Washington’da zor ziyaret
Güncelleme Tarihi:
24 Nisan öncesi Başkan Obama’nın ‘soykırım’ demesini durdurmak için hafta sonu Washington’a geçen Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, zor bir ziyaret gerçekleştirdi. Çavuşoğlu, mevkidaşı Kerry ve Beyaz Saray’dan Susan Rice ile görüştü. Beyaz Saray, Çavuşoğlu’na Obama’nın ‘soykırım’ demeyeceğini teyit ederken, Rice’ın Bakan Çavuşoğlu’nu “Ermenistan ile ilişkileri geliştirmek, 1915 vahşeti konusunda Türkiye’de açık ve samimi bir diyaloğu kolaylaştırmak için somut adımlar atma konusunda teşvik ettiği” açıklandı.
DIŞİŞLERİ Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Washington’daki resmi temasları, Yönetim ve Kongre olmak üzere iki ayaktan oluştu.
Pazartesi akşamı Cumhuriyetçi Wisconsin Senatörü Johnson ile görüşen Çavuşoğlu, dün de Senato’nun Cumhuriyetçi Çoğunluk Lideri Mitch McConnell ve Türk-Amerikan Dostluk Grubu’nun Temsilciler Meclisi üyeleriyle buluştu.
Ancak asıl önemli toplantıları ise Çavuşoğlu’nun Amerikan Dışişleri Bakanı John Kerry ve Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Susan Rice ile yaptığı görüşmelerdi.
Zira Amerikan Yönetimi, Cuma günü Başkan Obama’nın 1915 Olayları’nın yıldönümü vesilesiyle yayınlayacağı geleneksel başkanlık bildirisinde ne tür bir dil kullanacağını, olayları ‘soykırım’ olarak nitelendirip nitelendirmeyeceğini de Çavuşoğlu’na bu görüşmeler sırasında iletti.
SORU KABUL ETMEDİLER
Çavuşoğlu ve Kerry, görüşmelerden önce bakanlık binasında basına kısa birer açıklama yaptılar. İki lider, gazetecilerden soru kabul etmediler, “Çok tipik bir ABD-Türkiye ajandamız var” diyerek söze başlayan Kerry, güvenlik, politika ve ekonomik konular olarak tasnif ettiği gündem maddelerini sırasıyla şöyle açıkladı:
1) İran nükleer müzakeleri 2) Terörle mücadele ve IŞİD’le savaş 3) Suriye’deki insani kriz ve mülteciler 4) Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırgan politikaları ve şiddet yanlısı aşırılıkla mücadele dahil NATO öncelikleri 5) Afganistan, Karadeniz ve Irak’ta Türkiye’nin yaptığı askeri katkılar açısından ABD-Türkiye güvenlik işbirliği 6) Suriye’de Esad’ın başarısızlığa uğrayan liderliği, Yemen’deki ihtilaf, Libya’da devam eden problem ve denizde hayatını kaybeden göçmenler. 7) Enerji güvenliği 8) Kıbrıs’ta nihai çözüm 9) Kasım’da Türkiye’deyapılacak G-20 toplantısı ve Türkiye-ABD ticari bağları 10) İfade özgürlüğü, bağımsız basın, bağımsız yargı gibi anayasal haklar.
KIBRIS’TA ÇÖZÜM UMUYORUZ
1915 Olaylarıyla ilgili hiçbir yorumda bulunmayan Kerry’den sonra söz alan Çavuşoğlu da, Kerry’ye daveti nedeniyle teşekkür ettikten sonra “Türk-Amerikan stratejik ilişkileri bugün hiç olmadığı kadar vazgeçilmezdir” diye konuştu. Çavuşoğlu da ikili ilişkiler dışında Kerry’yle “Yemen, Suriye, Irak ve DEAŞ’ın ortaya koyduğu tehdidi” ele alacaklarını söyledi. Çavuşoğlu, Kıbrıs konusunda ise “2015 içinde bir çözüme ulaşacağımızı umuyoruz” diye konuştu ve “ABD’nin desteğiyle nihai çözümün” olabileceğini belirtti.
Çavuşoğlu ardından şimdiye kadar 1300 kişişin sınırdışı edildiğini söyleyerek Türkiye’nin IŞİD’e katılmak için Suriye ve Irak’a geçen yabancı savaşçılar konusunda yürüttüğü çabaları anlattı.
BİR SAAT KIRK DAKİKA SÜRDÜ
Görüşmenin ardından Hürriyet’e bilgi veren Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tanju Bilgiç, basına ortak hitabın ardından başlayan heyetlerarası görüşmenin yaklaşık bir saat kırk dakika sürdüğünü belirterek, “Görüşmede ikili ve bölgesel konular detaylı bir şekilde ele alındı” dedi. Çavuşoğlu, Kerry ile görüşmesinden sonra Beyaz Saray’a geçti ve burada da Rice ile bir araya geldi.
Beyaz Saray Sözcüsü Bernadette Meehan, görüşmeye ilişkin yayınladığı açıklamada şöyle dedi: “Büyükelçi Rice ve Bakan Çavuşoğlu, IŞİD’e ve yabancı savaşçılara karşı işbirliğimizi güçlendirmenin somut yollarını tartıştılar ve ılımlı Suriye muhalefetinin sicili araştırılmış üyeleri için eğit-donat programını gözden geçirdiler. Büyükelçi Rice, Bakan Çavuşoğlu’nu Ermenistan ile ilişkileri geliştirmek, 1915 vahşeti konusunda Türkiye’de açık ve samimi bir diyaloğu kolaylaştırmak için somut adımlar atma konusunda teşvik etti.”
ERMENİ TASARILARI İKİLEDİ
Öte yandan her ne kadar Genel Kurul’da oylanma ihtimalleri düşük olsa da, Amerikan Kongresi’nde Ermeni Soykırımı’nı destekleyen tasarıların sayısı da ikiye ulaştı. Temsilciler Meclisi’nde şimdiye kadar 55 milletvekilinin imza verdiği 154 sayılı tasarı dışında, 20 Nisan’da Senato kanadında da Demokrat Partili Robert Menendez (New Jersey) ve Barbara Boxer (California) ile Cumhuriyetçi Mark Kirk (Illinois) ve Cory Gardner’ın (Colorado) imzalarıyla benzer bir Ermeni Soykırımı tasarısı hazırlandı. 140 numaralı bu Senato tasarısının da hafta sonundan önce oylanmasının beklenmediği belirtildi.
HELSİNKİ KOMİTESİ TOPLANIYOR
ABD Kongresi, önceki senelerin aksine, Cumhuriyetçilerin hem Senato hem de Temsilciler Meclisi’nde çoğunluk olmaları nedeniyle bu sene Ermen Soykırımı tartışmasında öne çıkmadı. Ancak Kongre üyelerinin katılımıyla kurulan, Helsinki Komisyonu olarak da bilinen ABD Devleti’nin resmi organlarından Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Komsyonu’nun 23 Nisan’da ABD Kongresi’nde Ermeni Soykırımı konusunda bir toplantı yapacağı duyuruldu. Toplantıya, soykırım tezini destekleyen öğretim üyelerinden Taner Akçam ve Ermeni diasporasının şahin kanadı ANCA’nın başkanı Ken Hachikian’ın da katılacağı duyuruldu.