Kritik 24 saat

RUSYA Devlet Başkanı Dmitriy Medvedev, Avrupa Birliği Dönem Başkanı Fransa’nın Gürcistan’daki krizi çözmek amacıyla hazırladığı barış planını dün imzaladı.

Dört maddelik plana göre, taraflar arasında düşmanlık bitecek, insani yardım koridoru açılacak, Gürcü ve Rus güçleri "normal ordugahlarına" dönecekler. Planda Gürcistan’ın toprak bütünlüğünden bahsedilmediği gibi, Rus ordusuna Gürcü topraklarında devriye gezme imkanı veriliyor. Ruslar, ayrıca, Güney Osetya sınırının 10 km ötesine dek Gürcü topraklarına girebilecek ve Güney Osetya ile Abhazya’daki Rus "barış güçleri", uluslararası barış gözetim mekanizması kurulana dek "ek güvenlik önlemleri" alabilecekler.

Ruslar duracak mı

Rusya’nın, bu planla, savaş meydanından sonra masabaşında da zafer kazandığı söyleniyor. Ancak Medvedev’in antlaşmayı imzaladığı dakikalarda, Rus ordusunun Gürcistan içlerinde ilerlemeyi sürdürmesi, bu "kárlı" planın dahi uygulanır olup olmadığı konusunda şüphe yarattı. Gürcü yetkililer, ülkenin doğusu ile batısını birbirine bağlayan demiryolu hattı üzerinde dün bir köprüyü havaya uçuran Rus birliklerinin, başkent Tiflis’e 50 kilometre mesafede konuşlandığını duyurdu.

Gürcü Dışişleri’ni yalanlayan Rusya Savunma Bakanlığı ise "Bu tür haberler sıcak çatışma günlerinden kalma propaganda makinasının icadı. Birliklerimizin Tiflis’e ilerledikleri doğru değil" dedi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise, "ek güvenlik önlemleri tamamlanınca" Rus birliklerinin çatışma bölgesinden çekileceğini açıkladı. Haberler doğru olsa bile, Gürcistan’daki Rus askeri varlığının Batı yanlısı Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili

devrilmeden sona ermeyeceği yorumları yapılmaya başladı.

Saakaşvili devrilebilir

Moskova’nın "farklı bir Gürcistan" düşüncesini destekleyen yeni sinyaller geliyor. Altı günlük savaş süresince susmayı tercih eden Rusya sempatizanı Gürcü muhalefeti, dün ortaya çıkarak "Erken seçim istiyoruz. Gürcistan halkının, Saakaşvili gibi ülkesini maceraya atan bir lidere artık ihtiyacı yok" demeye başladı.

Ana muhalefet partisi lideri Levan Geçeçiladze, Gürcistan’da erken Başkanlık seçim tarihini ekim ayı olabileceğini söylerken, Muhafazakar Parti lideri Kaha Kukava erken seçimin bir an önce yapılmasını istedi. Kukava, "Saakaşvili savaşın başlamasından şahsen sorumlu. Üstelik Gürcistan yenilgisiyle sonuçlanan bu savaş sonrasında onun ülke yönetimi başında kalması artık imkansız"dedi.

Baskı artıyor

Ayrılıkçı bölgeler de Saakaşvili’nin işini zorlaştırıyor. Güney Osetya lideri Eduard Kokoyta, savaştan kaçarken bölgeyi terkeden Gürcü köylülerinin geri dönmesine izin vermeyeceğini söyledi. Sonuçta, Gürcü başkenti yakınlarında mevzilenen Rus birlikleri ile Tiflis’teki devlet başkanlığı sarayında gelişmeleri tedirginlikle izleyen Saakaşvili’nin gelecek 24 saat içinde vereceği kararlar, Kafkasya’daki yeni düzenin kaderini belirleyecek.

Olimpiyattan uzaya her şey etkilenecek

KAFKAS dağlarındaki küçük, yoksul bir ayrılıkçı bölgede başlayıp Rus ordusunu Gürcistan’a sokan kriz, küresel ölçekte yeni bir dönemin başlangıcı olabilir. Barış sağlansa bile, Rusya ile Batı arasındaki gerilim muhtemelen dinmeyecek ve ilişkiler kökten değişecek. İşte bazı işaretler:

Uzayda çatlak: Uluslararası Uzay İstasyonu konusunda ABD-Rus işbirliği biterse, tüm program çökebilir. ABD uzay mekiği filosu 2010’da emekli olunca, birkaç yıl sadece Rusların Soyuz filosu istasyona uçabilecek. Yani ABD, uzayda Rusya’ya mahkum olacak.

Olimpik gerilim: ABD Kongresi’nin bazı üyeleri, 2014 Kış Olimpiyatları’nın organizasyonu için Rusya’ya verilen hakkın geri alınmasını talep ediyor. Oyunlar, Gürcistan’a yakın Rus sahil kenti Soçi’de yapılacak.

Ukrayna Moskova’yı kızdırdı: Rusya, İran’ın şüphe yaratan nükleer programının denetlenmesinde Batı ile işbirliğini dondurabileceği tehdidini savurdu. ABD’nin Polonya’ya füze kalkanı yerleştirmesi ve dün de Ukrayna’nın kendi füze sistemlerini Batılı ülkelerin hizmetine sunması, Moskova’yı iyice kızdırdı.

G-8 ve enerji: Dünyanın en gelişmiş ekonomilerine sahip yedi ülkesi, Rusya’yı dışlayıp G-8 oluşumunu G-7’ye dönüştürebilir. Buna karşılık, Rusya, Avrupa’ya enerji akışını durdurabilir.

Tanklar ne zaman çıkacak

Tiflis’e yürüyen Rus ordusu Gürcistan’dan çıkacak mı? Ülkesini hezimete sürükleyen Gürcü lideri Mihail Saakaşvili istifa edecek mi? Rusya Saakaşvili’nin iktidarda kalmasına izin verecek mi?