İngiltere'de Cameron tek başına iktidar oldu, üç lider 52 dakika içinde istifa etti

İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda'yı bünyesinde barındıran Birleşik Krallık'ta, 650 bölgenin tümünde oylar sayıldı.

Milletvekili dağılımı şöyle:

Muhafazakâr Parti: 331
İşçi Partisi: 232
İskoç Ulusal Partisi: 56
Demokratik Birlik Partisi: 8
Liberal Demokratlar: 8
Sinn Fein: 4
UKIP: 1
Diğer Partiler: 10

Oyların yüzde olarak dağılımı ise şu şekilde:

Muhafazakâr Parti: 36.9
İşçi Partisi: 30.4
UKIP: 12.6
Liberal Demokratlar: 7.9
İskoç Ulusal Partisi 4.7
Yeşil Parti: 3.8

Başbakan David Cameron, eşi Samantha'yla Başbakanlık Konutu'nun bulunduğu 10 Numara'ya geçti. Daha sonra Buckingham Sarayı'nda İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth tarafından kabul edildi. Kraliçe'den hükümeti kurma yetkisini alan Cameron, seçim sonucunu "Bu yaşadığım en tatlı zafer" sözleriyle değerlendirdi.

Cameron'ın zaferinin kesinleşmesinin ardından istifalar arka arkaya geldi. Aday olduğu bölgeden seçilemeyen UKIP lideri Nigel Farage, seçim yenilgisi ardından istifa eden ilk parti başkanı oldu. Farage'ın ardından iktidar ortağı Liberal Demokrat Parti Başkanı Nick Clegg ve İşçi Partisi lideri Ed Miliband da düzenledikleri basın toplantısıyla görevi bıraktıklarını açıkladı. Üç parti liderinin 52 dakika içinde istifa etmesi, "Britanya'yı sarsan 52 dakika" yorumlarına neden oldu.

LİDERLERE TEŞEKKÜR ETTİ

Kraliçe'den hükümeti kurma görevini aldıktan sonra gazetecilerin karşısına geçen Cameron, Muhafazakâr çoğunluk hükümetini kuracağını söyledi. Uzlaşmacı tonda konuşan Cameron, görevlerinden ayrılan eski koalisyon ortağı Liberal Demokrat Parti lideri Nick Clegg ile İşçi Partisi lideri Ed Miliband'ı tebrik ederek, ülkeyi 'Bir millet, bir Birleşik Krallık' partisi olarak yönetme sözü verdi.

REFERANDUMU VE YETKİ DEVRİ SÖZÜ

Cameron, ülkesinin Avrupa Birliği üyeliğine ilişkin planlanan referandumun üzerine kararlılıkla gideceğini söylerken, "Parlamento döneminde İskoçya ve Galler'e daha fazla yetkiler verdik. İskoçya'da bağımsızlık referandumu yapıldı. Bu parlamento döneminde sözümü tutarak, Galler, İskoçya ve Kuzey İrlanda'ya tüm siyasi partilerin mutabık olduğu yetki devrini uygulayacağım" dedi.


Ed Miliband, eşi Justine ile birlikte partisinin Genel Merkezi'ne gitti.

İngiltere'de bir partinin tek başına hükümet kurabilmesi için 326 vekil çıkarması gerekiyor. Ancak Kuzey İrlanda'daki Sinn Fein partisinden vekiller parlamentoyu boykot ederek Avam Kamarası'ndaki yerlerini almayacakları için Muhafazakâr Parti'ye 323 sandalye dahi yetiyordu.

BRİTANYA’YI ŞEKİLLENDİRECEK SEÇİM
BBC'den Nick Robinson, İngiltere seçimini "Thatcher'ın düşüşü ya da Blair'in seçim galibiyetinden bu yana bunun gibi politik bir moment yaşanmadı" ifadesiyle yorumladı. Robinson değerlendirmesinde şu ifadeleri kullandı: "David Cameron ve Nicola Sturgeon'ın kişisel zaferleri, sadece Britanya siyasetini değil, belki de Birleşik Krallık'ın kendi geleceğini yeniden şekillendirecek."

Muhafazakâr Parti'nin lağvedilen parlamentonda 302 milletvekili bulunuyordu. İşçi Partisi ise seçimlerden önce 256 milletvekiliyle parlamentoda temsil ediliyordu. Büyük kan kaybeden Liberal Demokratlar, 56 sandalyeye sahipti.

