminin olmadığı ABD’ye aktarıldı. Bu konunun ABD Başkanı Trump ile Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yaptıkları yüz yüze ve telefon görüşmelerinde de gündeme geldiği öğrenildi. Trump’ın Patriotların hemen satışının gerçekleşebileceği yönünde görüş ifade ettiği belirtildi. Başka ABD’li yetkililerin de dile getirdiği bu teklif üzerine “Kongre’den güvence koşuluyla” değerlendirilebileceği yanıtı verildi.
Görüşmelerde ABD Kongresi’nin hem S-400 hem de Rahip Brunson’ın tutukluluğu nedeniyle Türkiye’ye başta F-35’lerin teslimi olmak üzere yaptırım uygulaması olasılığı da gündeme geldi. Türkiye’nin “S-400 ile ilgili yaptırım derseniz, bunun karşılığı olur” yanıtını verdiği ifade edildi.