Güncelleme Tarihi:
Putin, İran'ın başkenti Tahran'da bugün başlayan Hazar Denizine kıyısı bulunan ülkelerin devlet başkanları zirvesinde yaptığı konuşmada, Rusya olarak her zaman Hazar Denizi bölgesindeki sorunların çözümü için diyalogdan yana olduklarını belirtti.
Bölge ülkeleri arasındaki ilişkilerin daha da geliştirilmesi gerektiğini kaydeden Putin, “Hazar Denizi bizi birbirimizden ayırmıyor, aksine birleştiriyor” dedi.
Hazar Denizi'ndeki kaynaklardan bölge ülkelerinin işbirliği yaparak yararlanmasının bütün ülkelerin yararına olduğunu ifade eden Putin, Hazar'da sorun oluşturan bütün konuların çözümünden yana olduklarını dile getirdi.
Hazar Denizi'ndeki kaynaklardan yararlanırken ekolojik güvenliğe önem verilmesini isteyen Putin, Hazar'ın ulaşım noktasında da önemli kapasiteye sahip olduğuna işaret etti ve Karadeniz ile Hazar arasında bir ulaşım kanalı açılmasını önerdi.
Putin, başka ülkelerin topraklarının Hazar Denizi ülkelerine saldırı için kullanılmasına izin vermeyeceklerini de vurguladı.
İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad da Hazar Denizi ülkeleri arasındaki işbirliğinin geliştirilmesinin bölgesel barış ve güvenliği artıracağını söyledi.
Müzakere ve işbirliğinin Hazar bölgesi ülkeleri için önemli olduğunu ifade eden Ahmedinejad, zirvenin mevcut ilişkileri daha da geliştireceğine olan inancını dile getirdi.
“İHTİLAFSIZ BİR HAZAR DENİZİ İSTİYORUZ”
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de Hazar Denizi çevresinin “asırlardan beri barış ve huzur içinde olduğunu” ifade ederek, “Bütün anlaşmazlıkların çözüldüğü bir Hazar Denizi istiyoruz” dedi.
Rusya, Azerbaycan ve Kazakistan arasında Hazar Denizi konusunda daha önce yapılan anlaşmaları kabul ettiklerini ve bunlara önem verdiklerini vurgulayan Aliyev, Hazar'ın statüsünün kesin olarak belirlenmesinin de kendileri için önemli olduğunu kaydetti.
Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhammedov da Hazar Denizi'nin yeni sorunlarla karşı karşıya olduğunu ifade ederek, Aşkabat'ta yapılan birinci zirvede alınan kararlar doğrultusunda statü konusuna açıklık getirilmesini istedi.
Hazar Denizi'ne kıyısı olan 5 ülkenin her yıl bir araya gelmesini öneren Berdimuhammedov, Türkmenistan olarak petrol ve enerji kaynaklarının paylaşımında uluslararası anlaşmaların dikkate alınmasını istediklerini belirtti.
SANTRL İÇİN TARİH VERMEDİ
Putin, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ile görüşmesinden sonra gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Vladimir Putin, Buşehr nükleer santralinin faaliyete başlamasındaki gecikmeyle ilgili soru üzerine, bu konudaki gecikmenin “siyasi olmadığını, bunun teknik ve hukuki sorunlardan kaynaklandığını” söyledi.
Buşehr santralinin tamamlanması konusunu ciddiyetle takip ettiklerini ifade eden Putin, çözülmesi gereken bazı sorunlar olduğunu, iki tarafın uzmanlarının da bu sorunları çözmek için görüştüğünü belirtti.
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) kuralları ve İran'la yaptıkları anlaşma çerçevesinde santralin faaliyete başlamasından önce nükleer yakıtın verilmesi gerektiğini hatırlatan Putin, İran'la daha önce bir anlaşma imzalandığını ve bu anlaşma çerçevesinde, İran'da kullanılan yakıtın Rusya'ya geri gönderileceğini kaydetti. Putin, bunun uygulamaya geçirilmesi için de uzmanların görüştüğünü ifade etti.
Santralin faaliyete başlaması konusunda kesin bir tarih vermekten kaçınan Putin, “Rusya, Buşehr santralindeki işlerini tamamlama konusundaki yükümlülüklerini yerine getirecek. Bu konuda daha önce verdiğimiz sözlere bağlıyız. Ancak anlaşmalar konusunda bazı fikir ayrılıkları var. Bu sorunlar çözülür çözülmez nükleer yakıt verilecek” dedi.
Rusya ve İran arasında, 2006 yılı Ekim ayında yapılan anlaşmaya göre Rusya Mart 2007'de nükleer yakıtı teslim etmeye başlayacak, Ekim 2007'de de santral faaliyete başlayacaktı.
Daha önce de santralin açılışını çeşitli nedenlerle ileri tarihlere atan Rusya, en son şubat ayında mali nedenleri gerekçe göstererek santralin faaliyete başlamasını ertelemişti.
NATO'NUN GENİŞLEMESİNE KARŞIYIZ
Başka bir soru üzerine “NATO'nun genişlemesini bir sorun olarak görüyor ve uluslararası terörizm tehlikesinin NATO gibi askeri bir oluşumun genişlemesiyle çözülemeyeceğine inanıyoruz” dedi.
“NATO'nun genişlemesinden iyi bir sonuç çıkacağını sanmıyorum” diyen Putin, “Dünyanın bugün karşı karşıya bulunduğu, terörizm, uyuşturucu, savaşlar ve askeri müdahaleler gibi önemli sorunlar ve bunun yanında diğer sorunlar da NATO'nun genişlemesiyle çözülemez. Bu sorunlar sadece güven yaratmakla çözülür” diye konuştu.
“TEK KUTUPLU DÜNYA'YA KARŞIYIM”
“ABD'nin tek taraflı siyasetlerine karşı olduklarını” ifade eden Putin, “bir kaç kutuplu dünyadan yana olduklarını” belirtti ve “Kendim de bu düşünceden yanayım, tek kutuplu bir dünyaya karşıyım” ifadesini kullandı.
Rusya Devlet Başkanı Putin, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Eğer ABD tek kutuplu bir dünya projesini uygulamaya geçirmek istiyorsa, bunda başarılı olamayacak. Çünkü dünyadaki hiçbir güç, dünyanın bugünkü sorunlarını tek başına çözemez. Hem siyasi hem de maddi açıdan bunu yapamaz. Irak ve Afganistan'ın bugünkü durumu da bu tek taraflı düşünceden kaynaklanıyor. Dünya sorunlarını, işbirliğinin geliştirilmesi, uluslararası kurumların özellikle de BM'nin koordinasyonu ve uluslarası kurallara saygılı olmakla çözebiliriz.”
“YABANCI GÜÇLER AFGANİSTAN'DAN ÇIKSIN”
Rusya ve İran'ın Afganistan'ın durumuna ilgi gösterdiğini ifade eden Putin, “ Biz Afganistan'dan yabancı güçlerin çıkmasını ve Afgan halkının barış ve huzur içerisinde yaşamasını istiyoruz” dedi.
Vladimir Putin, Afgan halkının ülkeleri hakkındaki kararı kendilerinin vermesi gerektiğini de belirtti.