Danimarka Başbakanı Helle Thorning-Schmidt'in eşi Stephen Kinnock, Galler'in Aberavon bölgesinden İşçi Partisi milletvekili seçildi. 44 yaşındaki Stephen Kinnock, İşçi Partisi'nin eski liderlerinden Neil Kinnock'un oğlu.

BİRAHANELERDE, ÇAMAŞIRHANEDE OY KULLANDILAR

SNP'NİN BÜYÜK ZAFERİ

Seçimlerde en büyük patlamayı ise beklendiği gibi İskoç Ulusal Partisi (SNP) yaptı. İskoçya'daki 59 bölgeden 56'sını kazanmayı başaran parti, 2010'da sadece altı vekil çıkarabilmişti. İşçi Partisi'nin kalesi konumundaki İskoçya'dan gelen bu sonuçlar Miliband'a ağır bir darbe vurdu. Bu sonuçlar aynı zamanda İskoçya'nın yakın zamanda bir kez daha bağımsızlık referandumuna gidebileceğinin sinyalini verdi. İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden çıkması için kampanya yürüten AB ve göçmen karşıtı UKIP'in ise sadece iki milletvekilinde kalması dikkat çekti.

SNP lideri Nicola Sturgeon sonuçları böyle kutladı.



Muhafazakâr Parti'den milletvekili adayı olan ve seçimleri kazanan Londra Belediye Başkanı Boris Johnson keyifliydi. Johnson, "Eğer anket sonucu doğruysa; bu, Muhafazakârlar için çok çok açık bir zafer. İşçi partisi içinse çok kötü bir gece" dedi.

İŞÇİ PARTİSİ’NE 20’LİK ADAYDAN BÜYÜK DARBE

Gece boyunca oy sayan bazı görevliler, verilen arada uyukladı.

ÇAMAŞIRHANEDE BİLE OY KULLANILDI

Seçimlerde okul, belediye binası, kilise ve barların yanı sıra birer çamaşırhane, okul otobüsü ve yel değirmenine de sandıklar kuruldu. Posta yoluyla da oy kullanılan Birleşik Krallık'ta seçmenlerin yaklaşık yüzde 20'si seçim gününden önce oyunu postayla verdi. Seçimlerde bu yıl ilk defa internet üzerinden de oy kullandı.

İngiltere Başbakanı David Cameron, oy kullanmaya eşi Samantha'yla birlikte gitti. Çift sandığa giderken, oy kullanacakları binanın dışında protesto gösterisi düzenlendi.

Muhafazakâr Parti lideri Cameron aday olduğu Witney bölgesinden yeniden parlamentoya girdi. Seçilmesinin ardından kısa bir konuşma yapan Cameron, "Bu akşam Muhafazakârlar için çok güçlü bir akşam olmuştur. Başlattığımız şeye devam etmek istiyoruz. Ülkemizi bir araya getirmek istiyoruz. Sizi hayal kırıklığına uğratmayacağım" diye konuştu.

Liberal Demokratlar'ın lideri Clegg, istifasını açıklarken gözleri doldu.

TÜRK ADAYLAR PARLAMENTOYA GİREMEDİ

Anadolu Ajansı’nın haberine göre, genel seçimde Muhafazakar Parti, İşçi Partisi ve Liberal Demokratlar'dan aday olan dört Türk ve Kuzey Kıbrıs kökenli aday parlamentoya giremedi. Muhafazakâr Parti'nin başkent Londra'nın Edmonton bölgesinden milletvekili adayı olan Kuzey Kıbrıslı Gönül Daniels, 9 bin 969 oyla ikinci sırada kaldı. Muhafazakâr Parti'den diğer milletvekili adayı Isabel Sigmac da başarılı olamadı. Liberal Demokratların başkent Londra'nın kuzeyindeki Tottenham bölgesinden milletvekili adayı Turhan Özen, bin 756 oyla seçim yarışını dördüncü sırada tamamladı. İşçi Partisi'nden Londra'nın güneydoğusundaki Old Bexley ve Sidcup bölgesi milletvekili adayı İbrahim Mehmet 8 bin 879 oyla Muhafazakâr Partili rakibinin gerisinde kaldı.

