IŞİD, Musul'dan sonra Kerkük'e de girdi

Irak Başbakanı Nuri El Maliki, Musul’un IŞİD’in kontrolüne geçmesinin ardından bir basın açıklaması yaptı. "Musul’un teröristlerin kontrolünde olmasına izin vermeyeceğiz" diyen Maliki, gönüllülere de ’Irak ordusuna katılmaları’ çağrısında bulundu. Maliki, Birleşmiş Milletler BM, Arap Birliği ve Avrupa Birliği’ne de çağrıda bulunarak destek istedi.

Binlerce kişi kaçıyor
Suriye’nin kuzeyinde bazı bölgeleri ve Irak’ta Felluce’yi kontrol eden şeriatçı IŞİD, Irak’ın petrol zengini Musul kentini ele geçirdi. Iraklı güvenlik güçleri, sayıları 3 bin olarak verilen IŞİD’in saldırısı üzerine üniformalarını çıkarıp kaçtı. Binlerce kişi Kürt bölgesine kaçmaya çalışıyor. ABD, Irak’a yardım önerdi.

Türk şoförler rehin
Baskın sırasında Musul’daki bir termik santralı da ele geçiren IŞİD militanları, santrala mazot taşıyan kamyonların Türkiye’den 28 şoförünü rehin aldı. Dışişleri Bakanlığı olayı doğrulamak için girişim başlattı. Başbakan Erdoğan da “Sağlıklı bilgileri aldıktan sonra değerlendirmesini yapacağız” dedi.

IRAK’ın Anbar bölgesinde aylardır yürüttüğü saha hakimiyeti kurma hamlelerini kuzeye kaydıran Irak-Şam İslam Devleti (IŞİD), Ninova vilayetinin başkenti Musul’u tamamen ele geçirdi. IŞİD, dört gündür yüklendiği ülkenin en büyük ikinci kenti Musul’da havaalanı, askeri üs, hükümet ve emniyet binalarını zapt ederken hükümet güçleri üniformalarını çıkartıp kaçtı. Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin Peşmerge güçlerini gönderme önerisini reddeden Irak Başbakanı Nuri Maliki meclisten olağanüstü hal ilan edilmesini istedi. Suriye’de Nusra Cephesi ile anlaşmazlık yüzünden Kaide’den ayrılan IŞİD dün Musul’u ele geçirdikten sonra hoparlörlerle halka “Kenti özgürleştirmeye geldik. Bizimle savaşmayanla savaşmayacağız” diye anons yaparken bölgeden büyük kaçış başladı.

Vali kaçtı

Musul Valisi Esil Nuceyfi polislerin koruması altında valilik binasından çıkıp kırsalda bir yere sığındı. Valinin kardeşi olan Irak Meclis Başkanı Usame Nuceyfi durumu “Bütün Ninova vilayeti IŞİD’ın eline düştü. IŞİD, Selahaddin’e ilerliyor” diye aktardı. Nuceyfi, Musul Havaalanı’ndaki helikopter ve silahların yanı sıra Selahaddin vilayetine bağlı Şurkat kasabasındaki hava üssünün de IŞİD’ın eline geçtiğini ekledi. Hürriyet’e bilgi veren Musullu akademisyen Ziya Abbas ise yaşananları şöyle anlattı: “Musul IŞİD’in kontrolü altına girdi. İki günde en az 150 kişi öldü, ama çatışma şiddetlenince askerler bırakıp kaçtı, böylece ordu bozguna uğradı. İnsanlar korku içinde kaçıyor. Benim akrabalarım da mahsur kaldı. IŞİD bölgenin en önemli askeri üssü olan kentin batısındaki Gizani Askeri Kampı’na da girdi. IŞİD gelmeden güvenlik güçleri kampı boşalttı ve uçakları başka bir yere götürdü. Ancak geri kalan tüm silahlar IŞİD’in eline geçti. Musul-Telafer arasındaki Baduş Cezaevi’ni basan IŞİD, 1400 mahkûm ve tutukluyu bıraktı. Bunların çoğu Kaideci.” Geçen perşembeden beri Ninova, Anbar, Diyala, Salaheddin ve Bağdat vilayetlerinde saldırıları arttıran IŞİD, Samara’nın bazı bölgelerini de ele geçirdi.

28 Türk şoför rehin Ankara alarmda

IRAK’ın Musul kentini ele geçiren IŞİD militanlarının Türk vatandaşı 28 kamyon şoförünü de rehin aldığı öğrenildi. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, şoförlerin durumuna ilişkin, “Biz, onların bir an önce kurtarılması, en kısa zamanda ailelerine ve ülkelerine kavuşmaları için yoğun bir trafik içindeyiz. Durumlarının iyi olduğunu haber almış olmak şimdilik bizi teselli etti” dedi. Davutoğlu Sırbistan’dayken üzücü bir haber aldıklarını, bu çerçevede yoğun bir faaliyet içinde olduklarını söyledi. Davutoğlu, “Erbil, Bağdat, Tahran, Washington, Ankara, Musul hattında son 24 saattir sürekli diplomatik temaslar yürütüyoruz. Musul Başkonslosluğu’nda durum sakin, konsolosluk civarında kaygı duyacağımız bir gelişme yok. Olabilecek her türlü ihtimali de göz önüne alarak her türlü tedbirleri de almış durumdayız” dedi.

Başbakan Erdoğan, gazetecilerin konuya ilişkin sorusu üzerine, “Şu anda nihai bilgileri tamamıyla almış değilim. Sağlıklı bilgileri aldıktan sonra değerlendirmesini yapacağız” dedi. Bir IŞİD sözcüsü ise Maliki yönetimi ile bağlantılarının olmadığının anlaşılması durumunda rehinelerin salıverileceklerini söyledi.

TÜRKMENLER TUZHURMATU'YU TERK EDİYOR

Irak’ın Selahaddin vilayetine bağlı Tuzhurmatu’da yaşayan binlerce Türkmen bölgeyi terk ediyor. İlçenin bazı köyleri IŞİD kontrolüne girerken binlerce Türkmen evlerini terk ederek bölgeden ayrıldı. Son bir buçuk yılda Tuzhurmatu’da düzenlenen saldırılarda 800 Türkmen’in hayatını kaybettiği, 2000’den fazla kişinin de yaralandığı belirtiliyor.

Kerkük’e de girdiler

AFP’ye konuşan bir polis şefi, Kerkük’te de bazı bölgelerin IŞİD’in kontrolüne geçtiğini söyledi. IŞİD’in Musul’u ele geçirmesinin ardından, Türkiye’den giden PKK’ya yakın ailelerin barındığı Mahmur Kampı’nda da alarm durumuna geçildi. PKK’nın da olası IŞİD saldırısı halinde kampın savunulmasına destek amacıyla bazı güçlerini bölgeye kaydırabileceği savunuluyor. Kampın bu aşamada boşaltılması ise düşünülmüyor. Meclis Başkanı Nuceyfi ABD’den müdahale istedi. Başbakan Maliki, IŞİD’e karşı gönüllü olarak savaşmak isteyen sivillere silah ve ekipman temin edebileceklerini söyledi. Saldırıları kınayan ABD Dışişleri ise Irak’a yardım önerdi.

3 soru 3 cevap

* IŞİD bölgede nasıl palazlandı?
IŞİD, 7-8 yıldır nüfusu 2 milyonu bulan zengin petrol yataklarının üzerinde bulunan Musul kentinin kırsalında meşgulken kimse bunu umursamadı. Örgüt yoksul Sünni kesimlerden militan devşiriyor, esnaftan vergi topluyordu. Musullu akademisyen Ziya Halis’e göre merkezi hükümet ordu ve polisteki mezhebi dengeyi kurmak için Sünnilere 3 bin kadro açtı, ama sadece 50 kişi müracaat etti. Nedeni IŞİD korkusu. Taban bulmakta zorlanmayan IŞİD aileleri orduya katılmamaları yönünde tehdit ediyor.

* Asker niye kaçtı?
Sünni Musul’un güvenliği bu nedenle Şii güvenlik mensuplarına bırakılmıştı. Paralı asker, savaşta üniformalarını çıkartıp kaçtı. Şimdi Maliki halkı silahlandırmaktan bahsediyor ama Musul’dan bir Felluce çıkarmak da hayal. Felluce Amerikan işgaline karşı zorlu bir direniş sergilerken Musul kolayca teslim olmuştu. Musul, Suriye’nin Halep kenti gibi farklı dil ve milletlerin bir arada yaşadığı ılımlı ve uzlaşmacı bir medeniyet havzası. Tabi işgalin ardından palazlanan fanatik militanizm dokuyu fena halde örseledi.

* Neden Musul?
IŞİD’ın aniden kuzeyde Musul’un başkent olduğu Ninova ve Selahaddin vilayetlerine yüklenmesinin nedeni ise ülkenin orta kesiminde emirlik kurmaya çalıştığı Sünni üçgenindeki Anbar vilayetine bağlı Ramadi ve Felluce’de aldığı darbeler olabilir. IŞİD kuzeyde yeni cepheler açarak Felluce ve Ramadi üzerindeki baskıyı azaltmış ve Bağdat’a sarsıcı bir mesaj vermiş oldu. Ayrıca Baduş Cezaevi’ni basarak saldığı bini aşkın militanla da savaşçı açığını giderdi. Daha önce Ebu Gureyp baskınıyla bırakılanlar hem Irak hem Suriye cephesini kızıştıran bir etki yaratmıştı. Son gelişmeler Kürdistan Yönetimi’ne Musul’daki ihtilaflı Kürt bölgelerinde kontrolü sağlama fırsatı sunuyor. Maliki’nin Barzani yönetiminin yardım önerisini reddetmesinin altında da peşmergenin yerleşeceği korkusu yatıyor olmalı.