İşçi Partisi lideri Ed Miliband, seçim mağlubiyeti üzerine görevinden ayrılacağını açıkladı. Seçimden mutlak zaferle ayrılan Muhafazakâr Parti lideri Cameron'ı tebrik ettiğini söyleyen Miliband, "Sonucun bütün sorumluluğunu, bu seçimdeki yenilgiyi üzerime alıyorum. Parlamentodaki yerlerini kaybeden tüm meslektaşlarım için üzgünüm" dedi.

PARTİLER ŞU VAATLERDE BULUNMUŞTU
Partilerin hemen hemen hepsi gündemlerini ekonomi, sağlık, eğitim, dış politika ve savunma çerçevesinde şekillendirdi. Seçim öncesi tartışılan konuların başında ekonomi geliyor. Partilerin önceliği bütçe açığını kapatmak, borcu sıfırlamak ve işsizlik oranını düşürmek.

Diğer taraftan Başbakan Cameron’un hâlâ başbakan olması halinde 2017 yılında İngiltere’nin Avrupa Birliği üyeliğinden çıkıp çıkmaması ile ilgili bir referandum sözü var. Ülkeye giren göçmen sayısına sınır getiren ve göçmenlik yasalarını sıkılaştıran Muhafazakar Parti’nin önümüzdeki beş yıllık dönemde de benzer bir göçmenlik politikası izlemesi bekleniyor. Ulusal sağlık sistemindeki kesintilerle eleştirilen Muhafazakar Parti, bu defa sağlık sistemine her yıl ekstra 8 milyar Sterlin ödenek vermeyi vaadediyor.

İşçi Partisi’nin politikaları arasında ise göçmenlerin ilk iki yıl devlet yardımı almamaları, üniversite harçlarının yılda 9 bin sterlinden 6 bin sterline indirilmesi, bütçe açığınının kapatılması ve ulusal sağlık sisteminde kesinti uygulanmaması gibi konular var. Partilerin içinde en iddialı vaatler aşırı sağcı Birleşik Krallık Bağımsızlık Partisi (UKIP)’ne ait. UKIP, İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılması için erken bir referandum yapılması, ülkeye giren göçmen sayısının net bir sayıya düşürülmesi ve Avustralya’dakine benzer puanlı sisteminin getirilmesini istiyor.

Avam Kamarası'na sadece tek milletvekili sokan UKIP lideri Nigel Farage da görevinden istifa etti. İstifa ederek sözünü tuttuğunu söyleyen ve "Kişisel olarak omuzlarımdan büyük bir yükün kalktığını hissediyorum. Kendimi bundan daha mutlu hissedemezdim" diyen Farage, başkanlık görevi için yardımcısı Suzanne Evans'ı önerdi ve eylül ayındaki parti seçimlerinde tekrar aday olabileceğinin sinyallerini verdi.

DAR BÖLGE SEÇİM SİSTEMİ

Birleşik Krallık'ta uygulanan dar bölge seçim sistemi, yıllardır tartışılan bir konu. Dar bölge sistemini eleştirenler, bunun sadece büyük partilerin işine yaradığını, iktidarın hep iki parti arasında el değiştirdiğini, bu iki partiye verilmeyen milyonlarca oyun boşa gittiğini söylüyor ve nisbi temsile dayalı bir seçim sistemi istiyor.

Dar bölge sistemini savunanlar, temsili sistemlerin istikrarsız koalisyon hükümetleri doğurduğunu söylüyor.

İktidardaki koalisyonun küçük ortağı Liberal Demokratlar'ın girişimi ile Mayıs 2011'de yapılan bir referandumda, seçim sisteminin değiştirilmesi yüzde 67,9'luk bir çoğunlukla reddedilmişti. Referanduma katılım ise yüzde 41 olmuştu.

2010'DA HÜKÜMET BEŞ GÜNDE KURULMUŞTU

Katılımın yüzde 65 olduğu 2010 yılındaki son genel seçimden sonra da hiçbir siyasi parti tek başına iktidar olacak oy desteğini alamamış ve koalisyon hükümetini kurma çalışmaları beş gün sürmüştü. Pazarlıkların ardından Muhafazakar ve Liberal Demokrat Parti'nin bir araya gelmesiyle 36 yıl aradan sonra ülkede ilk kez koalisyon hükümeti kurulmuştu.